بحارالانوار

[ویکی اهل البیت] بحارالأنوار. بحار الانوار از مهمترین کتابهای جامع حدیث شیعه است. این کتاب توسط علامه مجلسی (1037 - 1110 هجری) با همکاری گروهی از همکاران و شاگردان ایشان تدوین شده است.
نام کامل کتاب «بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام» است.
علامه مجلسی فرزند مولی محمد تقی معروف به مجلسی اول است. او در علوم مختلف اسلامی مانند تفسیر، حدیث، کلام، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه مسلط، در بسیاری از آنها صاحب نظر بوده است.
علامه پس از فوت مرحوم ملا محمدباقر سبزواری در سال 1090 هجری به منصب شیخ الاسلامی دست یافت. و در این مسند خدمات بسیاری را در مقوله های گوناگون سیاسی و اجتماعی به ایران و تشیع نمود.
دائرة المعارف بزرگ حدیث، شامل کلیه مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ گرفته تا فقه و کلام و...
این کتاب از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است. که روایات کتب حدیث را با تبویب و نظم نسبتا کاملی جمع نموده است. علامه مجلسی در تفسیر و شرح روایات از منابع مختلف لغت، فقه، تفسیر، کلام، تاریخ، اخلاق و... استفاده کرده است.

[ویکی اهل البیت] بحار الانوار از مهمترین کتابهای جامع حدیث شیعه است. این کتاب توسط علامه مجلسی (1037 - 1110 هجری) با همکاری گروهی از همکاران و شاگردان ایشان تدوین شده است.
نام کامل کتاب «بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام» است.
علامه مجلسی فرزند مولی محمد تقی معروف به مجلسی اول است. او در علوم مختلف اسلامی مانند تفسیر، حدیث، کلام، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه مسلط، در بسیاری از آنها صاحب نظر بوده است.
علامه پس از فوت مرحوم ملا محمدباقر سبزواری در سال 1090 هجری به منصب شیخ الاسلامی دست یافت. و در این مسند خدمات بسیاری را در مقوله های گوناگون سیاسی و اجتماعی به ایران و تشیع نمود.
دائرة المعارف بزرگ حدیث، شامل کلیه مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ گرفته تا فقه و کلام و...
این کتاب از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است. که روایات کتب حدیث را با تبویب و نظم نسبتا کاملی جمع نموده است. علامه مجلسی در تفسیر و شرح روایات از منابع مختلف لغت، فقه، تفسیر، کلام، تاریخ، اخلاق و... استفاده کرده است.
علامه برای جمع آوری مطالب این کتاب به جهت امکانات فراوانی که در اختیار داشته، بهترین و معتبرترین نسخه های موجود از هر کتاب را بدست آورده است.
مجلسی در نقل مطالب بسیار دقیق عمل کرده و تقطیع در این کتاب جایگاهی ندارد. همچنین امانت در نقل و شیوه نقل مطالب دقیقا رعایت شده است. در مجموع بحارالأنوار کتابخانه ای جامع از کتب و تألیفات معتبر شیعی است که مطالب آن با نظم منطقی در کنار هم چیده شده است.

[ویکی شیعه] بحارالانوار (کتاب). بِحارُالاَنوار الجامِعَةُ لِدُرَرِ أخبارِ الأئمةِ الأطهار مشهور به بحارالانوار، مفصل ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه ای از آموزه ها و تعالیم شیعه است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده اند.
مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می شود). در هر جلد ریزموضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می کند.
مجلسی تلاش کرده است که در بحارالانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام(ص) و حضرت زهرا(س) و امامان شیعه(ع) اختصاص دارد.

[ویکی فقه] بحار الأنوار (کتاب). کتاب «بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار علیه السّلام»، تالیف مرحوم علامه مجلسی ، مولی محمد باقر بن محمد تقی (۱۰۳۷- ۱۱۱۰)، است. این کتاب که به زبان عربی است، دائرة المعارف بزرگ حدیث و از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است که روایات کتب حدیث را با تبویب و نظم نسبتا کاملی جمع نموده است و شامل کلیه مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ گرفته تا فقه و کلام و... می باشد.
ابتدای نوشتن بحار در سال ۱۰۷۰ بود و تا سال ۱۱۰۳ ادامه یافت.البته مجلدات بحار، به ترتیب، تالیف نگشت، بلکه کاملا متفرق آماده شدند؛ مثلا در سال ۱۰۷۷، جلد دوم بحار تمام شد و پس از آن، جلد پنجم و سپس، جلد یازدهم آماده گشت.جلد دهم، در سال ۱۰۷۹، به اتمام رسید و پس از آن، جلد نهم کامل شده و جلد سوم نیز در سال ۱۰۸۰، به اتمام رسید.آخرین مجلد بحار نیز جلد چهاردهم آن بود که در سال ۱۱۰۳، کامل گشت.

[ویکی فقه] بحار الانوار (ترجمه موسوی همدانی). ترجمه جلد ۶۸ کتاب، از چاپ بیروت ، که مطابق با قسمت چهارم از جلد پانزدهم از مجموعه ی ۲۵ جلدی از چاپ کمپانی، می باشد، ترجمه آقای حجه الاسلام سید ابوالحسن موسوی همدانی است که درباره مکارم اخلاق و صفات پسندیده و اسباب نجات انسان می باشد که ایشان در سال ۱۳۶۳ به زبان فارسی ترجمه نموده اند.
با مقدمه ای از آقای سید احمد میر خانی، شخصی که در خواست ترجمه این جلد را از مترجم نموده است، شروع میشود، موضوع این مقدمه اهمیت و ارزش علم اخلاق است و سپس فهرست مطالب کتاب و در ادامه مطالب کتاب ذکر گردیده است. این قسمت از کتاب ادامه ی جلد ۶۷ از چاپ جدید است که از باب ۶۰ تا ۹۳، طی ۳۳ باب پیرامون صدق و راستگوئی و بیان مواردی که می توان از راستگوئی خودداری کرد. و همچنین در باره لزوم و وجوب اداء امانت و برگرداندن آن به صاحبش، از آیات و روایات اخباری را نقل نموده است و ترجمه کرده است. در موضوع شکر و صبر و آسایش پس از گرفتاری و در موضوع توکل- واگذاری کار به خدا- تسلیم در برابر اراده و تقدیرات الهی- نکوهش اعتماد به غیر حق و لزوم گفتن ان شاء الله در هر کاری (مقید ساختن هر پیش بینی باراده و به مشیت پروردگار) مطالبی را از آیات و روایات آورده و به تفسیر بعضی از این آیات پرداخته است. علامه مجلسی بابی را به روایاتی در انجام واجبات و دوری از محرمات و اقتصاد و میانه روی در عبادت و ادامه دادن حالت عبادت اختصاص داده است و در باره کار خیر و سرعت و عجله در انجام آن و ارزش اعتدال و متوسط بودن انسان در تمام امور و استوار و میان روی در عمل مباحثی را عنوان نموده است.
← محتوای باب ۶۷
چاپ اول این ترجمه در سال ۱۳۶۴ ش توسط انتشارات کتابخانه مسجد ولی عصر عجّل الله فرجه الشریف انجام گرفته است.
منبع
نرم افزار مجموعه آثار مجلسیین ، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده های این صفحه : کتاب شناسی | کتب حدیثی شیعه

[ویکی فقه] بحار الانوار (کتاب). بِحارُ الاْنْوار، مشهورترین ، مهم ترین و مفصل ترین اثر علمی محمد باقر مجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ق /۱۶۲۸- ۱۶۹۸ یا ۱۶۹۹م ) که مجموعه ای گسترده از احادیث امامیه است و گاه «دائرة المعارف بزرگ احادیث شیعه » لقب گرفته است .
نام کامل این اثر بحارالانوار الجامعه لدرراخبار ائمة الاطهار (ع ) است . عزم مؤلف بر نگاشتن این کتاب از ۱۰۷۰ق /۱۶۶۰م ، پس از نگارش کتاب فهرس مصنفات الاصحاب جزم شده است و اولین تاریخ ثبت شده در خود کتاب ۱۰۷۲ق است و سواد نامه آن در ۱۱۰۴ یا ۱۱۰۶ق به پایان رسیده است ، هر چند پاک نویس کتاب تا پس از فوت مؤلف و توسط شاگردان او همچنان ادامه داشته است .
شروع کار
همزمان با کار ۳۶ ساله او، کتاب های مهم دیگر حدیثی شیعه نیز نگاشته شده است : نخست الوافی از مولی محسن فیض کاشانی (د۱۰۹۱ق /۱۶۸۰م ) و دیگر وسائل الشیعه از محمد بن حسن حرعاملی (د ۱۱۰۴ق /۱۶۹۳م ). شروع کار تألیف بحار الانوار در زمان شاه سلیمان اول صفوی (سال ۱۰۷۷- ۱۱۰۵ق ) بود و اتمام کار به دوره سلطنت شاه سلطان حسین اول ( سال ۱۱۰۵- ۱۱۳۵) بر می گردد. این در حالی است که مجلسی در ۱۰۸۹ق /۱۶۷۸م از طرف شاه سلیمان به شیخ الاسلامی منصوب شد و پس از مرگ وی، شاه سلطان حسین نیز وی را در این سمت ابقا کرد.
ایجاد رویکرد اخباری
پس از ورود محقق کرکی در ۹۱۶ق /۱۵۱۰م به ایران و ایجاد بستر تشکیل حکومتی شیعی ، زمینه ای نیز برای رویکرد اخباری ایجاد شد که زیر بنای آن توسط ابن ابی جمهور احسایی (زنده در ۹۰۴ق ) در رساله ای با عنوان العمل باخبار اصحابنا به وجود آمده بود و توسط میرزا احمد بن علی استرابادی (د ۱۲۰۸ق ) و محمد امین استرابادی (د۱۰۳۶ق ) ادامه یافت . این فضا تا نگارش الفوائد الحائریه توسط محمدباقر بهبهانی در ۱۲۰۸ق در رد الفوائد المدنیه محمد امین استرابادی، همچنان جو چیره بر تفکر شیعی دوران خویش بوده است و این حکایت از آن دارد که شرایط حاکم بر حوزه های دینی آن زمان نگارش احادیث را می پسندیده ، و فیض کاشانی و حرعاملی در همین فضا اقدام به تدوین مجموعه های حدیثی شیعه نموده اند. مجلسی نیز که خود گرایش هر چند معتدل اخباری داشت ، به نگارش بحار الانوار پرداخت . چنانکه وی درجواب سؤالی که از او درباره حکما، فلاسفه ، مجتهدین و اخباریون و فقها و صوفیه شده است ، استفاده عقل را برای فهم احادیث ، آن هم به شیوه حکما جایز نمی داند و خود را اخباری دور از افراط و تفریط در تقلید محض به عنوان درایت ، یا اجتهاد آزاد بر اساس گرایش های عقلی معرفی می کند.
گراشی اخباری مؤلف
...

بِحارُالاَنْوار
کتابی به عربی، در حدیث شیعی، تألیف علامه محمدباقر مجلسی. این اثر را می توان دایرة المعارف مهم شیعه به شمار آورد، چندان که قبل و بعد از مجلسی چنین کتاب پرمدخل و موضوع در هیچ یک از مذاهب اسلامی تألیف نشده است. در این اثر مهم ترین مباحث اعتقادی و فقهی و تاریخی و طب و نجوم و ریاضی و اخلاق و آداب و سنن و مراسم و شعایر مذهبی براساس آیات قرآن و احادیث پیامبر (ص) و ائمۀ اطهار (ع) گرد آمده است. هرچند چنان که خود علامه مجلسی هم متذکر شده نمی توان تمام احادیثو روایات گردآمده در آن را صحیح و موثق دانست. این کتاب در مدت ۳۶ سال (۱۰۷۰ـ۱۱۰۶ق) با همکاری چند تن از شاگردان ممتاز مؤلف در ۲۳۲۷ باب در ۲۵ مجلّد بزرگ چاپ سنگی(۱۱۰ جلد چاپ حروفی جدید) تألیف شده است. چندین کتاب و رساله مانند: ازاحة العلة فی معرفةالقبلة، اثر شاذان بن جبرئیل قمی؛ کتاب فهرست شیخ منتجب الدین؛ اجازۀ کبیره بنی زهره در مجلّدات بحارالانوار گنجانده شده و بسیاری از مجلّدات آن نیز به فارسی ترجمه و چاپ شده است.