تدوین قرائات

[ویکی فقه] تدوین قرائات، بررسی تاریخ و علل تدوین قرائات است.
در صدر اسلام، مسلمانان نحوه قرائت قرآن را از صحابه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم یا از تابعین می آموختند، یعنی هر مسلمانی در شهر خود، قرآن را از صحابی یا از یکی از تابعین فرا می گرفت که در همان شهر می زیست.ابتدا این افراد در شهر خودشان، درباره همه معارف اسلامی، مرجع و امام مردم بودند؛ بدون این که در فن خاصی تخصص داشته باشند. سپس کم کم افرادی در فن قرائت متخصص، و مقتدای مردم شدند؛ به گونه ای که قرائت آنان بدون چون و چرا پذیرفته می شد؛ مانند: ابوجعفر یزید بن قعقاع در مدینه، عبدالله بن کثیر در مکه، یحیی بن وثاب در کوفه، عبدالله بن ابی اسحاق در بصره، و عبدالله بن عامر در شام. پس از مدتی بر شمار قاریان متخصص افزوده شد، و به دلیل تفاوت استعدادها و انگیزه ها، این افزایش سبب بروز اختلافاتی در قرائت قرآن شد.این اختلافات، بزرگان این علم را بر آن داشت تا ملاک ها و معیارهایی برای قرائت صحیح قرار دهند تا صحیح از غیرصحیح و مشهور از شاذ شناخته شوند.
نخستین فرد جمع آوری قرائت های صحیح
نخستین شخص معتبری که قرائت های صحیح را بر اساس قواعد متقن، جمع آوری و به صورت کتابی مبسوط تالیف کرد، ابوعبید قاسم بن سلام انصاری (ت ۲۲۴ق) بود. ابن جزری می گوید: وی از ۲۵ قاری، قرائت های صحیح را ضبط کرد که قراء سبعه مشهور در بین آن ها بودند.