تخریج مناط

[ویکی فقه] ــ تخریج مناط به معنی تعیین علّت حکم در اصل (مقیس علیه) به صرف مناسبت است؛ به عنوان مثال، شارع مقدّس قتل عمد را موجب ثبوت قصاص دانسته است. مجتهدی استنباط می کند که علّت حکم، عدوانی بودن عمل است و بر این اساس حکم قصاص را به هر نوع جنایت عدوانی تعمیم می دهد. این نوع قیاس از دیدگاه فقهای امامیّه مردود و باطل است و نمی تواند مبنای استنباط احکام شرعی قرار گیرد. ــ تخریج مناط، استنباط ملاک حکم شارع جهت تعمیم حکم به موارد مشابه است.
تخریج، در لغت به معنای استخراج و استنباط است.
تعریف تخریج مناط
ــ تخریج مناط به معنی تعیین علّت حکم در اصل (مقیس علیه) به صرف مناسبت است. ــ تخریج مناط، به معنای استنباط علت و مناط حکم شارع در مواردی است که در نص (کلام شارع) علت حکم ذکر نگردیده، ولی مجتهد با تمسک به یکی از مسالک علت طرق کشف علت حکم مثل مناسبت و سبر و تقسیم، مناط حکم را استخراج می نماید.
← مثال
علّت حکم به عنوان جهت مشترک بین اصل و فرع از ارکان قیاس به شمار می رود. برای دستیابی به علّت حکم (اجتهاد در علّت) سه راه بیان شده است: تحقیق مناط، تنقیح مناط و تخریج مناط.
تخریج مناط
...

[ویکی فقه] تخریج مناط (اصول).
...