بیت المعمور

[ویکی فقه] یکی از مفاهیمی که در قرآن وارد شده است اصطلاح «بیت المعمور» است که در آیه ۴ سوره طور آمده است، لذا در بین مفسرین در معنای بیت المعمور بحث و گفت وگو صورت گرفته است و نظرات مختلفی ارائه گردیده است.
بیت المعمور، به معنای «خانه آباد»، مکانی که خداوند در قرآن بدان قسم خورده است: «وَالبَیتِ المعمورِ».
از منابع موجود این گونه بر می آید که این ترکیب در ادبیات پیش از اسلام به کار نرفته و ظاهراً نخستین بار در قرآن کریم از آن یاد شده است.

کاربرد بیت المعمور در قرآن
این ترکیب تنها یک بار در قرآن کریم آمده است:
«وَالْبَیْتِ الْمَعْمُورِ» و خداوند برای بیان این مطلب که بی گمان عذاب الهی (بر کافران) رخ خواهد نمود و هیچ کس را دفع آن مقدور نخواهد بود بدان سوگند یاد کرده است.
گذار شتابان از این ترکیب در قرآن کریم، بدون هیچ توضیح و بیانی توجه بسیاری از مفسران را به خود جلب کرده است.

اولین مفسر بیت المعمور
پرداختن به تفسیر و نیز بیان توضیحاتی دربارۀ بیت العمور، از همان زمان پیامبر (ص)، و از زبان آن حضرت آغاز شد و توسط صحابه و تابعان ادامه یافت.
افزون بر منزلت این «سرا»، از آن رو که مقام سوگند الهی در قرآن را یافته در روایات نیز بسیار بدان پرداخته شده است و توسط مفسران مورد بررسی قرار گرفته است.

بحث روایی درباره بیت المعمور
...

[ویکی شیعه] بیت المعمور خانه ای در آسمان چهارم یا هفتم، مُحاذی(برابر یا مقابلِ) خانۀ کعبه که فرشتگان در آنجا همواره مشغول عبادت و طوافاند. این ترکیب نخستین بار در قرآن کریم و سپس در روایات اسلامی به کار رفته است.
بیت المعمور، خانه ای در آسمان چهارم یا هفتم، مُحاذی(برابر یا مقابلِ) خانۀ کعبه است که فرشتگان در آنجا همواره مشغول عبادت و طوافاند.
فلسفه وجودی بیت المعمور به درستی دانسته نیست؛ اما بنابر روایاتی، فرشتگان پس از اعتراض به آفرینش آدم، از نور الهی محجوب شدند و بدین رو به عرش الهی پناه بردند و خدا آنها را آمرزید و در آسمان چهارم، بیت المعمور را برایشان بنا فرمود.

[ویکی اهل البیت] بیت المعمور ترکیبی قرآنی است به معنای «سرای آباد» است که در دیدگاه بیشتر مفسران، قابلیت هم­سنگی با بیت الحرام را داراست. این ترکیب تنها یک بار در قرآن کریم آمده است: «وَالْبَیْتِ الْمَعْمُورِ». (سوره طور/4) و خداوند برای بیان این مطلب که بی گمان عذاب الهی (بر کافران) رخ خواهد نمود و هیچ کس را دفع آن مقدور نخواهد بدان سوگند یاد کرده است.
گذار شتابان از این ترکیب در قرآن کریم، بدون هیچ توضیح و بیانی توجه بسیاری از مفسران را به خود جلب کرده است. پرداختن به تفسیر و نیز بیان توضیحاتی درباره بیت المعمور، از همان زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و از زبان آن حضرت آغاز شد و توسط صحابه و تابعان ادامه یافت.
افزون بر منزلت این «سرا»، از آن رو که مقام سوگند الاهی در قرآن را یافته در روایات نیز بسیار بدان پرداخته شده است و توسط مفسران مورد بررسی قرار گرفته است. در برابر غالب روایات، تنها حسن بصری بیت المعمور را همان بیت الحرام دانسته است(2/305)، اما بیشتر روایات بیان کننده آنند که این خانه در آسمان جای دارد؛ چنان که در حدیثی از مالک بن صعصعه از رسول گرامی صلی الله علیه و آله آمده است که آن حضرت در معراج، هنگامی که به همراه جبرئیل از آسمان هفتم گذشتند به بیت المعمور رسیدند، جایی که هر روز 70 هزار فرشته در آن به نماز می ایستند، فرشتگانی که دیگر هرگز به آنجا بازنمی گردند. در ادامه حدیث آمده است که پیامبر صلی الله علیه و آله پس از آن به سدرة المنتهی رسیدند.
در دسته ای از روایات معراج، بر این موضوع تکیه شده است که پیامبر صلی الله علیه و آله و در پس ایشان دیگر انبیاء و رسولان و نیز فرشتگان در بیت المعمور با اذان جبرئیل به نماز ایستادند.
قابل توجه آن است که در روایتی که مجلسی در این باره نقل می کند، این خانه در آسمان چهارم بوده و از یاقوت سرخ ساخته شده است. در روایات گوناگون، جایگاه بیت المعمور در طبقات مختلف آسمان دانسته شده است. آسمان هفتم، ششم، چهارم و آسمان فروردین (السماء الدنیا)؛ و در روایتی بیت المعمور متصل به عرش است و حتی در برخی روایات برای فراهم آوردن اشتراکی در بیان مطلب، به وجود «بیتی معمور» در هر کدام از طبقات آسمان و زمین اشاره شده است.
اما واقعیت این است که وجه اشتراک غالب روایات، در اصل بیان همسنگی و تقابل بیت المعمور و خانه کعبه است. چنین آمده است که همان گونه که برای آدمیان در زمین خانه ای برای پرستش پروردگار وجود دارد و آن بیت الحرام است، در آسمان نیز برای فرشتگان، خانه ای بنا شده است که در آن به پرستش الهی بپردازند، خانه ای با همان حرمتی که کعبه در زمین دارد. از این رو بعضی از مفسرین گفته اند بیت المعمور حقیقت مثالی کعبه است در عوالم غیبی آسمان چهارم یا هفتم

[ویکی حج] بیت المعمور از نام های کعبه یا جایی محاذی آن در آسمان است.
بیت المعمور از اصطلاحات قرآنی است که قبل از اسلام در فرهنگ عربی پیشینه نداشته است. در تعیین مصداق، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد؛ عده ای از آن به خانه ای آسمانی و گروهی به کعبه و برخی دیگر به بیت المقدس تعبیر کرده اند. درباره نزول دفعی قرآن کریم بر بیت المعمور هم دیدگاه مفسران و متکلمان متفاوت است که عده ای نزول دفعی را قبول دارد و برخی هم توجیحات عرفانی کرده اند اما برخی دیگر از علما نپذیرفته اند.
ترکیب وصفی «البیت المعمور» به معنای خانه آباد از نام های خانه خدا یا نام جایی آسمانی به محاذات آن است.

[ویکی فقه] بیت المعمور (قرآن). بیت المعمور به معنای خانه آباد و بر پایه برخی روایات موضعی است در آسمان ، و محاذی کعبه که همواره فرشتگان در آنجا مشغول عبادت و طواف اند. جایگاه آن را آسمان اول، چهارم یا هفتم دانسته اند
آبادانی بیت المعمور به واسطه زیارت فرشتگان و پرستش خداوند در آن اتفاق می افتد:و البیت المعمور « سوگند به آن خانه آباد(خدا) .» عمران و آبادی بیت المعمور به حضور فرشتگان و عبادت آنان است و این برداشت را روایتی از امیرالمؤمنین - علیه السلام- تایید می نماید.
سوگند به بیت المعمور
سوگند خداوند به بیت المعمور بر وقوع حتمی عذاب در سوره طور آمده است :والبیت المعمور•. . ان عذاب ربک لوقع. «سوگند به آن خانه آباد (خدا) • .... که عذاب پروردگارت واقع شدنی است.»
عبادت در بیت المعمور
بیت المعمور، جایگاهی برای عبادت ملائکه است:والبیت المعمور. « سوگند به آن خانه آباد (خدا).» عمران و آبادی بیت المعمور به حضور فرشتگان و عبادت آنان است و این برداشت را روایتی از امیرالمؤمنین - علیه السلام- تایید می نماید.
← دیدگاه تفسیر المیزان
...