تخته پوستان

تخته پوستان یا پلمه پوستان ( Placodermi ) که بیشتر با عنوان ماهیان زره دار شناخته می شوند، گروهی از ماهیان پیش از تاریخ بودند. ماهیان این رده از دوران سیلورین تا آخر دونین زندگی می کردند.
سر و سینه گاه تخته پوستان با صفحه های لوح مانند ( تخته مانند ) زره داری پوشیده شده بود و بقیه بدن آن ها فلس دار یا عریان بود که میزان این پوشیدگی ها از یک گونه تا گونه دیگر تفاوت داشت. تخته پوستان از نخستین ماهیان آرواره دار بودند؛ آرواره آن ها احتمالاً از نخستین کمان آبششی آن ها تکامل یافته است. قدیمی ترین سنگواره شناخته شده تخته پوستان مربوط به ۴۳۰ میلیون سال پیش است. [ ۱] بیشتر تخته پوستان شکارچی و کف زی بودند. تخته پوستان راسته بندی گردنان Arthrodira البته در بخش های میانی و بالایی آب دریا زندگی می کردند. دندان ها و آرواره های تخته پوستان به یک پارچگی آرواره داران gnathostomes امروزی نبود. [ ۲] پیش از این دانشمندان بر این باور بودند که تخته پوستان ( نام دیگر: پَلمه پوستان ) و ماهی استخوانی هیچ نسبت خویشاوندی با یکدیگر ندارند و ماهی استخوانی به ناگهان صاحب استخوان صورت شده است. اما با کشف تازه سنگواره ای متعلق به حدود ۴۱۹ میلیون سال پیش، در چین، معلوم شده که ماهی استخوانی قالب جمجمه خود را از اجداد تخته پوست به ارث برده است. سنگواره کشف شده در کشور چین ویژگی های خاص دو نوع ماهی قدیمی را هم زمان نشان می دهد: اولی ماهیان زره دار که امروزه منقرض شده اند و دومی ماهیان استخوانی که در واقع نیای اولیه بیشتر مهره داران امروزی هستند که شامل پرتوبالگان ، گوشتی بالگان و چهاراندامان است. [ ۳]
در گذشته تصور بر آن بود که با ظهور گروه های جدیدتری از ماهی ها همچون کوسه که به نسبت ماهیان زره دار سریع تر و انعطاف پذیر تر بودند و توانایی بیشتری در انطباق با محیط داشتند باعث شده که ماهیان زره دار به دلیل عدم توانایی رقابت با آنان منقرض شوند اما امروزه بیشتر دانشمندان رویداد انقراض دونین پسین عامل اصلی نابودی این ماهیان می دانند.