بهرام اریانا

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بهرام آریانا. بهرام آریانا زاده ۲۷ اسفند ۱۲۸۵ش، از سران رجال سیاسی و نظامی عصر پهلوی، بوده است.
"حسین معتمدی منوچهری تنکابنی" (بهرام آریانا) در ۲۷ اسفند ۱۲۸۵ش. در تهران متولد شد. پدر او "صدرالدین" از اهالی «ثلاث تنکابین» بود. او پس از طی مدارس ابتدایی وارد مدرسه سیاست و نظام شد. سپس در سال ۱۳۰۴ش. به دانشکده صاحب منصبی مدرسه نظام پیوست. منوچهری در سال ۱۳۰۶ به درجه ستوان دومی رسید. نسب مادری آریانا به "معتمدالدوله" والی اصفهان، از کارگزاران قسی القلب قاجار می رسید. آریانا از مهر ۱۳۱۸ش. در دانشکده افسری سمت کفیل فرمانده گردان را در اختیار گرفت و در اول مهر ۱۳۲۴ش. معاون اداری دانشکده افسری شد. وی در تیر ماه سال ۱۳۲۸ش. به علت وابستگی به دربار به سمت فرمانده لشگر گارد شاهنشاهی منصوب گردید و یک سال بعد، در سال ۱۳۲۹ش.، درجه سرتیپی را احراز نمود و تا شهریور ۱۳۳۱ش. در این سمت حساس ماند.
از نازیسم تا فعالیت علیه نهضت ملی شدن نفت
آریانا در دانشکده افسری از دوستان صمیمی "خسرو روزبه" بود و از زمره افسرانی به شمار می رفت که ظاهراً در سال های جنگ جهانی دوم به سَمت نازیسم و آلمان هیتلری گرایش نشان داده بود و با حزب «کبود» به رهبری "حبیب الله نوبخت" همکاری می کرد؛ لذا با اشغال ایران توسط قشون متفقین، سرهنگ آریانا نیز به همراه برخی «افسران آلمانوفیل» (متمایل به آلمان نازی)، مانند "فضل الله زاهدی"، "حسن بقایی"، و "نادر باتمانقلیچ" مدت ۲۲ ماه بازداشت شد. در سال های پس از شهریور ۱۳۲۰ش. چون سرهنگ آریانا از وابستگان سرلشگر ارفع، رئیس ستاد ارتش و نیز از اعضای حزب او که مهمترین پایگاه دربار و استعمار انگلیس در ارتش بود، به ریاست رکن یکم ستاد ارتش منصوب شد. سرهنگ بهرام آریانا در سال ۱۳۲۹ش. به علت گرایش های شدید «شووینیستی» نام خود را از حسین معتمدی به بهرام آریانا تغییر داد. دو سال بعد در سال ۱۳۳۱ش. به عنوان رئیس هیئت وابسته نظامی ایران در فرانسه، تعیین و در زمان نخست وزیری "دکتر مصدق" از کار برکنار شد. مصدق در برابر توطئه ها کاملاً هوشیار بود، او با گرفتن وزارت دفاع، "شاه بختی"، "زاهدی"، "آریانا"، "علوی مقدم"، "حجازی" و "گرزن" عوامل بلند پایه شاه را از ارتش بازنشسته کرد؛ اما شاه پس از چند روز آنها را در پست های تشریفاتی نشاند و زیر پر و بال آنها را گرفت. زاهدی سناتور و مصونیت پارلمانی پیدا کرد، تا به راحتی جبهه ارتجاع را تقویت کند و آریانا به سمت وابسته نظامی به پاریس فرستاده شد.
کودتاگری
بهرام آریانا در کودتای سپهبد زاهدی علیه دولت مصدق حضور داشته است و در منزل زاهدی در حصارک جلساتی تشکیل می دادند. در واقع می توان گفت، گردانندگان اصلی توطئه کودتا علیه مصدق در وهله اول سرتیپ آریانا، فرمانده لشگر گارد شاهنشاهی و سرلشگر ارفع رئیس ستاد ارتش بودند؛ ولی تعداد افسران ارشد و امرای ارتش که پس از آن وارد این توطئه شدند، بیش از ۱۵نفر بود. یکی از نشریات فرانسوی می نویسد: «سرتیپ آریانا رهبر کودتای نظامی در ایران است. سرتیپ آریانا که سابقاً منوچهری نام داشت، افسر قوی الاراده و خشنی است. مع ذلک در میان افسران و افراد ارتش محبوبیت زیادی دارد. آریانا فرمانده لشگر گارد سلطنت است؛ ولی کسانی که با او برای انجام نقشه کودتا همکاری می کنند، حاضر شده اند، در موقع عمل قسمت های مهم و حساس ارتش را در اختیار او بگذارند. » بهرام آریانا پس از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ با درجه سرلشگری فرمانده نیروی زمینی و سپس با درجه سپهبدی، ژنرال آجودان شاه شد.
سرکوب قیام عشایر
...

پیشنهاد کاربران

بهرام آریانا با نام اصلی حسین معتمدی منوچهری تنکابنی ( زاده ۲۷ اسفند ۱۲۸۵ در تهران – درگذشته ۳۱ خرداد ۱۳۶۴ در پاریس ) ارتشبد نیروی زمینی شاهنشاهی و فرمانده آن نیرو طی سال های ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۷ و پس از آن از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۸ رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران بود.
...
[مشاهده متن کامل]

حسین منوچهری در سال ۱۲۸۵ در تهران، از مادری گرجی - که از نسل ایراکلی دوم ( پادشاه گرجستان ) و پدری تنکابنی بود به دنیا آمد. او تحصیلات نظامی خود را در مدرسه نظام در تهران به پایان برد و سپس در سال ۱۳۰۱ برای طی یک دوره عالی نظامی به پاریس رفت. پس از بازگشت از فرانسه، آریانا به ادامه تحصیل در دانشکده نظامی ایران پرداخت و مدتی بعد موفق به اخذ مدرک دکترای حقوق بین الملل از دانشگاهی در فرانسه شد. در سال ۱۳۰۸، وی مدرس دانشکده افسری شد. آریانا به ناپلئون بناپارت علاقه بسیار داشت و از حرکات او تقلید می کرد، به طوری که همکلاس هایش در دانشکده افسری او را «حسین ناپلئون» می نامیدند.
پس از اشغال ایران توسط متفقین در جریان جنگ جهانی دوم، آریانا به خاطر گرایش به آلمان نازی دستگیر و به اراک تبعید شد. در ۱۳۲۹ سرتیپ شد و همان سال نام خود را به بهرام آریانا تغییر داد. در مهر ماه ۱۳۳۱ و پس از انحلال لشکر گارد توسط محمد مصدق، او را به خاطر ایجاد آرامش در تهران با مسئولیت «وابسته نظامی» به پاریس فرستادند. در این هنگام بود که وی توانست رسالهٔ دکترای خود را در دانشگاه سوربن به پایان برساند.
آریانا پس از سرکوب شورش عشایر جنوب در سال ۱۳۴۲ و نشر کتابچه ای در این باره در سال ۱۳۴۳ به درجه ارتشبدی رسید. او در سال ۱۳۴۷ «انجمن فرهنگ ارتش» را برای جایگزینی واژه های بیگانه و عربی با واژه های فارسی تأسیس کرد.
آریانا چند کتاب راجع به تاکتیک و آموزش رزمی ارتش، دفاع ملی، تاریخچه عملیات نظامی و به زبان فرانسه نیز کتاب ناپلئون و خاور زمین را نوشته است.
بهرام آریانا پس از وقوع انقلاب در ایران، به ترکیه و سپس فرانسه مهاجرت کرد.
بهرام آریانا در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۶۴ پس از یک بیماری چندماهه در ۷۹ سالگی در بیمارستان ارتشی پاریس درگذشت.
• تحصیلات نظامی: دانشکده افسری ایران، دانشگاه جنگ ایران، دانشگاه جنگ فرانسه، گواهی تحصیلات عالی نظامی از وزارت دفاع ملی فرانسه
• تحصیلات غیرنظامی: دکتر در حقوق بین المللی عمومی از دانشگاه سوربون پاریس

بهرام اریانابهرام اریانا
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/بهرام_آریانا

بپرس