بلاد کبیره

[ویکی فقه] بلاد کبیره شهرهای بزرگ خارج از حدّ متعارف است. بلاد کبیره دارای احکام خاصی است از جمله اینکه مبدأ مسافت برای پیمودن هشت فرسخ از آخر شهر است یا آخر محله؟ حد ترخص بلاد کبیره کجاست؟ و نیز قصد اقامت ده روزه در بلاد کبیره موجب ثبوت احکام وطن می شود یا نه؟ از عنوان بلاد کبیره در باب صلات سخن رفته است.
بلاد کبیره شهرهای بزرگ خارج از حدّ متعارف است و از آن در باب صلات سخن رفته است.
احکام بلاد کبیره
از شرایط شکسته شدن نماز ( قصر)، پیمودن مسافت هشت فرسخ است؛ لیکن در اینکه مبدأ مسافت در بلاد کبیره همچون غیر آن، از آخر شهر است یا آخر محله اختلاف است.
حدّ ترخّص مکانی است که مسافر از آن جا دیوار خانه های شهر یا محلّه (بنابر اختلاف در مبدأ مسافت) را نبیند و اذان آن را نشنود. در اینکه ملاک، اذان آخر شهر است یا- بنابر قول به اینکه بلاد کبیره در احتساب مبدأ مسافت حکم سایر بلاد را دارد- در بلاد کوچک و متوسط اذان شهر و در بلاد کبیره اذان آخر شهر می باشد، اختلاف است.
اقامت در مکانی به قصد ده روز، موجب قطع سفر و ثبوت احکام وطن می شود ، امّا در شهرهای بزرگ اختلاف است که آیا باید قصد اقامت در محله ای از محله های آن باشد یا ملاک، وحدت شهر است و اگر یک شهر محسوب شود، قصد اقامت در شهر نیز کفایت می کند؟ بنابر قول نخست، اگر مسافری قصد اقامت ده روز در محله ای را نداشته باشد، سفر او قطع نمی شود و احکام مسافر (قصر نماز و صحیح نبودن روزه) را دارد.

[ویکی شیعه] بِلاد کبیره، شهرهایی که بیش از حد متعارف دیگر شهرها بزرگ هستند. برخی از فقها شهرهای فوق العاده بزرگ را بلاد کبیره می دانند و برخی دیگر فقط به شهرهایی بلاد کبیره می گویند که هر محله آن شهری مستقل خوانده می شود. به عقیده گروهی از فقیهان بلاد کبیره در نحوه محاسبه مسافت شرعی، حدّ تَرَخُّص و قصد اقامت، احکامی متفاوت با سایر شهرها دارند. امام خمینی تهران را از بلاد کبیره شمرده است. به فتوای وی، ساکنان این شهر اگر قصد رفتن به ناحیه ای از آن را داشته باشند که فاصله رفت و برگشت آنجا بیش از هشت فرسخ شرعی است، هنگامی که از محله خود خارج شوند، باید نماز را به صورت شکسته بخوانند.
بِلاد کبیره اصطلاحی فقهی است و منظور از آن، شهرهایی است که بیش از حد متعارفِ دیگر شهرها بزرگ هستند. در کتاب های فقهی از بلاد کبیره در بخش نماز، سخن می گویند.
در نوشته های فقهی با عبارات مختلفی بلاد کبیره را تعریف کرده اند. در برخی از تعاریف، بلاد کبیره به شهری گفته می شود که به لحاظ عرفی هریک از محله های آن شهری جدا به شمار می آید. برخی شهرهایی را بلاد کبیره دانسته اند که چنان بزرگ باشند که رفتن از یک ناحیه شهر به ناحیه دیگر، سفر محسوب شود. در مقابل این تعاریف، دیدگاه امام خمینی قرار دارد که در آن قیودی که در دو تعریف بالا بود، یعنی اینکه هر محله شهری مستقل شمرده شود یا رفتن از محله ای به محله دیگر مسافرت دانسته شود، وجود ندارد. در تعریف وی بلاد کبیره صرفا به شهرهای بسیار بزرگ گفته می شود.