تاریخ محیط زیست

تاریخ محیط زیست یا بوم شناسی در سال ۱۸۵۹، ده سال پیش از وضع واژهٔ اکولوژی توسط ارنست هکل، اتین ژفروآ سن - ایلر، جانورشناس فرانسوی، واژه اتولوژی را برای رشته ای که روابط بین محیط و موجودات زنده را بررسی می کند، وضع و پیشنهاد کرده بود. واژهٔ اتولوژی از واژهٔ یونانی «ethos» به معنای «رفتار» مشتقّ شده است و بنابراین معنای اتولوژی از لحاظ ریشهٔ لغوی، کنش شناسی است.
کشمکش و جدال در بارهٔ بکاربردن واژه های اکولوژی و اتولوژی و ترجیح یکی از آنها بر دیگری، سالها ادامه داشت تا آنکه با تصویب مجامع علمی منعقده در طول سال های ۱۹۰۱ و ۱۹۰۲، واژهٔ اکولوژی به رسمیت پذیرفته شد. با این حال واژهٔ اتولوژی هنوز کاملاً منسوخ نیست، بلکه به تعبیری نوعی شاخهٔ فرعی در چهارچوب دانشی است که امروزه اکولوژی نامیده می شود. واژهٔ اتولوژی را اغلب در بررسی واکنش های موجودات زنده در مقابل محیط بکار می برند. به ویژه در اکولوژی جانوران و انسان بحث های اتولوژی رواج بیشتری دارد، زیرا بخشی از واکنش جانوران و انسان در برابر عوامل و تغییرات محیط به صورت رفتار بروز می کند و اطلاق واژهٔ اتولوژی برای بررسی رفتارها و واکنش های رفتاری جانداران، با توجه به ریشهٔ لغوی و معنای این واژه، کاملاً موجّه و منطقی است. متخصصان آمریکایی اغلب واژهٔ اتولوژی را به صورت ترکیب با واژهٔ اکولوژی به کار می برند و مباحثی را تحت عنوان «اکولوژی رفتارها و واکنش ها»[ ۱] در مطالعات مربوط به اکولوژی جانوران و انسان مطرح می کنند. در مباحث روانشناسی، جامعه شناسی و مردم شناسی نیز واژهٔ اتولوژی و روش های بررسی و تحلیل رفتارها کاربرد دارد.