بنی نضیر در قران

[ویکی فقه] بنی نضیر در قرآن. بنی نضیر از قبایل برجسته و اثرگذار و دارای نقش فراوانی در روند حوادث صدر اسلام بوده است.روابط گسترده این قبیله، با دیگر قبایل، توان بالای نظامی و اقتصادی و دامنه نفوذ فرهنگی آنان موجب چنین جایگاهی شده بود.روابط خصمانه و احتجاجهای دینی میان مسلمانان ویهود و تاثیر غیر مستقیم آنها در جنگهایی چون سویق، احزاب، بنی قریظه و خیبر برخاسته از همین موقعیت بود، افزون بر این دو تن از همسران پیامبر، صفیّه و ریحانه نیز از بنی نضیر بودند.
در قرآن به نام این قبیله تصریح نشده است؛ اما نام دیگر سوره حشر را سوره بنی نضیر دانسته اند. در قرآن واژه بنی اسرائیل بیش از واژه اهل کتاب یا یهود به کار رفته و محدثان و مفسران نخستین، برای بیان شان نزول و گاه برای تطبیق واژه بنی اسرائیل بر یهودیان یثرب از جمله بنی نضیر روایاتی را ذیل آیاتی در سوره های بقره، آل عمران و مائده نقل کرده اند.
نسب و خاستگاه
درباره بنی نضیر دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: برخی آنها را از بنی اسرائیل دانسته اند که نسبشان از طریق هارون به یعقوب می رسد و برخی دیگر آنها را عربهای یهودی شده دانسته اند.در میان مورخان مسلمان تنها یعقوبی است که آنان را از عربهای یهودی قبیله جذام می داند. نسب نامه های معدودی هم که در منابع اسلامی از بنی نضیر باقی مانده مبهم و ناکافی است. بنا به نظر ولفنسون (Wolfenson) با توجه به دقت یهودیان در کتابت تاریخ خود، محققان تاریخ یهود از سکوت منابع یهودی درباره یهودیان شمال حجاز درشگفت اند. کاسکل (Caskel)؛ مارگولیوت (Margoliouth)؛ وستنفلد (Wustenfeld) و هیتّی (Hitty) بر اساس زبانشناسی و مطالعه نام ها، اصطلاحات و اشعار شاعران بنی نضیر آنها را از قبایل عرب یهودی شده دانسته اند. وینکلر (Winkler) نیز با تکیه بر تفاوت فرهنگ یهودیان یثرب با یهودیان فلسطین، بنی اسرائیل بودن آنها را نامعقول دانسته است. این در حالی است که نولدکه (Noldeke)؛ اولیری (Oleary) و بروکلمان (Brokelman) تغییرات فرهنگی و زبانی یهودیان را ناشی از اوضاع اقلیمی و فرهنگی حجاز دانسته، بر اسرائیلی بودن بنی نضیر تاکید دارند.
← شهرت به کاهنان
بنی نضیر پس از مهاجرت به یثرب در آغاز در منطقه سافله آن (پایین دست) مستقر شدند؛ امّا به مرور و بر اثر شناسایی مناطق مستعد به منطقه عالیه یثرب نقل مکان کردند. منابع درباره نام منطقه مسکونی آنان از غَرَس، بُوَیره، ناحیه فرع، روستای زهره و دره بطحان نام برده اند.در قرآن کریم از محل استقرار آنها به روستاهایی مستحکم: «قُرَی مُحَصَنَة» یاد شده است. بنی نضیر در مناطق مسکونی خود دژهای مستحکمی را بنا کردند. این قلعه ها از فضایی فراخ برخوردار بود و امکان نگهداری دام، آب و مواد غذایی مورد نیاز برای مدت های طولانی در آن وجود داشت. هرچند شمار قلعه های یهودیان را در زمان غلبه آنان بر یثرب در دوره جاهلی، ۵۹ قلعه برشمرده اند ؛ اما از تعداد و نام قلعه های بنی نضیر در دوره صدر اسلام اطلاعی در دست نیست و منابع در میان قلاع بنی نضیر تنها از بَرَج و فاضجه نام برده اند.
← ریاست بنی نضیر
...