برنامه فضایی مارینر

برنامهٔ فضایی مارینر یا برنامهٔ مارینر ( به انگلیسی: Mariner Program ) نام یک مجموعهٔ ۱۰ تایی از فضاپیماهای آمریکایی است که بین سال های ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۳ با هدف مطالعهٔ سیارات تیر، ناهید ( زهره ) و مریخ به فضا پرتاب شدند. هفت فروند از این فضاپیماها با نام های مارینر ٬۲ ٬۴ ٬۵ ٬۶ ٬۷ ۹ و ۱۰ مأموریت خود را با موفقیت به انجام رساندند. از این مجموعه ۱۰ تایی ۳ تای آن در مرحله های پرتاب از دست رفتند. برنامه های پیش بینی شده مربوط به فضاپیماهای مارینر ۱۱ و مارینر ۱۲ که اجرا نشده بودند، در برنامه های وویجر ۱ و وویجر ۲ به عنوان پاره ای از پروژهٔ وویجر گنجانده شدند. دنبالهٔ بررسی های مارینر ۹ را هم مدارگردهای وایکینگ ۱ و وایکینگ ۲ مریخ پی گیری کردند. فضاپیماهای دیگری که بر پایهٔ پروژهٔ مارینر پس از برنامهٔ وویجر اجرا شدند یکی فرستادن ماژلان ( کاوشگر ) به زهره و کاوشگر فضاپیمای گالیله به مشتری بود. نسل دوم فضاپیماهای مارینر به نام سری مارینر مارک ۲ نهایتاً به صورت کاوشگر کاسینی - هویگنس تکامل یافت. در پانزدهٔ سپتامبر ۲۰۱۷ پس از یک دهه بررسی، بنا بر تصمیم ناسا، برای جلوگیری از برخورد به قمرهای زحل و آلوده کردن سطح شان؛ با توجه به احتمال وجود حیات فرازمینی در آن ها، با سوخت باقی ماندهٔ خود، کاوشگر کاسینی - هویگنس به جوّ زحل سقوط کرد و نابود شد. [ ۱]
نخستین مأموریت موفق این برنامه؛ —مارینر ۲—، که در سال ۱۹۶۲ از نزدیکی سیارهٔ زهره عبور کرد، این نخستین باری بود که فضاپیمایی از نزدیکی یکی از سیاره های منظومه خورشیدی عبور می کرد. مارینر ۲ با جرم ۲۰۱ کیلوگرم به فاصلهٔ ۳۴٬۸۰۰ کیلومتری زهره رسید و دمای آن را ۸۰۰ درجهٔ کلوین گزارش کرد.
مارینر ۴ به عنوان نخستین فضاپیمای موفق در سال ۱۹۶۴ از نزدیکی مریخ عبور کرد و به ارسال عکس از سطح حفره دار ( دهانه های برخوردی ) آن پرداخت.
مارینر ۵ یک روز بعد از فضاپیمای ونرا - ۴ به نزدیکی ناهید ( زهره ) رسید و از فاصلهٔ ۳٬۹۹۰ کیلومتری آن عبور کرد. این فضاپیما به مطالعهٔ میدان مغناطیسی زهره پرداخت و ترکیب جو آن را بین ۸۵ تا ۹۹ درصد از دی اکسید کربن گزارش کرد.
مارینر ۶ و ۷ در سال ۱۹۶۹ به مریخ رسیده و به نقشه برداری از عوارض سطحی آن پرداختند. مارینر ۹ در سال ۱۹۷۱ به مریخ رسید و به عنوان نخستین فضاپیمایی که دور سیاره ای به غیر از زمین در مداری ثابت قرار گرفت نام خود را ثبت کرد.