تداخل سنج فیزو ( به انگلیسی: Fizeau interferometer ) تداخل سنجی است که در آن دو سطح بازتابنده مقابل یکدیگر قرار گرفته اند. همانطور که در شکل نشان داده شده است، پرتو بازتابی از سطح اول با پرتو بازتابی از سطح بازتاب دهنده دوم ترکیب می شود و یک الگوی تداخلی ایجاد می شود.
از طرف دیگر جمله "تداخل سنج فیزو" به چیدمان تداخل سنجی اشاره می کند که توسط ایپولیت فیزو در یک آزمایش معروف در سال ۱۸۵۱ مورد استفاده قرار گرفت که به طور کلی فرضیه نسبی اتر آگوستین فرنل را حمایت می کرد. این چیدمان در نهایت نقش وسیله ای را بازی کرد که موجب به وجود آمدن بحران هایی در فیزیک شد که نتیجه آن پیدایش نظریه نسبیت خاص انیشتین شد
تداخل سنج فیزو امروزه به صورت رایجی برای اندازه گیری شکل سطوح اپتیکی، مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً لنز یا آیینه ساخته شده با یک قطعه مرجع که شکل دلخواه و مناسب مورد نظر ما را دارد، مقایسه می شود. شکل ۱ چیدمان تداخل سنج فیزو را برای اندازه گیری میزان صافی سطح اپتیکی نشان می دهد. سطح صاف مرجع در بالای سطح مورد آزمایش قرار گرفته است و بین آنها فاصله کمی وجود دارد. سطح مرجع کمی به صورت مورب ساخته می شود ( به اندازه چند دهم درجه ) تا از تولید فرانژهای تداخلی ناشی از صفحات پشتی همان قطعه جلوگیری کند؛یک پرتو تکفام به این سطوح تابیده می شود و سپس نور بازتابیده از آنها توسط یک جداکننده نوری، به سمت دیگری هدایت می شود و الگوی تداخلی قابل رؤیت می شود.
در بعضی موارد سطح مرجع توسط یک عنصر پراش دهنده اپتیکی مطالعه می شود، که این عناصر پراش دهنده ( computer - generated hologram or CGH ) می توانند با روش لیتوگرافی دقیق ایجاد شوند.
فاصله بین خطوط این المان بین ۱ تا ۱۰ میکرون می باشد. زمانی که پرتو لیزر از این المان عبور می کند پراش مرتبه صفرم آن تغییری در جبهه موج نمی بیند، ولی جبهه موج پراش مرتبه اول پرتو طوری تغییر می کند که شکل سطح تست را به خود بگیرد. در این چیدمان پراش مرتبه صفرم به سمت سطح مرجع حرکت می کند و پراش مرتبه اول مستقیماً به سمت سطح تست هدایت می شود. سپس هر دو پرتو بازتابیده با هم ترکیب شده و تشکیل فرانژهای تداخلی می دهند.
تداخل سنج فیزو در سنسورهای فیبر نوری مانند اندازه گیری فشار، دما، تنش سطحی و غیره، مورد استفاده قرار می گیرد.
در سال ۱۸۵۱، ایپولیت فیزو از یک تداخل سنج متفاوت برای اندازه گیری سرعت اجسام در مقابل سرعت نور، استفاده کرد. ( شکل ۲ ) بر طبق تئوری، نوری که از یک جسم متحرک عبور می کند توسط ماده دچار کشیدگی می شود. در نتیجه سرعت نور به صورت مجموع سرعت عبور آن از ماده به علاوه سرعت حرکت ماده، به دست می آید. در واقع فیزو اثر کشیدگی را آشکار کرد، اما مقداری که او اندازه گرفت از مقدار مورد انتظار بسیار کوچک تر بود. نتیجه او تأییدی بر فرضیه کشیدگی نسبی اتر فرنل بود که این نتایج باعث مبهوت شدن اغلب فیزیکدانان شد. این اندازه گیری های دور از انتظار فیزو، بعد از حدود ۵۰ سال توسط نظریه نسبیت خاص انیشتین توضیح داده شد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز طرف دیگر جمله "تداخل سنج فیزو" به چیدمان تداخل سنجی اشاره می کند که توسط ایپولیت فیزو در یک آزمایش معروف در سال ۱۸۵۱ مورد استفاده قرار گرفت که به طور کلی فرضیه نسبی اتر آگوستین فرنل را حمایت می کرد. این چیدمان در نهایت نقش وسیله ای را بازی کرد که موجب به وجود آمدن بحران هایی در فیزیک شد که نتیجه آن پیدایش نظریه نسبیت خاص انیشتین شد
تداخل سنج فیزو امروزه به صورت رایجی برای اندازه گیری شکل سطوح اپتیکی، مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً لنز یا آیینه ساخته شده با یک قطعه مرجع که شکل دلخواه و مناسب مورد نظر ما را دارد، مقایسه می شود. شکل ۱ چیدمان تداخل سنج فیزو را برای اندازه گیری میزان صافی سطح اپتیکی نشان می دهد. سطح صاف مرجع در بالای سطح مورد آزمایش قرار گرفته است و بین آنها فاصله کمی وجود دارد. سطح مرجع کمی به صورت مورب ساخته می شود ( به اندازه چند دهم درجه ) تا از تولید فرانژهای تداخلی ناشی از صفحات پشتی همان قطعه جلوگیری کند؛یک پرتو تکفام به این سطوح تابیده می شود و سپس نور بازتابیده از آنها توسط یک جداکننده نوری، به سمت دیگری هدایت می شود و الگوی تداخلی قابل رؤیت می شود.
در بعضی موارد سطح مرجع توسط یک عنصر پراش دهنده اپتیکی مطالعه می شود، که این عناصر پراش دهنده ( computer - generated hologram or CGH ) می توانند با روش لیتوگرافی دقیق ایجاد شوند.
فاصله بین خطوط این المان بین ۱ تا ۱۰ میکرون می باشد. زمانی که پرتو لیزر از این المان عبور می کند پراش مرتبه صفرم آن تغییری در جبهه موج نمی بیند، ولی جبهه موج پراش مرتبه اول پرتو طوری تغییر می کند که شکل سطح تست را به خود بگیرد. در این چیدمان پراش مرتبه صفرم به سمت سطح مرجع حرکت می کند و پراش مرتبه اول مستقیماً به سمت سطح تست هدایت می شود. سپس هر دو پرتو بازتابیده با هم ترکیب شده و تشکیل فرانژهای تداخلی می دهند.
تداخل سنج فیزو در سنسورهای فیبر نوری مانند اندازه گیری فشار، دما، تنش سطحی و غیره، مورد استفاده قرار می گیرد.
در سال ۱۸۵۱، ایپولیت فیزو از یک تداخل سنج متفاوت برای اندازه گیری سرعت اجسام در مقابل سرعت نور، استفاده کرد. ( شکل ۲ ) بر طبق تئوری، نوری که از یک جسم متحرک عبور می کند توسط ماده دچار کشیدگی می شود. در نتیجه سرعت نور به صورت مجموع سرعت عبور آن از ماده به علاوه سرعت حرکت ماده، به دست می آید. در واقع فیزو اثر کشیدگی را آشکار کرد، اما مقداری که او اندازه گرفت از مقدار مورد انتظار بسیار کوچک تر بود. نتیجه او تأییدی بر فرضیه کشیدگی نسبی اتر فرنل بود که این نتایج باعث مبهوت شدن اغلب فیزیکدانان شد. این اندازه گیری های دور از انتظار فیزو، بعد از حدود ۵۰ سال توسط نظریه نسبیت خاص انیشتین توضیح داده شد.
wiki: تداخل سنج فیزو