لغت نامه دهخدا
این شهر از مستعمرات دولت روم بود که مسلمانان بسال 14 هَ. ق. آنرا گشودند. سپس در روزگار امویان از رونق آن کاسته شد و امیر تیمور بسال 803 هَ. ق. آنرا غارت کرد. در سال 1922 م. سلطان سلیم اول عثمانی بر آن استیلا یافت. سپس از مستعمرات دولت فرانسه گردید واکنون از شهرهای کشور مستقل لبنان است و جمعیت آن برحسب اعلام المنجد هشت هزار تن است. اراضی این شهر درنهایت آبادانی است و دارای نهرهای بزرگی است که از آنجمله نهر لیطانی است و محصولات عمده آن انواع حبوب و حریر و میوه است و دارای برخی صنایع ساده نیز هست. ( از اعلام المنجد و منجم العمران باختصار ). شهری است بشام بسیارنعمت و بر بر کوه نهاده است. ( حدود العالم ) : در جامع بعلبک کلمه ای چند بطریق وعظ... ( سعدی ). و رجوع به حبیب السیر و لغات تاریخیه و جغرافیه و معجم البلدان و ابن بطوطه و نزهةالقلوب و جوالیقی و قاموس کتاب مقدس شود.
فرهنگ فارسی
شهریست بشام ٠ مرکب از دو کلم. بعل و بک است بعل اسم صنمی است و یک نام مردیست که این شهر را بنیان نهاده و بنام وی خوانده شده و نسبت بدان بعلی یا بکی است ٠ نام شهر مشهوریست شام و آن مرکب مزجی است جزئ اول آن مبنی و جزئ دوم آن معرب غیر منصرف است ٠
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] بَعْلَبَک ، شهری کهن در شمال شرقی دره بقاع لبنان می باشد. این شهر در دامنه های سلسله جبال شرقی لبنان در ۳۴ و ۱۰ عرض شمالی و ۳۶ و ۱۱ طول شرقی و در ارتفاع ۱. ۱۶۵، متری از سطح دریا واقع است .
نام بعلبک به دوران بسیار کهن بازمی گردد و در آن بازتاب نام خدای بزرگ فنیقی «بعل » دیده می شود. این نام مرکب از دو جزء «بعل » و «بک » است و در معنای آن سخنان گوناگونی گفته شده است : برخی آن را در زبان فنیقی ، به معنای خانه یا شهر بعل دانسته اند و برخی دیگر نام این شهر را از ریشه سریانی «بعل بقعوتو» و به معنای «پروردگار بقاع » فرض کرده اند؛ اما پاره ای از محققان غربی ، ریشه ای یونانی برای آن پنداشته اند و بر این باورند که بعلبک در اصل «بعل - باکو» یا «بعل - باخوس »، برگرفته از نام «باخوس » یکی از خدایان یونان باستان است . در دوران تسلط یونانیان بر این شهر، خدای محلی بعل به «هلیوس » یونانیان تشبیه ، و این شهر «هلیوپولیس » به معنای «شهرخورشید» خوانده شد.
پیشینه تاریخی
کاوش های باستان شناختی دیرینگی بعلبک را به دوران نوسنگی ۶۰۰۰-۳۰۰۰ق م می رساند. در هزاره ۳ق م این شهر زیستگاه کنعانیان بوده است . هنگامی که آرامیان وارد سوریه شدند، از اختلاط آن ها با کنعانیان ، فنیقی ها پدید آمدند که در این شهر سکنی داشتند. بعلبک در طول تاریخ کهن خود بارها مورد تهاجم اقوام مختلف از جمله هیکسوس ها، آشوریان ، بابلی ها و پارس ها قرار گرفته است . در دوران کشورگشایی های اسکندر این شهر به تصرف یونانیان درآمد، اما دیری نپایید که بطالسه مصر بر این شهر چیره شدند. در اوایل سده نخست میلادی رومی ها بر این شهر استیلا یافتند. آوگوستوس د ۱۴م امپراتور روم به افتخار یوپیتر - خدای ِ خدایان رومیان - معبدی در این شهر برپا نمود و این شهر را «یوپیتر هلیوپولیتن » نامید. اوج شکوفایی بعلبک در دوره چیرگی رومیان بر این شهر بود. با رسمیت یافتن مسیحیت در امپراتوری روم شرقی ، معبد یوپیتر در بعلبک به کلیسا بدل شد.
فتح مسلمانان
در زمان خلافت عمر سپاه اسلام به فرماندهی ابوعبیده جراح و خالد بن ولید بارها به بعلبک تاختند، اما وجود دیوار و باروی استوار شهر از یک سو و مقاومت سرسختانه رومیان از سوی دیگر، فتح کامل آن را تا ذیقعده ۱۵/دسامبر ۶۳۶ به تعویق انداخت . و شاید به همین سبب باشد که در روایات تاریخ نگاران مسلمان در ثبت تاریخ و وقایع مربوط به فتح بعلبک اندکی اختلاف به چشم می خورد. به هر حال پس از فتح مسلمانان ، اهالی بعلبک به پرداخت خراج ملزم گردیدند. این شهر نخست تابع ولایت حمص بود و بعدها به جند دمشق ملحق گردید. به هنگام فتح افزون بر رومی ها، گروه های بسیاری از عرب ها و ایرانیان در بعلبک می زیستند. معاویه پس از گسترش نفوذ خود در ولایات شام از جمله بعلبک ، در ۴۲ق /۶۶۲م گروهی از ایرانیان این شهر را در انطاکیه سکنی داد. با این همه ، تا دوره خلافت عبدالملک بن مروان ح ۶۹ق /۶۸۸م همچنان اکثر ساکنان شهر را ایرانیان تشکیل می دادند.
سیطره عباسیان
...
نام بعلبک به دوران بسیار کهن بازمی گردد و در آن بازتاب نام خدای بزرگ فنیقی «بعل » دیده می شود. این نام مرکب از دو جزء «بعل » و «بک » است و در معنای آن سخنان گوناگونی گفته شده است : برخی آن را در زبان فنیقی ، به معنای خانه یا شهر بعل دانسته اند و برخی دیگر نام این شهر را از ریشه سریانی «بعل بقعوتو» و به معنای «پروردگار بقاع » فرض کرده اند؛ اما پاره ای از محققان غربی ، ریشه ای یونانی برای آن پنداشته اند و بر این باورند که بعلبک در اصل «بعل - باکو» یا «بعل - باخوس »، برگرفته از نام «باخوس » یکی از خدایان یونان باستان است . در دوران تسلط یونانیان بر این شهر، خدای محلی بعل به «هلیوس » یونانیان تشبیه ، و این شهر «هلیوپولیس » به معنای «شهرخورشید» خوانده شد.
پیشینه تاریخی
کاوش های باستان شناختی دیرینگی بعلبک را به دوران نوسنگی ۶۰۰۰-۳۰۰۰ق م می رساند. در هزاره ۳ق م این شهر زیستگاه کنعانیان بوده است . هنگامی که آرامیان وارد سوریه شدند، از اختلاط آن ها با کنعانیان ، فنیقی ها پدید آمدند که در این شهر سکنی داشتند. بعلبک در طول تاریخ کهن خود بارها مورد تهاجم اقوام مختلف از جمله هیکسوس ها، آشوریان ، بابلی ها و پارس ها قرار گرفته است . در دوران کشورگشایی های اسکندر این شهر به تصرف یونانیان درآمد، اما دیری نپایید که بطالسه مصر بر این شهر چیره شدند. در اوایل سده نخست میلادی رومی ها بر این شهر استیلا یافتند. آوگوستوس د ۱۴م امپراتور روم به افتخار یوپیتر - خدای ِ خدایان رومیان - معبدی در این شهر برپا نمود و این شهر را «یوپیتر هلیوپولیتن » نامید. اوج شکوفایی بعلبک در دوره چیرگی رومیان بر این شهر بود. با رسمیت یافتن مسیحیت در امپراتوری روم شرقی ، معبد یوپیتر در بعلبک به کلیسا بدل شد.
فتح مسلمانان
در زمان خلافت عمر سپاه اسلام به فرماندهی ابوعبیده جراح و خالد بن ولید بارها به بعلبک تاختند، اما وجود دیوار و باروی استوار شهر از یک سو و مقاومت سرسختانه رومیان از سوی دیگر، فتح کامل آن را تا ذیقعده ۱۵/دسامبر ۶۳۶ به تعویق انداخت . و شاید به همین سبب باشد که در روایات تاریخ نگاران مسلمان در ثبت تاریخ و وقایع مربوط به فتح بعلبک اندکی اختلاف به چشم می خورد. به هر حال پس از فتح مسلمانان ، اهالی بعلبک به پرداخت خراج ملزم گردیدند. این شهر نخست تابع ولایت حمص بود و بعدها به جند دمشق ملحق گردید. به هنگام فتح افزون بر رومی ها، گروه های بسیاری از عرب ها و ایرانیان در بعلبک می زیستند. معاویه پس از گسترش نفوذ خود در ولایات شام از جمله بعلبک ، در ۴۲ق /۶۶۲م گروهی از ایرانیان این شهر را در انطاکیه سکنی داد. با این همه ، تا دوره خلافت عبدالملک بن مروان ح ۶۹ق /۶۸۸م همچنان اکثر ساکنان شهر را ایرانیان تشکیل می دادند.
سیطره عباسیان
...
wikifeqh: بعلبک
[ویکی شیعه] بَعْلَبَک از شهرهای لبنان است که بیش از نیمی از جمعیت آن را شیعیان تشکیل می دهند. مرقد خوله دختر امام حسین(ع) از اماکن مقدس این شهر است.
شهر بعلبک مرکز استان «بعلبک هرمل» در ۸۳ کیلومتری شمال شرقی بیروت واقع شده است. این شهر از سمت شرق و جنوب با سوریه مرز مشترک دارد.
بنا بر آخرین آمار بیش از ۱۰۰ هزار نفر در شهر بعلبک زندگی می کنند.
شهر بعلبک مرکز استان «بعلبک هرمل» در ۸۳ کیلومتری شمال شرقی بیروت واقع شده است. این شهر از سمت شرق و جنوب با سوریه مرز مشترک دارد.
بنا بر آخرین آمار بیش از ۱۰۰ هزار نفر در شهر بعلبک زندگی می کنند.
wikishia: بعلبک
دانشنامه آزاد فارسی
بَعْلْبَک
معبد باکوس، شهری در سوریه باستان، و در لبنان کنونی، ۶۰کیلومتری شمال شرقی بِیروت. ابتدا مرکز پرستش بعل، خدای فنیقی ها بود. یونانیان که بعل را با هِلِیوس، خدای خورشید، یکی می دانستند بعلبک را هِلیوپولیس، شهر خورشید نامیدند. خرابه های بعلبک، چند معبد رومی دارد که هنوز باقی است. معبد ژوپیتِر هِلیوپولیتانوس و معبد باکوس، ساخته شده در قرن ۲م، تقریباً سالم باقی مانده اند. بَعلبک در زمان یولیوس سِزار به مستعمرۀ روم تبدیل شد. در قرن ۲م شهرت یافت که امپراتور تِرایانوس پیش از آغاز دومین جنگ خود با اَشکانیان با غیب گویان بعلبک مشورت کرده است. معبد ژوپیتر را آنتونینوس پیوس ساخت و تئودوسیوس کبیر آن را به کلیسا تبدیل کرد. در جنگ های بعدی، عرب ها آن را به دژ تبدیل کردند که نشانه هایی از آن را هنوز می توان دید. در ۱۴۰۰م امیرتیمورگورکانی آن را به کلی ویران کرد. ستون های درگاه ورودی معبد ژوپیتر ۲۷ متر ارتفاع و هفت متر قطر داشتند. از ۵۴ ستون پیرامون تندیس خدا، شش ستون برجامانده، و زمین پوشیده از خرابه های عمارات است. معبد کوچک تری به نام معبد باکوس در جنوب آن قرار دارد، که از معبد پارتنون آتِن بزرگ تر است. این معبد که تقریباً سالم مانده دارای هشت ستون در هر ضلع و پانزده ستون در هر جناح است. هر دو معبد به سبک قُرنتی و از سنگ آهک ساخته شده اند. ازجملۀ دیگر آثار باستانی، باید از معبد مدوّرِ ونوس نام برد که به خوبی حفظ شده و یکی از شا هکارهای معماری رومی است.
معبد باکوس، شهری در سوریه باستان، و در لبنان کنونی، ۶۰کیلومتری شمال شرقی بِیروت. ابتدا مرکز پرستش بعل، خدای فنیقی ها بود. یونانیان که بعل را با هِلِیوس، خدای خورشید، یکی می دانستند بعلبک را هِلیوپولیس، شهر خورشید نامیدند. خرابه های بعلبک، چند معبد رومی دارد که هنوز باقی است. معبد ژوپیتِر هِلیوپولیتانوس و معبد باکوس، ساخته شده در قرن ۲م، تقریباً سالم باقی مانده اند. بَعلبک در زمان یولیوس سِزار به مستعمرۀ روم تبدیل شد. در قرن ۲م شهرت یافت که امپراتور تِرایانوس پیش از آغاز دومین جنگ خود با اَشکانیان با غیب گویان بعلبک مشورت کرده است. معبد ژوپیتر را آنتونینوس پیوس ساخت و تئودوسیوس کبیر آن را به کلیسا تبدیل کرد. در جنگ های بعدی، عرب ها آن را به دژ تبدیل کردند که نشانه هایی از آن را هنوز می توان دید. در ۱۴۰۰م امیرتیمورگورکانی آن را به کلی ویران کرد. ستون های درگاه ورودی معبد ژوپیتر ۲۷ متر ارتفاع و هفت متر قطر داشتند. از ۵۴ ستون پیرامون تندیس خدا، شش ستون برجامانده، و زمین پوشیده از خرابه های عمارات است. معبد کوچک تری به نام معبد باکوس در جنوب آن قرار دارد، که از معبد پارتنون آتِن بزرگ تر است. این معبد که تقریباً سالم مانده دارای هشت ستون در هر ضلع و پانزده ستون در هر جناح است. هر دو معبد به سبک قُرنتی و از سنگ آهک ساخته شده اند. ازجملۀ دیگر آثار باستانی، باید از معبد مدوّرِ ونوس نام برد که به خوبی حفظ شده و یکی از شا هکارهای معماری رومی است.
wikijoo: بعلبک
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید