برنامه ریزی اقتصادی پیامبر

[ویکی فقه] مسلمانان در مکه به علت های گوناگونی همچون تحریم اقتصادی، بدرفتاری مشرکان و... درآمد شایسته ای نداشتند، از این رو، هنگام رفتن به مدینه به دلیل پنهان بودن هجرت، هیچ کدام از دارایی های شخصی را همراه خود نبردند. آنها در کنار مسجد نبوی کاشانه گزیدند. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز برای بهبود وضعیت اقتصادی، اقداماتی انجام داد که رفاه نسبی برای همه به دست آمد، به گونه ای که در سال های بعد، صاحب مسکن، شغل و درآمد شدند و علاوه بر تامین هزینه های خود، درآمد اضافی هم داشتند، تا آنجا که در سال نهم هجری به پرداخت زکات موظف شدند.
«اقتصاد» در لغت عرب به معنای اعتدال و میانه روی است و در اصطلاح، به «مطالعه روش تخصیص منابع فیزیکی و انسانی کمیاب، در میان خواسته های نامحدود یا مقاصد رقیب» گفته می شود. مسلمانان در مکه به علت های گوناگونی همچون تحریم اقتصادی، بدرفتاری مشرکان و...درآمد شایسته ای نداشتند، از این رو، هنگام رفتن به مدینه به دلیل پنهان بودن هجرت ، هیچ کدام از دارایی های شخصی را همراه خود نبردند. آنها در کنار مسجد نبوی کاشانه گزیدند. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز برای بهبود وضعیت اقتصادی، اقداماتی انجام داد که رفاه نسبی برای همه به دست آمد، به گونه ای که در سال های بعد، صاحب مسکن، شغل و درآمد شدند و علاوه بر تامین هزینه های خود، درآمد اضافی هم داشتند، تا آنجا که در سال نهم هجری به پرداخت زکات موظف شدند.
اقدامات اقتصادی پیامبر در سال های نخستین هجرت
۱.برقراری عقد اخوت بین مهاجران و انصار: این کار باعث تعهداتی شد که از جمله به ملزم بودن هر برادر انصاری در کمک رسانی مالی به برادر مهاجر خویش می توان اشاره داشت. ۲.بستن قرارداد مساقات و مزارعه میان مهاجران و انصار: با ورود مهاجران به مدینه، انصار قصد داشتند نیمی از دارایی های خود را به آنها بدهند که آن حضرت، آنان را از این کار بازداشت و قرارداد مساقات و مزارعه را میانشان برقرار ساخت. با این کار، علاوه بر اشتغال زایی و فراوانی محصول زراعی و باغی، درآمد عمومی، بالا رفت.۳. ترویج و گسترش تجارت و بازرگانی: در آغاز، تجارت فقط در دست قریش بود و به مسلمانان اجازه تجارت داده نمی شد. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) با به خطر انداختن امنیت تجاری قریش در جنگ بدر و حمله به کاروان آنان توانست غنیمت هایی از جنگ بدر به دست آورد که پس از جدا کردن خمس آن، غنایم را میان لشکریان قسمت کرد. رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) درباره تجارت می فرماید: «نه قسمت از ده قسمت روزی در تجارت، و یک قسمت در دامداری است.»
منابع درآمدی حکومت خاتم انبیا
با توجه به اقدامات اقتصادی پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم)، وضعیت اقتصادی مسلمانان، بهبود یافت و حکومت اسلامی، منابع درآمدی گوناگونی به دست آورد:
← دارایی های شخصی
...