[ویکی فقه] تحفة الفقراء (کتاب). سفرنامه صفاء السلطنه نائینی (تحفة الفقراء) تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است.
سفرنامه صفاء السلطنه نائینی یا «سفرنامه خراسان» یا «روزنامه سفر خراسان» یا «سفرنامه خراسان و عراق عجم» و یا «تحفه الفقراء» تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است؛ وی این سفرنامه را به زبان فارسی در یک جلد و در شرح سفر خود که از مشهد به تهران می باشد، نوشته است، در بین این شهرها از مناطق مختلفی؛ چون تربت حیدریه، طبس، یزد، نائین، اردستان، کاشان، قم و بالاخره تهران به سال ۱۲۹۹- ۱۳۰۰ ق گذشته است. در تمام این مناطق که گذر داشته، به ذکر وضع عمومی شهر و روستا و مقابر آن و سابقه تاریخی مناطق و وضع آب و هوایی آن جا پرداخته است.
سفرنامه صفاء السلطنه نائینی یا «سفرنامه خراسان» یا «روزنامه سفر خراسان» یا «سفرنامه خراسان و عراق عجم» و یا «تحفه الفقراء» تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است؛ وی این سفرنامه را به زبان فارسی در یک جلد و در شرح سفر خود که از مشهد به تهران می باشد، نوشته است، در بین این شهرها از مناطق مختلفی؛ چون تربت حیدریه، طبس، یزد، نائین، اردستان، کاشان، قم و بالاخره تهران به سال ۱۲۹۹- ۱۳۰۰ ق گذشته است. در تمام این مناطق که گذر داشته، به ذکر وضع عمومی شهر و روستا و مقابر آن و سابقه تاریخی مناطق و وضع آب و هوایی آن جا پرداخته است.
[ویکی فقه] تحفه الفقراء (کتاب). سفرنامه صفاء السلطنه نائینی (تحفة الفقراء) تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است.
سفرنامه صفاء السلطنه نائینی یا «سفرنامه خراسان» یا «روزنامه سفر خراسان» یا «سفرنامه خراسان و عراق عجم» و یا «تحفه الفقراء» تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است؛ وی این سفرنامه را به زبان فارسی در یک جلد و در شرح سفر خود که از مشهد به تهران می باشد، نوشته است، در بین این شهرها از مناطق مختلفی؛ چون تربت حیدریه، طبس، یزد، نائین، اردستان، کاشان، قم و بالاخره تهران به سال ۱۲۹۹- ۱۳۰۰ ق گذشته است. در تمام این مناطق که گذر داشته، به ذکر وضع عمومی شهر و روستا و مقابر آن و سابقه تاریخی مناطق و وضع آب و هوایی آن جا پرداخته است.
تحلیل محتوا
این سفرنامه اطلاعات سودمندی را توسط صفاء السلطنه از (راه و رباط) به خواننده می دهد. در کمتر کتابی با این حجم کم می توان مشخصات این همه بنا، رباط، حوض و آب انبار و اطلاعات تاریخی و جغرافیایی در یک جا مشاهده کرد. مولف اسامی بسیاری از رجال را در کتاب خود یاد کرده که به روشنی به معرفی آنان نپرداخته است. آقای محمد گلبن، محقق این کتاب سعی نموده است که در زمینه شناخت رجال و برخی از نکات مبهم دیگر توضیحاتی را بدهند. همچنین متن اصلی کتاب بدون تصویر است، که ایشان سعی نموده اند از رجال، اماکن و شهرهای مسیر راه نویسنده، تصاویری برکتاب اضافه کنند تا بهره کافی ایجاد گردد.
ساختار و گزارش محتوا
در ابتدا فهرستی از مطالب کتاب عنوان شده است و در ادامه سال شمار زندگانی مولف محترم با ذکر سال، از ابتدای تولد تا پایان عمر وی به ترتیب نوشته شده است که بعد از آن برخی از آثار چاپی و خطی و قلمی وی که بالغ بر ۲۴ عنوان می باشد، آورده شده است. سپس پیش گفتاری از محقق درباره فواید سفرنامه آورده که بیان می کند، بخش اعظم منابع تاریخ ایران را سیاحتنامه ها و سفرنامه ها به خود اختصاص می دهند و سفرنامه ناصر خسرو را با قدمت هزار ساله از قدیمی ترین سفرنامه ها می شمرد. در ادامه نسخ سفرنامه ی صفاء السلطنه آورده شده است که در یکی از این نسخ مقدمه ای را که مولف در ۱۶- ۱۷ سال بعد از تالیف کتاب، بر این نسخه، جهت اهداء به مظفرالدین شاه آماده کرده بود، در این قسمت آمده است. بعد از این مطالب شرح احوال مولف توسط محقق در سال ۱۳۶۳ ش بیان می شود و بعد از آن متن سفرنامه آغاز می گردد. محقق در پایان کتاب نکاتی را اضافه کرده است به نام افزوده ها، که به توضیح وشرح حال شحصیت ها و بعضی از اصطلاحات و مطالب جا افتادهای که توضیح آنها را لازم می دیده است، پرداخته است. پاورقی هایی که در کتاب ذکر شده، بیشتر مربوط به ترجمه لغات که از کتاب دهخدا است، و یا مربوط به ذکر نام کتب نقل شده و یا توضیحی و اضافه ای به مطالب کتاب می باشد. چندین فهرست در پایان کتاب ذکر شده که شامل فهرست راهنمای پیش گفتار، نام کسان، اماکن، فهرست (بناها، قلعه ها، مسجدها، مدفن ها، امامزاده ها، مدرسه ها، رباطها، کاروانسراها، دروازه ها، چاپارخانه ها)، (کوه ها، محله ها، جلگه ها، رودها، رودخانه ها، چشمه ها، جنگل ها)، (درخت ها، میوه ها، خوراکی ها، گل ها)، فهرست (لغات، ترکیبات، اصطلاحات مدنی)، (فهرست اسامی و مسافت منازلی که نویسنده در آنها توقف کرده است) و بالاخره و ماخذ می باشد.
منبع
سفرنامه صفاء السلطنه نائینی یا «سفرنامه خراسان» یا «روزنامه سفر خراسان» یا «سفرنامه خراسان و عراق عجم» و یا «تحفه الفقراء» تالیف میرزا علی خان نائینی صفاءالسلطنه متولد سال ۱۲۴۶ ق نائب اول وزارت امور خارجه و متخلص به مشتاقی از سلسله درویشان نعمت اللهی است؛ وی این سفرنامه را به زبان فارسی در یک جلد و در شرح سفر خود که از مشهد به تهران می باشد، نوشته است، در بین این شهرها از مناطق مختلفی؛ چون تربت حیدریه، طبس، یزد، نائین، اردستان، کاشان، قم و بالاخره تهران به سال ۱۲۹۹- ۱۳۰۰ ق گذشته است. در تمام این مناطق که گذر داشته، به ذکر وضع عمومی شهر و روستا و مقابر آن و سابقه تاریخی مناطق و وضع آب و هوایی آن جا پرداخته است.
تحلیل محتوا
این سفرنامه اطلاعات سودمندی را توسط صفاء السلطنه از (راه و رباط) به خواننده می دهد. در کمتر کتابی با این حجم کم می توان مشخصات این همه بنا، رباط، حوض و آب انبار و اطلاعات تاریخی و جغرافیایی در یک جا مشاهده کرد. مولف اسامی بسیاری از رجال را در کتاب خود یاد کرده که به روشنی به معرفی آنان نپرداخته است. آقای محمد گلبن، محقق این کتاب سعی نموده است که در زمینه شناخت رجال و برخی از نکات مبهم دیگر توضیحاتی را بدهند. همچنین متن اصلی کتاب بدون تصویر است، که ایشان سعی نموده اند از رجال، اماکن و شهرهای مسیر راه نویسنده، تصاویری برکتاب اضافه کنند تا بهره کافی ایجاد گردد.
ساختار و گزارش محتوا
در ابتدا فهرستی از مطالب کتاب عنوان شده است و در ادامه سال شمار زندگانی مولف محترم با ذکر سال، از ابتدای تولد تا پایان عمر وی به ترتیب نوشته شده است که بعد از آن برخی از آثار چاپی و خطی و قلمی وی که بالغ بر ۲۴ عنوان می باشد، آورده شده است. سپس پیش گفتاری از محقق درباره فواید سفرنامه آورده که بیان می کند، بخش اعظم منابع تاریخ ایران را سیاحتنامه ها و سفرنامه ها به خود اختصاص می دهند و سفرنامه ناصر خسرو را با قدمت هزار ساله از قدیمی ترین سفرنامه ها می شمرد. در ادامه نسخ سفرنامه ی صفاء السلطنه آورده شده است که در یکی از این نسخ مقدمه ای را که مولف در ۱۶- ۱۷ سال بعد از تالیف کتاب، بر این نسخه، جهت اهداء به مظفرالدین شاه آماده کرده بود، در این قسمت آمده است. بعد از این مطالب شرح احوال مولف توسط محقق در سال ۱۳۶۳ ش بیان می شود و بعد از آن متن سفرنامه آغاز می گردد. محقق در پایان کتاب نکاتی را اضافه کرده است به نام افزوده ها، که به توضیح وشرح حال شحصیت ها و بعضی از اصطلاحات و مطالب جا افتادهای که توضیح آنها را لازم می دیده است، پرداخته است. پاورقی هایی که در کتاب ذکر شده، بیشتر مربوط به ترجمه لغات که از کتاب دهخدا است، و یا مربوط به ذکر نام کتب نقل شده و یا توضیحی و اضافه ای به مطالب کتاب می باشد. چندین فهرست در پایان کتاب ذکر شده که شامل فهرست راهنمای پیش گفتار، نام کسان، اماکن، فهرست (بناها، قلعه ها، مسجدها، مدفن ها، امامزاده ها، مدرسه ها، رباطها، کاروانسراها، دروازه ها، چاپارخانه ها)، (کوه ها، محله ها، جلگه ها، رودها، رودخانه ها، چشمه ها، جنگل ها)، (درخت ها، میوه ها، خوراکی ها، گل ها)، فهرست (لغات، ترکیبات، اصطلاحات مدنی)، (فهرست اسامی و مسافت منازلی که نویسنده در آنها توقف کرده است) و بالاخره و ماخذ می باشد.
منبع
wikifeqh: سفرنامه_صفاء_السلطنه_نائینی