بروجرد

/borujerd/

برابر پارسی: بروگرد

معنی انگلیسی:
boroujerd

لغت نامه دهخدا

بروجرد. [ ب ُ ج ِ ] ( اِخ ) وروجرد. وروگرد. ولوگرد. بروگرد . شهرکیست خرم [ از جبال ] و بانعمت ، و از وی زعفران و میوه نیک خیزد. ( حدود العالم ، ذیل بروگرد ). شهری است بین همدان و کرج ، اول قریه ای بود بعد بزرگ شد. ( از مراصدالاطلاع ). لقب این شهر دارالسرور بوده است. ( یادداشت دهخدا ). شهری است زیبا از بلاد جبل در هجده فرسنگی همدان. این شهر انهار و اشجار زیاد دارد. ( از الانساب سمعانی ). شهری است بین همدان و کرج ، با همدان هجده فرسنگ و با کرج ده فرسنگ فاصله دارد. طول آن نیم فرسخ و عرض آن اندک است. ابتدا قریه ای بیش نبودو چون «حمولة» وزیر آل ابودلف کارش بالا گرفت آنجا رامنزلگاه خود ساخت و منبری در آنجا برای خود اختیار نمود. شهری است مستحکم و پر خیر و برکت که میوه های آن به کرج ( کرج ابودلف ، کره رود ) حمل میشود. زعفران نیز در آنجا میروید. ( از معجم البلدان ). نام شهری است نزدیک به همدان و اصل در آن پیروزگرد بوده یعنی شهر فیروز و معرب شده است. ( از آنندراج ). شهر بروجرد مرکز شهرستان بروجرد از استان ششم کشور بوده ، مشخصات آن بشرح زیر است : مختصات جغرافیایی - این شهر در 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 54 دقیقه عرض شمالی واقع است و اختلاف ساعت آن با تهران 11 دقیقه است. فاصله بروجرد نسبت به شهرهای مجاور بشرح زیر است : طهران 533، خرم آباد 111، همدان 143، اراک 226، خمین 275، گلپایگان 323، ملایر 57 کیلومتر. هوای شهر سردسیر سالم و در تابستان معتدل و در زمستان خیلی سرد می شود. شهر بروجرد طبق آخرین صورت اداره آمار دارای 46هزار تن سکنه است و در حدود 900 باب مغازه و دکاکین و دوهزار عمارات مختلف و پنج دستگاه ساختمان دولتی متعلق به شهرداری ، بهداری ، فرهنگ ، پست و تلگراف و دارائی است. دو بازار بزرگ آن مشهور به بازار مسجد شاه و بازار مسجد جامع است. از میدان مرکزی شهر دو خیابان در جهت شمال و جنوب احداث شده به خیابان شاهپور مشهور و طرفین آن به شوسه ملایر - خرم آباد منتهی می گردد. آب آشامیدنی از قنوات امامزاده جعفر و غلامعلی خان بیرجندی تأمین می شود. در این شهر 4 دبیرستان و 12دبستان پسرانه و 7 دبستان دخترانه وجود دارد. اکثر ساکنان شهر مسلمان و شیعه اثناعشری می باشند. در حدود 2500 تن کلیمی نیز در این شهر ساکنند. از بناهای تاریخی شهر بنای مسجد جامع است که از آثار قرن چهارم هجری است. بناهای مسجد شاه ، امامزاده جعفر، امامزاده قاسم ، امامزاده بیژن ، شاهزاده ابوالحسن نیز از آثارقدیمه آن میباشد. ( از فرهنگجغرافیایی ایران ج 6 ).بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

شهرستانی است از استان ششم ( لرستان ) که از شمال به ملایر از جنوب و مغرب به خرم آباد و از مشرق به اراک محدود است هوای آن معتدل ملایم و سالم است . جمعیت حوزه بروجرد ۱۳٠۲۸۱ تن و جمعیت شهر بروجرد ۱٠۱۳۴۵ تن است . مشرق و مغرب آن را کوههایی احاطه کرده اند . مرتفعترین قله آنها ( کوه گرو ) حدود ۴۲٠٠ متر ارتفاع دارد .
شهرستان بروجرد یکی از شهرستان های استان ششم کشور بوده و محدود است از شمال به شهرستان میر از جنوب و مغرب به شهرستان خرم آباد از مشرق به شهرستان اراک هوای شهرستان معتدل و سالم و میزان بارندگی آن بطور متوسط در سال ۴۵ سانتیمتر است .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بروجرد (شهر). شهر بروجرد، مرکز شهرستان بروجرد، از شهرهای استان لرستان در ارتفاع ۱۵۸۰ متری از سطح دریا در ۱۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهر خرم آباد (مرکز استان لرستان) و ۴۰۷ کیلومتری جنوب غربی شهر تهران واقع است.
گاهی حداکثر دمای آن به ۳۹ درجه و حداقل دمای آن به ۵ر۱۰ درجه زیر صفر می رسد. میانگین بارش سالانه آن حدود۴۴۰ میلیمتر است.
بناهای تاریخی
ویرانه های قلعه رَمیان (رمیو) در سه کیلومتری شهر بروجرد در آبادی رمیان واقع است. این شهر دارای بازار و کاروانسرای قدیمی است که سنگ نوشته ای به تاریخ ۱۲۰۹ در آن نصب شده است. از زیارتگاه های اهالی بروجرد امامزاده جعفر است که در مشرق شهر با گنبدی هرمی شکل قرار دارد. اصل بنا از دوره سلجوقی (۵۱۹)، و مزین به کاشی کاری هایی از دوره های صفویه و قاجاریه است.
مساجد شهر بروجرد
شهر بروجرد چندین مسجد دارد؛ از جمله مسجد قدیمی جامع در مشرق آن با آثاری از دوره های سلجوقی و صفویه که در سال های ۱۰۲۲ـ۱۲۰۹ چند بار قسمت هایی بر آن اضافه یا بخش هایی از آن مرمت شده است مسجد سلطانی یا مسجد شاه با کتیبه هایی از دوره قاجاریه که به احتمال (ضعیف) روی مسجدی قدیمی بنا شده است و مسجد قلعه در محله دودانگه که در ۱۳۱۰ـ۱۳۱۱ ساخته شده است.
مقبره مهم شهر
...

[ویکی فقه] بروجرد (شهرستان). شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان و در مغرب ایران واقع است، مردم بروجرد شیعه اثنی عشری اند و به فارسی (با لهجه بروجردی) گفتگو می کنند.
از شمال به شهرستان های ملایر و نهاوند، از مغرب به شهرستان خرم آباد، از جنوب به شهرستان های دورود و خرم آباد و از مشرق به شهرستان سربند محدود و مشتمل بر دو بخش مرکزی (حومه)، و اُشترینان و هفت دهستان است.رشته کوه های زاگرس، از شمال غرب به جنوب شرق امتداد دارد. کوه گرّو/ گرین گَری (مرتفعترین قله، ۶۴۵، ۳ متر) در شمال غربی آن قرار دارد. رود باغشاه، زمین های مناطق روستایی شمال آن را مشروب می کند و چندین رشته قنات دارد.
محصولات کشاورزی و دامی
محصولات عمده آن غلات بویژه گندم، چغندر قند، دانه های روغنی و نباتات علوفه ای است. در مناطق شمالی بروجرد (دهستان های دره صیدی و بردسره) بیشترین مراتع وجود دارد؛ ازینرو دامداری در این دهستان ها و نیز سایر دهستان های شهرستان دارای اهمیت فراوان است. پرورش طیور نیز از جمله فعالیت های اقتصادی است. بازار فروش فرآورده های زراعی، دامداری و طیور، بیشتر شهر بروجرد است.
صنایع دستی
صنایع دستی شهرستان بروجرد، قالیبافی و قالیچه بافی است و ورشوسازی آن معروف بوده است. این شهرستان کارخانه سیمان دارد.
راه های مواصلاتی
...

پیشنهاد کاربران

بُروجِرد، مرکز شهرستان بروجرد در استان لرستان و سی و نهمین شهر پرجمعیت ایران است. این شهر، در شمال دشت حاصلخیز سیلاخور قرار گرفته است و قله های مرتفع گرّین از مجموعه رشته کوه های زاگرس، شمال غربی تا جنوب شرقی آن را دربر گرفته اند. سراب های دائمی متعددی که از دامنه این کوه ها جاری هستند، در اقتصاد منطقه و توسعه شهر بروجرد نقش بسزایی دارند. بروجرد از گذشته های دور، دارای موقعیت ویژه ارتباطی بوده است و امروزه نیز قرارگیری این شهر بر سر شاهراه تهران - جنوب یکی از عوامل رونق اقتصادی آن به شمار می رود.
...
[مشاهده متن کامل]

بروجرد در اواخر دوره ساسانیان یکی از شهرهای ناحیه پهله از سرزمین ماد بود. حموله، وزیر محلی آل ابی دلف از حکمرانان عباسی بین سال های ۲۱۰ تا ۲۵۸ هجری قمری در عمران بروجرد کوشید و در آن منبری برپا کرد. حسام السلطنه، شاهزاده قاجار و حاکم ولایت بروجرد و مضافات در سال ۱۲۴۲ ه‍. ق حکومت ولایت لرستان و ولایت خوزستان را نیز به دست آورد و شهر بروجرد را حاکم نشین حکمرانی بروجرد، لرستان و خوزستان کرد. جمعیت شهر بروجرد بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ خورشیدی مرکز آمار ایران، ۳۳۴٬۹۹۷ نفر گزارش شده است. گویش رایج مردم این شهر لری است. به دلیل فعالیت شرکت های مختلف پویانمایی رایانه ای در این شهر، بروجرد در سال ۱۳۸۹ به عنوان «پایتخت انیمیشن ایران» تحت نظارت انتخاب شد. با توجه به وجود تعداد زیادی واحدهای تولیدی و صنعتی و عرضه محصولات آن ها در بازار داخلی و خارجی، بروجرد قطب صنعتی استان لرستان محسوب می شود. صنایع دستی متنوعی در بروجرد تولید می شوند و بروجرد به عنوان یکی از مهم ترین مراکز تولید صنایع دستی در کشور و استان شناخته می شود. در سال ۱۳۹۸ سازمان میراث فرهنگی این شهر را به عنوان شهر ملی ورشو به ثبت رساند. خبرگزاری ایرنا در مورخ آبان ۹۸ نوشت: بر اساس آخرین سرشماری از جمعیت ۳۴۰ هزار و ۵۱۷ نفری شهرستان بروجرد تعداد ۴۱ هزار و ۸۹۹ نفر جمعیت معادل ۱۲/۸ درصد بالای ۶۰ سال هستند که بنا بر تعریف سازمان بهداشت جهانی از شهرهای دارای جمعیت پیر محسوب می شوند.
گرد و کرد در اسامی شهرهای ایرانی به معنای شهر، آبادی و ساخته و اثر هستند. اشکانیان و ساسانیان شهرها را بیشتر با پسوند گرد می ساخته اند همانند سوسنگرد، دارابگرد و بروگرد ( بروجرد ) . عده ای نام درست بروجرد را ویروگرد دانسته اند که به معنای شهر و ساخته ویرو شاهزاده اشکانی است. کوهی در غرب بروجرد با نام ولاش نیز یادآور نام شاهان اشکانی است. اما معتبرترین نوشته ها، بروجرد را پیروزگرد دانسته اند که آن را به پیروز ساسانی منتسب می کند. سعید نفیسی بروجرد را از شهرهای ساسانیان و اصل آن را بروگرد و ساخته از «بر» + «گرد» دانسته است که به معنای شهری است که گرد است و بر و میوه فراوان دارد. یزدگرد سوم پادشاه ساسانی پس از شکست از اعراب به منطقه بروجرد گریخت و سپاهیانش در آن محل بر + او + گرد آمدند و به این ترتیب نام این محل بَروگرد شد. در کتاب های تاریخی از بروجرد با نام های گوناگون نام برده شده است مانند بَروجرد، فلوجرد، اردکرد، یزدگرد، ولوگرد. روحبخشان در کتاب «جغرافیای تاریخی بروجرد» بیش از سی مورد از صورتهای مختلف نام این شهر را به تفصیل ذکر نموده است. امروزه بروجرد در گویش بروجردی وُوری یرد vūriyerd و در لری خرم آبادی وُروگرد vorūgerd نامیده می شود. بروگرد borūgerd نام روستایی آن و نیز نام به کار رفته در نوشته های پارسی سره و بروجرد borūjerd نام رسمی این شهر است.

بروجردبروجردبروجردبروجردبروجردبروجرد
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/بروجرد
روستاهای شهرستان بروجرد

بروجرد
بروجرد شهر زیبایی ها
ایران > استان لرستان > شهرستان بروجرد : روستاها
آبدر�|�آبسرده الائی�|�اسدخانی�|�اسلام آباد�|�اصغرآباد�|�آقایی�|�آئیله�|�الک آباد�|�امیرآباد�|�انگشته�|�باده�|�بازگیر�|�بردبل�|�بردبل ( والانجرد ) �|�برده سره�|�برکت آباد�|�بزازنا�|�بزهل�|�بصری�|�بلوط بیگ�|�بندیزه�|�بوریاباف�|�بیاتان�|�بیچون بالا�|�بیچون پائین�|�بیدکلمه�|�پاپولک|�پلکان سفلی�|�پلکان علیا�|�پیرشریف�|�تپه مولا�|�تکدرخت�|�تنگ لره�|�تنگ محمدحاجی�|�توده زن�|�جعفرآباد�|�جنبلاق�|�جهان آباد�|جوجه حیدر�|�چپدر�|�چشمه کبود�|�چقابل�|�چگنی کش�|�چم صیدی سفلی�|�چم صیدی علیا�|�چم صیدی وسطی�|�چنارستان�|�چهاربره�|حاجی آباد�|�حاجی آباد دره صیدی�|�خان امیر�|�خایان�|�خشتیانک�|�خواباد�|�دارتیی�|�درب آستانه خالد بن علی�|�دره احمد�|�دره بیداد سفلی�|�دره بیداد علیا�|�دره چپی�|�دره زاغه بالا�|�دره زاغه پائین�|�دره صیدی�|�دره کبود�|�دره گرم�|�دره مراد�|�دره نقدی�|�درودگران�|دلی آباد�|�ده ترکان�|�ده توشمال�|�ده سرخه�|�ده سفید�|�ده شیخان�|�دهگاه�|�ده نو�|�ده نو مقدسی�|�ده یوسفعلی�|�دهریز�|�دهکرد�|دودانگه�|�دوراندره�|�دینارآباد�|�راه بند سفلی�|�راه بند علیا�|�رحیم آباد�|�رضاآباد�|�زارم�|�زرشگه�|�زواری جان�|�زینعلی�|�سراب زارم�|�سراب پنبه�|�سرتپه�|�سرچغا�|�سرنجه�|�سنگ سفید�|�سواران دره پائین�|�سواران دره بالا�|�سین آباد�|�شاه ویران بالا�|�شاه ویران پائین�|�شب ماه|�شهرک شیروان�|�شمس آباد�|�شهرک شهید بروجردی� ( دره گرگ ) |�شیخ میری سادات�|�شیخ میری کلهر�|�شیشه�|�طاهری آباد�|طبریجان�|�طنجور�|�عباس آباد�|�علی آباد�|�عودمولا�|�فتح آباد�|�فخرآباد علیا�|�فلک الدین�|�فیال�|�قائدطاهر�|�قپانوری�|�قرق�|�قره سو�|قشلاق�|�قلعه آبسرده�|�قلعه ثمورخان�|�قلعه حاتم�|�قلعه شکار�|�قلعه شمسی�|�قلعه کاظم�|�قلعه محمدضیا�|�قلعه میرزاعلی�|�قلعه نوحکیمی�|�قلعه نوشوکتی�|�کارخانه حکیمی�|�کاروانه�|�کبوترلان�|�کپرجودکی�|�کپرگاه�|�کرت آباد�|�کرکر�|�کرکیخان�|�کریم آباد�|�کفشگران|�کلاته آبسرده�|�کلان�|�کله�|�کمره بالا�|�کهریز�|�کوشک�|�کوشکی سفلی�|�کوشکی علیا�|�کیدان�|�کیوره�|�قلعه کریم خان�|�گل زرد�|گلچهران�|�گلدشت�|�گناروند�|�گنجینه�|�گنداب�|�گندل گیلان�|�گوشه محسن ابن علی�|�گیجالی بالا�|�گیجالی پائین�|�لیقناب�|�مرو�|مگسان علیا / محمدآباد�|�ملک آباد�|�ملمیجان�|�مله کبود�|�نبی آباد�|�نصیرآباد�|�نلخاص علیا�|�هزارجریب�|�همت آباد�|�هیراب�|�والاشان�|والانجرد�|�وجیه آباد�|�وزیرآباد�|�ولیان�|�ونایی
...
[مشاهده متن کامل]

شصت درصد صنایع لرستان در شهرستان بروجرد است
جای های زیارتی و مذهبی
مسجد جامع که مربوط به پیش از اسلام است و آتشکده بوده
مسجد امام یا مسجد شاه که در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و آن زمان بروجرد مرکز ولایت لرستان و خوزستان بوده .
امامزاده جعفر که اطرافش آرامستانی قدیمی است و معماری گنبد آن مانند معماری گنبد دانیال نبی در شوش است .
...
[مشاهده متن کامل]

امامزاده زواریجان
شاهزاده ابوالحسن ( امامزاده )
امامزاده قاسم
خالق علی در دشت سیلاخور

نمایی از منطقه اشترینان از توابع بروجرد
بروجرد
برو جرد؛برو یعنی سریع، چالاک، زرنگی زخمی ، مجروح .
( جَ ) ( اِ. ) تخت پادشاهی .
( ~. ) ( اِ. ) پرنده ای کبود رنگ که پیوسته در کنار آب نشیند، خرچال .
( ~. ) [ ع . ] ( اِ. ) ۱ - زمین هموار بی گیاه . ۲ - جامة کهنه ، ج . جرود.
...
[مشاهده متن کامل]

( جَ رِ ) [ ع . ] ( ص . ) بی گیاه .
( جُ ) [ ع . ] ( اِ. ) ج . اجرد، بی مویان ، خرد مویان ، کوتاه مویان
در کل میشه گفت�سریع مثل پرنده ای که کنار آب می نشیند عمل کن/سریع باش برای تخت پادشاهی/در هنگام زخمی شدن زرنگی کن�

در پاسخ به کسیکه که اسم خودشو ( فردای لک ) گذاشته!!
امان از بیسوادی و جوگیر بودن!!
هیچ قومی به نام لک وجود ندارد
لکستانی هم وجود ندارد
فقط و فقط زبان لکی ثبت شده که آن هم بمعنای قومیت نیست بلکه بمعنای زبان است!!
...
[مشاهده متن کامل]

طوایف لک زبان طبق تاریخ و اسناد طوایف اصیلی از قوم بزرگ لر میباشند
توهمات عجیب و غریبی دارید که موجب خنده و تمسخر بیگانگان شده
بار آخرتون باشه که بین قوم لر تفرقه افکنی می کنید!!
بدرود

سلام و عرض ادب
دوست عزیز وقتی که زبان لکی ثبت ملی شده یعنی اینکه این زبان غنی و با اصالته ، زبان لکی توسط یک نفر ثبت ملی نشده . زبان لکی توسط انجمن و اساتید زبان شناس کشور و با ارائه دلایل و مستندات قابل قبول ثبت ملی شده است . انجمن زبانشناسان همه عضو هیات علمی دانشگاهها هستند و این تیم به سرپرستی دکتر داود داودی لک دلفان با تلاشهای شبانه روزی و حاصل سالها زحمت و تحقیق است حال تا میتوانی هی توی فضای مجازی تبلیغ کن ( زبان لُری ) ( گویش لکی ) بینم چی گیرت میاد . پیشنهاد می شود دست از دشمنی و غرَض ورزی با فرهنگ و تمدن و زبان مستقل قوم لک بردار -
...
[مشاهده متن کامل]

مدیر محترم لطفا این پیام رو نشر بدید
با تشکر فراوان - سربلند ایران

کاربر "فردای لک"
دوست گرامی این را بدان که
گویشها و زبانهای ایرانی آنچنان به هم نزدیکند که نمی توان آنها را ازهم جدا دانست.
نکوهش یا کوچک شِمُریِ هر یک از گویش و زبانهای ایرانی تفِ سر بالاست؛ چون ریشه های هر واژه ای از یک زبان - گویشِ ایرانی در گویشهایِ دیگرِ ایرانی نیز پیدا می شود ( شاید با دگرریختِ آوایی یا زدایشِ آوایی ) .
...
[مشاهده متن کامل]

ریشه های واژگانِ لکی هم بمانندِ لُری در زبانهایِ پارسی میانه - پهلوی، اوستایی، پارسی باستان، سکایی و سانسکریت یافت می شود. ( نمونه:ویسنَه در لکی، وَشنِه در مازنی، گُشنه/گرسنه در فارسی، گُسنه در همدانی از ریشه یِ پارسی میانه گُرسَگ و گُشنَگ است که ریخت کهنترِ ( گُ ) در این واژگان ( وی ) بوده است ) .
لُری ( آنچنان که شنیده ام ) بسیار به زبان پارسی میانه - پهلوی نزدیک هست.
شما هم جایِ اینکه بخواهی به کسی یا زبانی بتازی، میتوانی سی هزار واژه لکی را در همین تارنما با ریشه هایِ باستانیشان بنویسی تا ما هم آشنا شویم.

با سلام
شهر بروجرد شهری بسیار زیبا با مردمان مهربان لُر تبار
مردم بروجرد به زبان لری و گویش لکی سخن میگویند
زنده باد ایران و ایرانی
در زبان فاخر لکی در بیشتر مواقع حرف ( و ) جایگزین حرف ( ب ) می شود
مثل بروجرد = وِروگِرد
// بَرف = وَئَر
// برگ = وَلگ
// بیشه = ویشه
// تَبَر = تَوَر
// سَرباز = سَرواز
// باد = وآ
// بهار = وِهار
به عقیده من وِروگرد ریشه در زبان لکی دارد
به گمان، دگرگون شده ی بهرام گِرد است، شهری که به دست بهرام ساسانی ساخته شده است.
گمانه های دیگری وجود دارند :
پیروز گِرد ( شهر ساخته شده به دست "پیروز" ساسانی )
ویروگِرد ( شهر ساخته شده به دست "ویرو" شاهزاده اشکانی )
موارد دیگر رو هم دوستان اشاره کردند.
بروجرد درگویش محلی ویرویرد یا وروگرد میباشد که طبق کتب تاریخی ویرو پسر بلاش یا ولاش اشکانی پهله ایی بوده است ساخت شهر بروجرد منسوب به ویرو بوده است
شهر ی در استان لرستان که حدود 300000نفر جمعیت داره، از جاهای گرشگری ان می توان به : گلدشت ، ونایی، سد ابسرده ، سراب کرتیل اشاره کرد
از نظرم نام این شهر باروگرد به معنی حصار و دیوار گرد هست که دور شهر بوده و معرب آن تبدیل به بروجرد شده است
در پهلوی " بزروکرت " در پارسی " برزوگرد " به معنای شهر و ساخته بزرو که تازی آن بروجرده شده و از نام سپهسالار داریوش سوم هخامنشی ، آریوبرزین ( آریو برزن = آریوبرزوس ) گرفته شده است که در سال 332 پیش از میلاد پس از نبردی سخت با نیروهای آفندی اسکندر مقدونی در دربند پارس جان باخت.
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٦)

بپرس