[ویکی فقه] تأویل قرآن. تاویل قرآن، واقع و حقیقت معانی آیات، در قالب علت غایی یا نتیجه یا وقوع خارجی عمل یا خبر است.
کلمه «تاویل» در هفت سوره قرآن و هفده بار به کار رفته است.
کلمه «تاویل» در هفت سوره قرآن و هفده بار به کار رفته است.
[ویکی فقه] تأویل قرآن (قرآن). تاویل، بازگشت دادن هر چیزی به هدف مورد نظر از آن و در اصطلاح قرآن به چهار معنا آمده است؛ عاقبت و نتیجه کار: اسراء آیه۳۵ ؛تعبیر خواب: یوسف آیه۶ ؛ حقیقت قیامت و معاد: اعراف آیه۵۳ ؛ تعیین مراد و مقصود خداوند از آیات مجمل و متشابه قرآن : آل عمران آیه۷.
همه آیات قرآن، دارای تاویل و حقایقی ورای ظاهر لفظ و مفهوم آن هستند:و ما کان هـذا القرءان ان یفتری من دون الله ولـکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل الکتـب لا ریب فیه من رب العــلمین«و چنان نیست که این قرآن از جانب غیر خدا (و) به دروغ ساخته شده باشد بلکه تصدیق (کننده) آنچه پیش از آن است می باشد و توضیحی از آن کتاب است که در آن تردیدی نیست (و) از پروردگار جهانیان است» ... بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ولما یاتهم تاویله کذلک کذب الذین من قبلهم... « بلکه چیزی را دروغ شمردند که به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تاویل آن برایشان نیامده است کسانی ) هم (که پیش از آنان بودند همین گونه) پیامبرانشان را( تکذیب کردند پس بنگر که فرجام ستمگران چگونه بوده است.»
همه آیات قرآن، دارای تاویل و حقایقی ورای ظاهر لفظ و مفهوم آن هستند:و ما کان هـذا القرءان ان یفتری من دون الله ولـکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل الکتـب لا ریب فیه من رب العــلمین«و چنان نیست که این قرآن از جانب غیر خدا (و) به دروغ ساخته شده باشد بلکه تصدیق (کننده) آنچه پیش از آن است می باشد و توضیحی از آن کتاب است که در آن تردیدی نیست (و) از پروردگار جهانیان است» ... بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ولما یاتهم تاویله کذلک کذب الذین من قبلهم... « بلکه چیزی را دروغ شمردند که به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تاویل آن برایشان نیامده است کسانی ) هم (که پیش از آنان بودند همین گونه) پیامبرانشان را( تکذیب کردند پس بنگر که فرجام ستمگران چگونه بوده است.»
[ویکی فقه] تاویل قرآن. تاویل قرآن، واقع و حقیقت معانی آیات، در قالب علت غایی یا نتیجه یا وقوع خارجی عمل یا خبر است. کلمه «تاویل» در هفت سوره قرآن و هفده بار به کار رفته است. در آیه ۷ سوره آل عمران، ضمن تصریح بر تأویل داشتن آیات قرآن (همه یا فقط آیات متشابه) و این که تأویل آن را جز خدا کسی نمی داند، به «راسخان در علم» اشاره شده است؛ آنان از عمق جان ایمانشان را به الهی بودن تمام آیات باز می گویند (یَقُولُونَ آمنّا بِهِ کلٌّ مِنْ عِنْد ربِّنا).
تاویل از ریشه «اول» به معنای بازگشت به اصل گرفته شده است. بنابراین تاویل یک شی ء؛ یعنی برگرداندن آن به مکان و مصدر اصلی خودش؛ و تاویل لفظ متشابه یعنی: توجیه ظاهر آن به طوری که به معنای واقعی و اصیل خودش باز گردد.تشابه، گاه در گفتار (قول) است و گاه در کردار (عمل)؛ تشابه در گفتار، زمانی است که ظاهر تعابیر به گونه ای باشد که یا برای شنونده ایجاد شبهه کند و یا بتوان به وسیله آن در ذهن دیگران ایجاد شبهه نمود؛ مانند متشابهات قرآن کریم که به علت داشتن همین صفت (شبهه انگیزی) گاه مستمسک منحرفان از حق قرار می گیرد و آنان به دلخواه و بر اساس هوی و هوس، آیات را در جهت فتنه انگیزی و اهداف پلید خویش، تاویل می کنند. تشابه در عمل، زمانی است که ظاهر کرداری، مشکوک و حیران کننده باشد؛ مانند اعمالی که مصاحب موسی (علیه السّلام) بدان دست می زد که ظاهر آن اعمال آن قدر گیج کننده بود که موسی (علیه السّلام) نتوانست آنها را تحمل کند و از علت آن نپرسد. چون در جای خود، از متشابهات و انواع آن در قرآن و اسباب موجبه آن سخن گفته ایم، اکنون فقط به ذکر معانی تاویل در عرف قرآن و استعمال اندیشمندان پیشین بسنده می کنیم.
ریشه تأویل
«تاویل» (از ریشه «اول» به معنای رجوع و ارجاع) در قرآن هم در معنای لازم و هم متعدی، و گاهی نیز به معنای اسم مفعول به کار رفته است؛ یعنی مآل شیء و چیزی که بازگشت شیء به آن است.
معانی تأویل
«تاویل» واقع و خارج یک عمل و یک خبر است که گاهی به صورت علت غایی و نتیجه و گاهی به صورت وقوع خارجی متجلی می شود و به عمل و خبر برمی گردد؛ تأویل در قرآن و روایات و کلام پیشینیان به معانی مختلف به کار رفته است که در ادامه به آن می پردازیم. در قرآن کریم، تاویل به سه معنا آمده است:
← تعبیر خواب
...
تاویل از ریشه «اول» به معنای بازگشت به اصل گرفته شده است. بنابراین تاویل یک شی ء؛ یعنی برگرداندن آن به مکان و مصدر اصلی خودش؛ و تاویل لفظ متشابه یعنی: توجیه ظاهر آن به طوری که به معنای واقعی و اصیل خودش باز گردد.تشابه، گاه در گفتار (قول) است و گاه در کردار (عمل)؛ تشابه در گفتار، زمانی است که ظاهر تعابیر به گونه ای باشد که یا برای شنونده ایجاد شبهه کند و یا بتوان به وسیله آن در ذهن دیگران ایجاد شبهه نمود؛ مانند متشابهات قرآن کریم که به علت داشتن همین صفت (شبهه انگیزی) گاه مستمسک منحرفان از حق قرار می گیرد و آنان به دلخواه و بر اساس هوی و هوس، آیات را در جهت فتنه انگیزی و اهداف پلید خویش، تاویل می کنند. تشابه در عمل، زمانی است که ظاهر کرداری، مشکوک و حیران کننده باشد؛ مانند اعمالی که مصاحب موسی (علیه السّلام) بدان دست می زد که ظاهر آن اعمال آن قدر گیج کننده بود که موسی (علیه السّلام) نتوانست آنها را تحمل کند و از علت آن نپرسد. چون در جای خود، از متشابهات و انواع آن در قرآن و اسباب موجبه آن سخن گفته ایم، اکنون فقط به ذکر معانی تاویل در عرف قرآن و استعمال اندیشمندان پیشین بسنده می کنیم.
ریشه تأویل
«تاویل» (از ریشه «اول» به معنای رجوع و ارجاع) در قرآن هم در معنای لازم و هم متعدی، و گاهی نیز به معنای اسم مفعول به کار رفته است؛ یعنی مآل شیء و چیزی که بازگشت شیء به آن است.
معانی تأویل
«تاویل» واقع و خارج یک عمل و یک خبر است که گاهی به صورت علت غایی و نتیجه و گاهی به صورت وقوع خارجی متجلی می شود و به عمل و خبر برمی گردد؛ تأویل در قرآن و روایات و کلام پیشینیان به معانی مختلف به کار رفته است که در ادامه به آن می پردازیم. در قرآن کریم، تاویل به سه معنا آمده است:
← تعبیر خواب
...
wikifeqh: تاویل_قرآن
[ویکی اهل البیت] تاویل قرآن. «تاویل» از کلمه «اول» به معنی رجوع است و مراد از «تاویل»آیه آن چیزی است که آیه بسوی آن برمی گردد. تاویل قرآن حقیقت یا حقائقی است که در ام الکتاب پیش خداست و از مختصات غیب می باشد.
لفظ «تاویل قرآن» در قرآن مجید در سه آیه آمده است:
و به هر حال «تاویل» از کلمه «اول» به معنی رجوع است و مراد از «تاویل» آن چیزی است که آیه بسوی آن برمی گردد و مراد از تنزیل در مقابل تاویل معنی روشن و تحت اللفظ آیه می باشد.
مفسرین و علماء در معنی تاویل اختلاف شدید دارند و باتتبع اقوال در تاویل ممکن است به بیشتر از ده قول برخورد ولی آنچه مشهورتر از همه اقوال می باشد دو قول است:
1- قول قدماء که تاویل را با تفسیر - محصل معنی کلام - مرادف می گرفتند و بنابراین همه آیات قرآنی تاویل دارند لکن به مقتضای آیه «و ما یعلم تاویله الا الله» تاویل متشابهات را بالخصوص کسی جز خدای نمی داند.
و ازین روی جمعی از قدماء گفته اند که آیات متشابهه قرآن همانند حروف مقطعه اوایل سور می باشد زیرا در قرآن مجید آیه ای که معنی محصل آن برای همه مردم مجهول باشد جز حروف مقطعه نامبرده وجود ندارد. ولی ما در فصل های گذشته بطلان این تشخیص را روشن ساختیم.
و به هر حال نظر به این که قرآن مجید علم به تاویل برخی از آیات را غیر از خدا سلب می کند و در قرآن مجید آیه ای که تاویل یعنی محصل معنی آن برای همه مجهول باشد نداریم و حروف مقطعه اوایل سور را نیز متشابه نمی شود شناخت، این قول پیش متاخرین باطل شناخته شده متروک شد.
لفظ «تاویل قرآن» در قرآن مجید در سه آیه آمده است:
و به هر حال «تاویل» از کلمه «اول» به معنی رجوع است و مراد از «تاویل» آن چیزی است که آیه بسوی آن برمی گردد و مراد از تنزیل در مقابل تاویل معنی روشن و تحت اللفظ آیه می باشد.
مفسرین و علماء در معنی تاویل اختلاف شدید دارند و باتتبع اقوال در تاویل ممکن است به بیشتر از ده قول برخورد ولی آنچه مشهورتر از همه اقوال می باشد دو قول است:
1- قول قدماء که تاویل را با تفسیر - محصل معنی کلام - مرادف می گرفتند و بنابراین همه آیات قرآنی تاویل دارند لکن به مقتضای آیه «و ما یعلم تاویله الا الله» تاویل متشابهات را بالخصوص کسی جز خدای نمی داند.
و ازین روی جمعی از قدماء گفته اند که آیات متشابهه قرآن همانند حروف مقطعه اوایل سور می باشد زیرا در قرآن مجید آیه ای که معنی محصل آن برای همه مردم مجهول باشد جز حروف مقطعه نامبرده وجود ندارد. ولی ما در فصل های گذشته بطلان این تشخیص را روشن ساختیم.
و به هر حال نظر به این که قرآن مجید علم به تاویل برخی از آیات را غیر از خدا سلب می کند و در قرآن مجید آیه ای که تاویل یعنی محصل معنی آن برای همه مجهول باشد نداریم و حروف مقطعه اوایل سور را نیز متشابه نمی شود شناخت، این قول پیش متاخرین باطل شناخته شده متروک شد.
wikiahlb: تاویل_قرآن
[ویکی فقه] تاویل قرآن (قرآن). تاویل، بازگشت دادن هر چیزی به هدف مورد نظر از آن و در اصطلاح قرآن به چهار معنا آمده است؛ عاقبت و نتیجه کار: اسراء آیه۳۵ ؛تعبیر خواب: یوسف آیه۶ ؛ حقیقت قیامت و معاد: اعراف آیه۵۳ ؛ تعیین مراد و مقصود خداوند از آیات مجمل و متشابه قرآن : آل عمران آیه۷.
همه آیات قرآن، دارای تاویل و حقایقی ورای ظاهر لفظ و مفهوم آن هستند:و ما کان هـذا القرءان ان یفتری من دون الله ولـکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل الکتـب لا ریب فیه من رب العــلمین«و چنان نیست که این قرآن از جانب غیر خدا (و) به دروغ ساخته شده باشد بلکه تصدیق (کننده) آنچه پیش از آن است می باشد و توضیحی از آن کتاب است که در آن تردیدی نیست (و) از پروردگار جهانیان است» ... بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ولما یاتهم تاویله کذلک کذب الذین من قبلهم... « بلکه چیزی را دروغ شمردند که به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تاویل آن برایشان نیامده است کسانی ) هم (که پیش از آنان بودند همین گونه) پیامبرانشان را( تکذیب کردند پس بنگر که فرجام ستمگران چگونه بوده است.»
← دیدگاه تفسیر المیزان
آشکار شدن زیانکاری فراموش کنندگان قرآن، پس از تاویل آن در قیامت در سوره اعراف بیان شده است:هل ینظرون الا تاویله یوم یاتی تاویله یقول الذین نسوه من قبل... قد خسروا انفسهم...« آیا (آنان) جز در انتظار تاویل آنند روزی که تاویلش فرا رسد کسانی که آن را پیش از آن به فراموشی سپرده اند می گویند حقا فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند پس آیا (امروز) ما را شفاعتگرانی هست که برای ما شفاعت کنند یا (ممکن است به دنیا) بازگردانیده شویم تا غیر از آنچه انجام می دادیم انجام دهیم به راستی که (آنان) به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ می ساختند از کف دادند.» وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِکِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَی عِلْمٍ هُدًی وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ «و در حقیقت ما برای آنان کتابی آوردیم که آن را از روی دانش روشن و شیوایش ساخته ایم و برای گروهی که ایمان می آورند هدایت و رحمتی است.»
← دیدیگاه تفسیر نمونه
اظهار ندامت فراموش کنندگان قرآن و اعتراف به حقانیت رسولان، پس از تاویل آن در قیامت در سوره اعراف بیان شده است:و لقد جئنـهم بکتـب... « و در حقیقت ما برای آنان کتابی آوردیم که آن را از روی دانش روشن و شیوایش ساخته ایم و برای گروهی که ایمان می آورند هدایت و رحمتی است.» هل ینظرون الا تاویله یوم یاتی تاویله یقول الذین نسوه من قبل قد جآءت رسل ربنا بالحق فهل لنا من شفعآء فیشفعوا لنآ او نرد فنعمل غیر الذی کنا نعمل...« آیا (آنان) جز در انتظار تاویل آنند روزی که تاویلش فرا رسد کسانی که آن را پیش از آن به فراموشی سپرده اند می گویند حقا فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند پس آیا (امروز) ما را شفاعتگرانی هست که برای ما شفاعت کنند یا (ممکن است به دنیا) بازگردانیده شویم تا غیر از آنچه انجام می دادیم انجام دهیم به راستی که (آنان) به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ می ساختند از کف دادند. »
← دیدگاه تفسیر المیزان
...
همه آیات قرآن، دارای تاویل و حقایقی ورای ظاهر لفظ و مفهوم آن هستند:و ما کان هـذا القرءان ان یفتری من دون الله ولـکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل الکتـب لا ریب فیه من رب العــلمین«و چنان نیست که این قرآن از جانب غیر خدا (و) به دروغ ساخته شده باشد بلکه تصدیق (کننده) آنچه پیش از آن است می باشد و توضیحی از آن کتاب است که در آن تردیدی نیست (و) از پروردگار جهانیان است» ... بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ولما یاتهم تاویله کذلک کذب الذین من قبلهم... « بلکه چیزی را دروغ شمردند که به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تاویل آن برایشان نیامده است کسانی ) هم (که پیش از آنان بودند همین گونه) پیامبرانشان را( تکذیب کردند پس بنگر که فرجام ستمگران چگونه بوده است.»
← دیدگاه تفسیر المیزان
آشکار شدن زیانکاری فراموش کنندگان قرآن، پس از تاویل آن در قیامت در سوره اعراف بیان شده است:هل ینظرون الا تاویله یوم یاتی تاویله یقول الذین نسوه من قبل... قد خسروا انفسهم...« آیا (آنان) جز در انتظار تاویل آنند روزی که تاویلش فرا رسد کسانی که آن را پیش از آن به فراموشی سپرده اند می گویند حقا فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند پس آیا (امروز) ما را شفاعتگرانی هست که برای ما شفاعت کنند یا (ممکن است به دنیا) بازگردانیده شویم تا غیر از آنچه انجام می دادیم انجام دهیم به راستی که (آنان) به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ می ساختند از کف دادند.» وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِکِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَی عِلْمٍ هُدًی وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ «و در حقیقت ما برای آنان کتابی آوردیم که آن را از روی دانش روشن و شیوایش ساخته ایم و برای گروهی که ایمان می آورند هدایت و رحمتی است.»
← دیدیگاه تفسیر نمونه
اظهار ندامت فراموش کنندگان قرآن و اعتراف به حقانیت رسولان، پس از تاویل آن در قیامت در سوره اعراف بیان شده است:و لقد جئنـهم بکتـب... « و در حقیقت ما برای آنان کتابی آوردیم که آن را از روی دانش روشن و شیوایش ساخته ایم و برای گروهی که ایمان می آورند هدایت و رحمتی است.» هل ینظرون الا تاویله یوم یاتی تاویله یقول الذین نسوه من قبل قد جآءت رسل ربنا بالحق فهل لنا من شفعآء فیشفعوا لنآ او نرد فنعمل غیر الذی کنا نعمل...« آیا (آنان) جز در انتظار تاویل آنند روزی که تاویلش فرا رسد کسانی که آن را پیش از آن به فراموشی سپرده اند می گویند حقا فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند پس آیا (امروز) ما را شفاعتگرانی هست که برای ما شفاعت کنند یا (ممکن است به دنیا) بازگردانیده شویم تا غیر از آنچه انجام می دادیم انجام دهیم به راستی که (آنان) به خویشتن زیان زدند و آنچه را به دروغ می ساختند از کف دادند. »
← دیدگاه تفسیر المیزان
...
wikifeqh: تأویل_قرآن_(قرآن)