بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه

[ویکی نور] بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة، اثر علامه معاصر مرحوم شیخ محمدتقی تستری (شوشتری) (م 1374 ه. ش) یک اثر ممتاز و به لحاظ روش قطعا بی نظیر است. این عالم فرزانه که در فقه، رجال و تراجم و حدیث صاحب نظر و دارای ده ها جلد اثر تحقیقی در این سه حوزه معرفتی شیعی بوده و تا سنین کهولت، پرکار و پرتلاش به تتبع و پژوهش اشتغال داشت، با نگارش این شرح که در چهارده مجلد نسبتا قطور انتشار یافته، به حق نقطه عطفی در شرح نویسی بر نهج البلاغه ایجاد کرد.
کتاب حاضر که شامل 14 جلد می باشد. علاّمه شوشتری شرحش را برخلاف شرح های دیگر که به ترتیب نهج البلاغه است، به گونه موضوعی رقم زده است. او محتوی نهج البلاغه را در شصت فصل موضوع بندی کرده است و در ذیل این شصت فصل مباحث را در نهصد و سی و سه عنوان گسترانده است. جلد اول با دو مقدمه از موسسه نهج البلاغه و مؤلف و سپس شرح خطبه رضی آغاز می گردد. در ابتدای کتاب نیز شرح حالی از مؤلف این شرح ذکر شده است.
در پایان مجلد اوّل فهرست فصول و عناوین تمام مجلدات آمده است و افزون بر آن در پایان همه مجلدات فهرست فصول عناوین یاد شده است. فصول بهج الصباغه خود عناوینی جداگانه دارد؛ مثل: الفصل الثالث و العشرون فی عتاباته لعمّاله وغیرهم...، السادس و العشرون فی نقص الناس و اختلافهم و عجائب قلوبهم و..., الفصل السابع و العشرون فی القضاء و القدر و....
امّا مطالب ذیلِ فصل، عنوان موضوعی ندارد و بلکه همه با کلمه عنوان، آمده است.
مؤلف در آغاز کتاب خود ضمن ستایش نهج البلاغه و کلام امیرالمؤمنین علیه السلام . به نقد و ارزیابی عالمانه نهج البلاغه پرداخته و برخی از تحریف هایی را که توسط سید رضی در سخنان آن حضرت صورت گرفته، خاطرنشان می سازد. همچنین اشتباهات سید رضی را در انتساب سخنانی به آن حضرت که براساس شواهد، مربوط به امیرالمؤمنین نیست، یادآور می شود. نیز برخی از موقعیت های خطابه ها و کلمات آن حضرت را که سید اشتباها ذکر کرده برمی شمرد. بی تردید، چنین رویکردی به نهج البلاغه و سیدرضی پیش از علامه تستری در میان شارحان نهج البلاغه دیده نمی شود.

[ویکی شیعه] بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه (کتاب). بَهْجُ الصَّباغَة فی شَرْح نَهْجُ الْبَلاغَة کتابی۱۴ جلدی در شرح نهج البلاغه. نویسنده این کتاب محمدتقی شوشتری است. وی در ابتدای هر فصل، بخشی از نهج البلاغه را نقل سپس به اختلاف لغات و جملات در شرح ها پرداخته، در ادامه صورت صحیح آن لغت یا جمله را با استناد به آیات و روایت شرح می دهد.
محمدتقی شوشتری (۱۲۸۱ش. نجف اشرف/۱۳۷۴ش. شوشتر) فرزند شیخ محمد کاظم معروف به علامه شوشتری و محقق شوشتری از علمای شیعه امامی در قرن اخیر است. وی از نوادگان شیخ جعفر شوشتری صاحب الخصائص الحسینیه است. از مشهورترین آثار او کتاب های قاموس الرجال را می توان نام برد. این کتاب دومین اثر علمی وی است.
شوشتری با بررسی شرح ابن ابی الحدید، شرح ابن میثم و شرح خویی اشاره به ضعف و کاستی های آنان تصمیم می گیرد شرح جامعی که مطالب تاریخی و ادبی و اخبار قوی در آن آمده باشد را بنویسد.