بنت الهدی

[ویکی اهل البیت] شهیده بنت الهدی صدر، فرزند علامه سید حیدر صدر و خواهر شهید آیت الله سید محمد باقر صدر است که در محرم 1356 قمری (اسفند ۱۳۱۶) در شهر کاظمین به دنیا آمد. خانواده اش اهل علم، جهاد و تقوا بوده و طی چندین نسل از رهبران سیاسی و مذهبی عراق به شمار می رفتند. شهیده آمنه بنت الهدی صدر، بانوی مجاهد و خواهر باوفای شهید آیت الله محمدباقر صدر از معدود زنان مسلمان خاورمیانه بود که در راه دین، اندیشه و اصلاح جامعه خود از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. او همانند برادرش از طرفدران امام خمینی(ره) بوده و به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کوشید تا موج های انقلاب اسلامی را در عراق گسترش دهد و در این راه همپای برادرش از بذل مال و جان خویش دریغ نکرد و تا آن جا پیش رفت که تحمل وجودش برای رژیم بعث عراق دشوار شد و درنتیجه او را دستگیر کرده و پس از شکنجه های فراوان او را به شهادت رساندند.
بنت الهدی خواندن و نوشتن را در خانه و نزد مادر، که نخستین آموزگارش بود، آموخت. مادرش همیشه ذکاوت و استعداد تعلیم و تعلم او را می ستود و می گفت هرچیزی که به او یاد می دهم فراموش نمی کند. وی تحصیلات عالی خود را در زمینه ادبیات، اصول فقه و علم حدیث، در نجف اشرف و نزد برادرانش، سید اسماعیل و سید محمد باقر، فراگرفت و با مطالعه در مباحث فقهی، اخلاقی و تفسیر، به درجه اجتهاد نائل آمد.
بنت الهدی کار خود را در دو محور به پیش می برد:
پرورش دختران از طریق برپایی کلاس های درسی و همایش ها و پیگیری انجام عبادات از سوی دختران تازه به سن تکلیف رسیده و منتشر کردن حجاب در میان آنان. همچنین وی بر مدارس الزهرا در شهر کاظمین و نجف نظارت داشت.
وی فعالیت سیاسی را از سال ۱۳۳۶ آغاز کرد، اما جهاد علمی، تربیتی و تبلیغی وی به صورت های گوناگونی بوده است: در ۱۳۴۴ قمری با نام مستعار (ا. ح) به نوشتن مطالب دینی پرداخت. بنت الهدی با سلاح علم و قلم برای راهبری زنان عراق و آشنایی آنان با اسلام تلاش جدیدی آغاز نمود و پرچمدار آموزش اسلامی بانوان در عراق گردید. مقاله های او در نشریه الاضواءکه گروهی از علمای نجف آن را منتشر می کردند، گوشه ای دیگری از کارهای علمی او را نشان می دهد. وی از پایه گذاران مدراس دخترانه الزهرا در بغداد، نجف، کاظمین، بصره، دیوانیه و حله بود. هدف او از پی ریزی این مدرسه ها، تربیت دختران مسلمان در دو مرحله دبستان و بالاتر به شیوه اسلامی بود که در مدرسه های دولتی عراق چنین چیزی دیده نمی شد. در این مدرسه ها افزون بر درس های رسمی، دروس اعتقادی هم تدریس می شد تا دختران را با تربیت اسلامی آشنا سازند. از دبیران علمی که از دید اعتقادی هم برخودار بودند، استفاده می گردید و آنها آموزش های مورد نیاز برای پیشرفت سطح علمی و اعتقادی را می گذراندند. سطح علمی مدرسه ها به اندازه ای بالا بود که مردم دلباخته ورود دختران شان به این مدرسه ها بودند، ولی حکومت بعثی عراق در ۱۳۵۰ قمری همه مدرسه ها را دولتی کرد و بر پایه بخشنامه ای این آموزشگاه ها از بنت الهدی گرفته شد. بنت الهدی پس از این تاریخ، بیشتر به نوشتن کتاب و داستان پرداخت. درس دادن نمونه ای از کوشش های او بود. بنت الهدی سه روز در مدرسه های بغداد و کاظمین و سه روز هم در مدرسه های نجف درس می داد. در فضای سرکوب حاکم بر عراق در زمان بعثی ها و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، با پیروی از روش امام سجاد، در راستای گسترش دین اسلام از روش غیر مستقیم استفاده می کرد و کتاب های فراوانی به سبک جدید می نوشت. نخستین زن شیعه مسلمان بود که وارد فضای داستان نویسی برای دختران جوان و نوجوان شد. داستان های وی ریشه در واقعیت های جامعه داشت و از قرآن و سنت به شیوه ای روان و شیوا یاری می گرفت تا شمار بسیاری بتوانند از آنها استفاده کنند. کتاب هایش در دوران حکومت بعثی ها و صدام حسین، حاکم خونریز عراق، در شمار کتاب های ممنوعه بودند، اما مردم با شیفتگی آنها را می خواندند و هنگامی که نیروهای امنیتی صدام به خانه ها یورش می بردند، آنها را در باغچه، زیرخاک یا جای دیگر پنهان می کردند. در روزهای حج به عنوان سرپرست کاروان از بغداد یا کاظمین نزدیک به ۲۰۰ بانوی عراقی را برای این سفر روحانی همراهی می کرد تا فرهنگ بیداری اسلامی را در میان زنان بگستراند و چون آشنایی خوبی با فتوای مراجع دینی داشت، نیاز فقهی هرکس را براساس مرجع خویش پاسخ می گفت.