باهت

[ویکی فقه] باهَتْ، نوعی سنگ افسانه ای است. نویسندگان کتابهای احجار کریمه ویژگیهایی را چون قابلیت انجذاب، ایجاد بُهت و حیرتِ بسیار و خنداندنِ انسان تا سر حد مرگ، به آن نسبت داده اند.
سبب این نامگذاری، جاذبه شدیدی است که گفته می شد به هنگام خیره شدن به آن در انسان ایجاد می شود؛ به همین دلیل، در منابع مختلف آن را به نامهای دیگری نیز خوانده اند که حاکی از خواصّ مبالغه آمیز آن است. بَهته، هَبیت، لَهنه جانگزای و حَجَرالضِحک از جمله نامهایی است که به باهت داده شده است. ابن بیطار نیز از سنگی به نام حجرالبهت یاد کرده و از قول ابن حسّان آن را همان حجر الاَکْتَمَکْتْ (یا حجرالعقاب) پنداشته که نزد مصریان قدیم به حجر الماسکه هم شهرت داشته است؛ ولی در وصف آن، خواصی را بیان داشته است که با ویژگیهای باهت اختلاف دارد.

آرای گذشتگان در مورد باهت
مطالعه آرای گذشتگان درباره این سنگ، نشان می دهد که نوشته هایشان نه براساس مشاهده و تجربه، بلکه بر مبنای گفته های پیشینیان بوده است؛ مانند این نقل قول که : «نظرِ هر که بر آن اُفتَد تا سر حدّ مرگ خواهد خندید». بعضی باهت را از سنگهای مغناطیسی دانسته و مغناطیس انسان نامیده اند. این خطا را می توان ناشی از ترجمه نام آن از نوشته های یونانی بویژه کتاب خواصّ الحَجَر ارسطو دانست، که از مآخذِ اصلیِ کتابهای سنگ شناسیِ دانشمندانِ دوره اسلامی بوده است.

رنگ باهت
اغلب نویسندگان آن را به رنگ مَرقَشیشای نقره ای (با ترکیب شیمیایی گوگرد، آرسنیک، آهن، FeAsS) یا سفید دانسته اند؛ و فقط طوسی، رنگ آن را سیاه پنداشته است.

محل وجود باهت
...