بین منفصل

[ویکی فقه] بین منفصل، لفظ رافع اجمال لفظ مجمل، و منفصل از آن است.
«مبین» لفظی است که دلالتش واضح باشد و اجمال لفظ مجمل را بیان و روشن کند. در صورتی که این مبین در آیه دیگری و با فاصله آمده باشد، آن را «مبین منفصل» می نامند؛
← مثالها
گاهی مبین منفصل، از سنت است؛ یعنی قرآن با حدیث تبیین می شود؛ مانند: (واقیموا الصلاة وآتوا الزکاة) و (ولله علی الناس حج البیت) که افعال نماز، مقدار نصاب زکات و مناسک حج در احادیث بیان شده است.
نظر زرکشی
زرکشی به این نکته اشاره می کند که قرینه منفصل - مانند قرینه متصل - گاهی سبب تعین معنایی می شود که اگر این قرینه در بین نبود کلام، حمل بر معنایی غیر از آن معنا می شد، در این صورت «تخصیص» و «تاویل» گفته می شود، مثل آیه: (فان طلقها فلا تحل له من بعد حتی تنکح زوجا غیره) که نسبت به آیه: (الطلاق مرتان) عمومیت طلاق را- که شامل طلاق بائن هم می شود- به طلاق رجعی محدود می کند، و اگر این قرینه در بین نبود طلاق، حمل بر عموم می شد.و گاهی این قرینه فقط سبب آشکار شدن مراد از لفظ می شود، به طوری که اگر این قرینه در بین نبود مفهوم آیه بر اجمال و ابهام خود باقی می ماند، که در این صورت «بیان» نامیده می شود.
عناوین مرتبط
...