تخریب بقیع

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] تخریب بقیع، به معنای خراب کردن آرامگاه ها و بناهای مذهبی و تاریخی قبرستان بقیع در مدینه به دست وهابیان است. وهابیان دو بار، یکی در ۱۲۲۰ و دیگری در ۱۳۴۴ قمری با بدعت شمردن بنای بر قبور و زیارت، به تخریب اماکن و بقعه های بقیع پرداختند. تخریب بقیع اعتراضات شدیدی را در کشورهای مسلمان از جمله ایران برانگیخت. بسیاری از شیعیان، هر سال در هشتم شوال که با عنوان یوم الهدم شهرت یافته، مجالسی برگزار می کنند و به مرثیه خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می پردازند.
بقیع (جنة البقیع/بقیع الغَرقَد)، نخستین و کهن ترین قبرستان مسلمانان در مدینه و محل دفن چهار تن از ائمه معصومین و بسیاری از صحابه و تابعین است. در این قبرستان بر قبور ائمه بقیع و دیگران بقعه هایی ساخته شده بود که به بقعه های بقیع معروف بود. این بقعه ها در تخریب بقیع توسط وهابیان از بین رفت.
در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ق. همه آثار تاریخی این قبرستان به فتوای شیخ عبدالله بلیهد، قاضی القضاة سعودی، به بهانه شرک و بدعت بودنِ زیارت قبور ویران شد. بنای قبور به باور بیشتر مسلمانان شیعه و سنی بر خلاف اعتقادات وهابی، با اصول و معتقدات اسلامی در تضاد نیست و زیارت قبور بزرگان دین و مزار مؤمنان یک عمل مستحب و در سنت اسلامی دارای پیشینه است. اماکن و بناهای مذهبی در بقیع، افزون بر وجهه مذهبی، وجهه تاریخی نیز داشتند و برای مسلمانان نشانگر هویت تاریخی آنان بودند.

پیشنهاد کاربران

قبرستان بقیع قدیمی ترین و یکی از دو قبرستان مهم در اسلام است که در مدینه قرار دارد. تخریب بقیع اشاره به واقعه تخریب کلی قبرستان بقیع یک بار در سال ۱۸۰۶ میلادی و یک بار در سال ۱۹۲۶ میلادی ( ۳۱ فروردین ۱۳۰۵ ) دارد.
...
[مشاهده متن کامل]

اهمیت این قبرستان در نگاه مذاهب اسلامی به خاطر دفن ۴ امام از ۱۲ امام شیعیان و یکی از خلفای اهل سنت است. هرچند شیعیان احتمال می دهند قبر فاطمه زهرا نیز در این قبرستان است.
قبرستان بقیع در طی دو دهه سلطهٔ آل سعود بر عربستان بارها مورد تعرض واقع شد اما عاقبت به کلی در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ پس از سلطهٔ دوبارهٔ ابن سعود، و تسلط بر شهر مدینه در ماه رمضان همان سال عبدالله، قاضی القضات خود را از مکه به مدینه اعزام داشتند تا موضوع تخریب مقابر موجود در مدینه را با علما و سران این شهر مطرح و موافقت آن ها را ولو به صورت ظاهری جلب کند و بدین منظور جلسه ای تشکیل شد. عبدالله از حاضران پرسید: «دربارهٔ تخریب این گنبد و بارگاه ها چه می گویید؟» بسیاری از آن ها از ترس جان شان جواب ندادند، بعضی دیگر هم اظهار موافقت کردند. وهابی ها نیز مردم را با زور اسلحه جمع کردند و به سوی بقیع حرکت دادند و آنچه گنبد و ضریح در شهر مدینه و بیرون از شهر بود، ویران کردند.
این روز بعدها به نام یوم الهدم در حافظه تاریخ ثبت شد.
در این واقعه از جمله گنبد و بارگاه امامان شیعه، گنبدهای متعلق به قبر ام البنین مادر عباس بن علی، اسماعیل پسر جعفر صادق و حرم دختران و همسران محمد از جمله حرم عایشه، حرم ابراهیم بن محمد و گنبد مالک بن انس و عثمان نیز تخریب شد.
ضریح های اولیه چوبی بودند و پس از اولین تخریب از بین رفتند، اما پس از آن ضریح فولادی ائمه بقیع در اصفهان ساخته شد و بر قبور امامان شیعه حسن مجتبی، سجاد، محمد باقر و جعفر صادق قرار گرفت که پس از تخریب دوم، آن را از جای درآورده و بردند.
بعدها، با استناد به برخی تصاویر، دیده شد که ضریح، تکه تکه شده و پیرامون قبر شهدای احد نصب شده است اما در دهه هفتاد خورشیدی، این صفحات از احد نیز برداشته شد.
در ایران، برخی شخصیت ها و نهادها از جمله سید حسن مدرس و مجلس شورای ملی تحرکاتی برای مبارزه با عربستان در این واقعه انجام دادند.
بعدها، افرادی چون عبدالرحیم صاحب الفصول، سید حسن حسینی شیرازی، جلال آل احمد و برادرش سید محمد تقی آل احمد تلاش هایی برای احیاء بقیع و ساخت مجدد مقابر ائمه شیعه در آن قبرستان انجام دادند؛ اما بی نتیجه ماند.

تخریب بقیعتخریب بقیعتخریب بقیعتخریب بقیعتخریب بقیع
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/تخریب_بقیع