بیران شهر یکی از شهرهای استان لرستان است. این شهر مرکز بخش بیرانوند از توابع شهرستان خرم آباد است.
مردم این شهر عمدتاً از ایل بیرانوند هستند و طوایف دیگری مانندسکوند، قائدرحمت، دالوند، یاراحمدی، آروان در این شهر ساکن هستند. [ ۱] [ ۲] [ ۳]
مردم این بخش به گویش بیرانوندی که ما بین لکی و لری خرم آبادی است سخن می گویند. [ ۴]
این بخش در دره های تنگ از رشته کوه های زاگرس قرار دارد و جاده ای آن را از جنوب به خرم آباد و از شمال به بروجرد وصل می کند. بیران شهر آب و هوایی کوهستانی با زمستان های سرد و برفی و تابستان های معتدل دارد. شغل مردمانش بیشتر کشاورزی و دامپروری است. جمعیت بیران شهر بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی ۱٬۴۰۹ نفر بوده است. رودخانه هُرو ( قائدرحمت ) که آن را به دو بخش تقسیم کرده است. این شهر در دامنه کوهی کوچک به نام کمرزرد قرار دارد و در سال های اخیر به سمت جنوب و دامنه کوه «کلاته پلنگ» کشیده شده است.
مناطق تفریحی و گردشگری دیگری چون آبسرده، گردکانه، گل زرد و سراب های الیاس، بیدهل، بی مصرف، پیرماهی، نرم … همچنین آثار فرهنگی و تاریخی دیگری چون قلعه رحیم، منصور، کاسیان، قنبر، علی بخش و تپه های باستانی و تاریخی متعددی از جمله سوسن، شیرخان، کرنوکر و گجی می باشند. [ ۵]
رودخانه هُرو ( HORU - قائدرحمت ) آن را به دو بخش تقسیم کرده است.
نام بیران شهر در گذشته چَقَلوندی بود. چَقَل در زبان لری به معنای شغال است[ ۶] در دی ماه ۱۳۹۰ با تصویب هیئت وزیران، نام شهر چقلوندی به بیران شهر و نام بخش چقلوندی به بخش بیرانوند تغییر کرد. [ ۷] دلیل این تغییر نام، درخواست های مکرر بومیان منطقه که اکثراً از طایفه بیرانوند هستند بوده است. طبق تحقیقات و پیگیری های یک خبرنگار، در آن مصوبه هیئت دولت یک غلط املایی باعث شد بسیاری از مردم نام جدید بخش چقلوندی را «بیراوند» بدانند. در صورتی که نام صحیح جدید این بخش «بیرانوند» است و ترکیب «بیراوند» از نظر زبان شناسان صحیح نمی باشد و هیئت وزیران نام بیرانوند را به تصویب رسانده است. [ ۸]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمردم این شهر عمدتاً از ایل بیرانوند هستند و طوایف دیگری مانندسکوند، قائدرحمت، دالوند، یاراحمدی، آروان در این شهر ساکن هستند. [ ۱] [ ۲] [ ۳]
مردم این بخش به گویش بیرانوندی که ما بین لکی و لری خرم آبادی است سخن می گویند. [ ۴]
این بخش در دره های تنگ از رشته کوه های زاگرس قرار دارد و جاده ای آن را از جنوب به خرم آباد و از شمال به بروجرد وصل می کند. بیران شهر آب و هوایی کوهستانی با زمستان های سرد و برفی و تابستان های معتدل دارد. شغل مردمانش بیشتر کشاورزی و دامپروری است. جمعیت بیران شهر بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی ۱٬۴۰۹ نفر بوده است. رودخانه هُرو ( قائدرحمت ) که آن را به دو بخش تقسیم کرده است. این شهر در دامنه کوهی کوچک به نام کمرزرد قرار دارد و در سال های اخیر به سمت جنوب و دامنه کوه «کلاته پلنگ» کشیده شده است.
مناطق تفریحی و گردشگری دیگری چون آبسرده، گردکانه، گل زرد و سراب های الیاس، بیدهل، بی مصرف، پیرماهی، نرم … همچنین آثار فرهنگی و تاریخی دیگری چون قلعه رحیم، منصور، کاسیان، قنبر، علی بخش و تپه های باستانی و تاریخی متعددی از جمله سوسن، شیرخان، کرنوکر و گجی می باشند. [ ۵]
رودخانه هُرو ( HORU - قائدرحمت ) آن را به دو بخش تقسیم کرده است.
نام بیران شهر در گذشته چَقَلوندی بود. چَقَل در زبان لری به معنای شغال است[ ۶] در دی ماه ۱۳۹۰ با تصویب هیئت وزیران، نام شهر چقلوندی به بیران شهر و نام بخش چقلوندی به بخش بیرانوند تغییر کرد. [ ۷] دلیل این تغییر نام، درخواست های مکرر بومیان منطقه که اکثراً از طایفه بیرانوند هستند بوده است. طبق تحقیقات و پیگیری های یک خبرنگار، در آن مصوبه هیئت دولت یک غلط املایی باعث شد بسیاری از مردم نام جدید بخش چقلوندی را «بیراوند» بدانند. در صورتی که نام صحیح جدید این بخش «بیرانوند» است و ترکیب «بیراوند» از نظر زبان شناسان صحیح نمی باشد و هیئت وزیران نام بیرانوند را به تصویب رسانده است. [ ۸]
wiki: بیران شهر