بنیاد علوی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی است
یکی از بنیادهای فعال در دوره ی محمدرضا شاه پهلوی که ثروت سرشاری هم داشت، بنیاد پهلوی بود. (بختیاری، ۴۴ ـ ۴۵) پس از فرار شاه از کشور و به تبع آن پیروزی انقلاب اسلامی، آن بنیاد بدست انقلابیون افتاد. با استقرار دولت موقت، املاک و مستغلات آن بنیاد زیر نظر دولت قرار گرفت و نام آن را به «بنیاد علوی» تغییر داد. پس از تصویب قانون ملی شدن بانک ها و شرکت های بیمه و بازرگانی در خرداد ۱۳۵۸ سهام بنیاد پهلوی در بانک ها و شرکت های ملی نیز به تملک دولت درآمد. (ربیعی، ۴۲۶)
حضرت امام در فرمان مورخه ی ۹/۱۲/۱۳۵۷ مبنی بر ضبط و مصادره ی اموال پهلوی، تأکید کرده بود که این اموال باید زیر نظر شورای انقلاب و در بنیادی مجزا از دولت بکار گرفته شود. (صحیفه ی امام، ج۶، ۲۶۲) بنابراین کارخانه ها، هتل ها و سازمان های تابعه ی بنیاد پهلوی به بنیاد مستضعفان انتقال یافت؛ با این استثنا که املاک بنیاد پهلوی، همچنان در اختیار بنیاد علوی باقی ماند.
این بنیاد، سپس به عنوان یکی از ارگان های بنیاد مستضعفان به فعالیت های خدماتی خود ادامه داد تا این که طبق حکم دادگاه های ویژه و بر اساس اصل ۴۹ قانون اساسی، در بهمن ۱۳۷۴ کلیه ی اموال و املاک بنیاد علوی به مالکیت بنیاد مستضعفان و جانبازان درآمد و این حکم به سازمان ثبت اسناد و املاک نیز اعلام شد. از آن تاریخ، بنیاد علوی تنها با نام حقوقی «بنیاد علوی» باقی ماند و شرکت خدمات مهندسی و شهرسازی علوی از شرکت های تابعه ی بنیاد مستضعفان و با همکاری کارکنان بنیاد علوی، تصدی فروش املاک آن بنیاد را بر عهده گرفت. کار این شرکت، واگذاری و عرضه ی املاک است. (ربیعی، ۴۲۶)

[ویکی شیعه] بنیاد علوی (نیویورک). بنیاد عَلَوی یک سازمان عمومی شیعی غیر انتفاعی در ایالات متحده آمریکا است. ماموریت این بنیاد ترویج امور خیریه و بشردوستانه از طریق برنامه های آموزشی، فرهنگی و مذهبی برای سازمان های غیر انتفاعی در ایالات متحده است. ایجاد گفتگو و هماهنگی بین ادیان، ترویج فرهنگ اسلامی و زبان، ادبیات و تمدن ایرانی از جمله اهداف بنیاد علوی بیان شده است.
بنیاد علوی به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی تحت قانون نیویورک در سال ۱۹۷۳ یعنی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تأسیس شد. این بنیاد که ابتدا با نام بنیاد پهلوی شناخته می شد، یکی از بنیادهای فعال در دوره محمدرضا شاه پهلوی بود که ثروت سرشاری هم داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، املاک و مستغلات بنیاد زیر نظر دولت قرار گرفت و نام آن به «بنیاد علوی» تغییر یافت.
پس از تصویب قانون ملی شدن بانک ها و شرکت های بیمه و بازرگانی در خرداد ۱۳۵۸ سهام بنیاد پهلوی در بانک ها و شرکت های ملی نیز به تملک دولت درآمد. امام خمینی در فرمان مورخه ۹/۱۲/۱۳۵۷ مبنی بر ضبط و مصادرۀ اموال پهلوی، تأکید کرده بود که این اموال باید زیر نظر شورای انقلاب و در بنیادی مجزا از دولت به کار گرفته شود؛ بنابراین کارخانه ها، هتل ها، و سازمان های تابعۀ بنیاد پهلوی به بنیاد مستضعفان انتقال یافت؛ با این استثنا که املاک بنیاد پهلوی، همچنان در اختیار بنیاد علوی باقی ماند. این بنیاد، سپس به عنوان یکی از ارگان های بنیاد مستضعفان به فعالیت های خدماتی خود ادامه داد تا اینکه طبق حکم دادگاه های ویژه و براساس اصل ۴۹ قانون اساسی، در بهمن ۱۳۷۴ کلیۀ اموال و املاک بنیاد علوی به مالکیت بنیاد مستضعفان و جانبازان درآمد و این حکم به سازمان ثبت اسناد و املاک نیز اعلام شد. از آن تاریخ، بنیاد علوی تنها با نام حقوقی «بنیاد علوی» باقی ماند و شرکت خدمات مهندسی و شهرسازی علوی از شرکت های تابعۀ بنیاد مستضعفان و با همکاری کارکنان بنیاد علوی، تصدی فروش املاک آن بنیاد را برعهده گرفت. کار این شرکت، واگذاری و عرضۀ املاک است.