تبیت بن محمد عسکری

[ویکی فقه] ثُبَیْت بن محمد عسکری، متکلم و فقیه و محدّث امامی قرن سوم بود.
اطلاعات درباره وی اندک، و محدود به گزارش نجاشی (متوفی ۴۵۰) است. رجال شناسان امامی بعد از نجاشی، مطلبی به گفته های وی نیفزوده اند.
تاریخ دقیق ولادت و وفات ثبیت معلوم نیست اما باتوجه به مصاحبتش با محمد بن هارون معروف به ابوعیسی وَرّاق (متکلم معروف امامی، متوفی بعد از ۲۵۰) و روایت از ابواَحْوَص داود بن اسد مصری (متکلم امامی قرن سوم، می توان او را از رجال امامی قرن سوم دانست.

دیدگاه نجاشی درباره تبیت بن محمد
نجاشی ثبیت را متکلمی حاذق و مطّلع در حدیث و روایت و فقه معرفی کرده و او را از «أصحابنا العسکریّین» شمرده است. مامقانی، این تعبیر نجاشی را به معنای مصاحبت ثبیت با امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام دانسته و بر پایه آن احتمال داده است که وی در سامرا (عسکر = منطقه نظامی) می زیسته است.

دیدگاه تستری درباره تبیت بن محمد
اما به نظر تستری این تعبیر نجاشی صرفاً دلیلی بر امامی بودن ثبیت است، زیرا از وی با تعبیر «من اصحاب العسکریَّیْن» یاد نکرده است و عبارت او تنها بر اقامت ثبیت در یک منطقه نظامی، به احتمال قوی سامرا، دلالت دارد.

اثار تبیت بن محمد بنا بر گفته نجاشی
...