بانی السماء

[ویکی فقه] بانی السماء، سازنده و برپا دارنده آسمان ها و از اسما و صفات الهی می باشد.
بانی اسم فاعل از ریشه (ب ن ی) به معنای ساختن و برآوردنِ خانه و مانند آن و ضدّ ویران کردن آن است.
اقوال دیگر درباره معنای بن اء و فرق آن با واژه های مشابه
برخی در بیان معنای بناء و فرق آن با واژه های مشابهی مانند خلق و تکوین گفته اند:خلق و تکوین عبارت از ایجاد چیزی است که هیچ سابقه ای نداشته است، در حالی که بن اء عبارت از ترکیب موادّ و اجزاء و ایجاد شکل و هیئتی خاصّ است، بنابراین، بانی کسی است که موادّ اوّلیه و خام را که هیچ صورت ترکیبی ندارد و بدون استفاده کناری افتاده است با نظم و انضباط خاصّی به هم پیوند می دهد و آن ها را به صورت خانه و مانند آن برافراشته و برپا می دارد.
معنای سماء
سماء نیز به معنای آسمان است. البته لغویان برای این واژه معانی دیگری مانند: سقف خانه، پشت اسب و... را ذکر کرده اند.
واژه بانی السماء در قرآن
...

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
بانی السماء: سازنده و برپادارنده آسمانها، از اسما و صفات الهی
بانی اسم فاعل از ریشه (ب ـ ن ـ ی) به معنای ساختن و برآوردنِ خانه و مانند آن و ضدّ ویران کردن آن است.
برخی در بیان معنای بناء و فرق آن با واژه های مشابهی مانند خلق و تکوین گفته اند: خلق و تکوین عبارت از ایجاد چیزی است که هیچ سابقه ای نداشته است، در حالی که بناء عبارت از ترکیب مواد و اجزاء و ایجاد شکل و هیئتی خاصّ است. بنابراین بانی کسی است که مواد اوّلیه و خام را که هیچ صورت ترکیبی ندارد و بدون استفاده کناری افتاده است با نظم و انضباط خاصی به هم پیوند می دهد و آنها را به صورت خانه و مانند آن برافراشته و برپا می دارد.
سماء نیز به معنای آسمان است. البته لغویان برای این واژه معانی دیگری مانند: سقف خانه، پشت اسب و... را ذکر کرده اند. ( =>آسمان)
بانی السماء از اسمهای افعال خداست که از مرتبه فعل او انتزاع می شود و گرچه در قرآن بکار نرفته است؛ ولی در 5 آیه بنای آسمان در قالب فعلهای «بَنَیْنـها» (سوره ق/50 ، 6 ؛ سوره ذاریات/ 51 ، 47)، «بَنینا» (سوره نبأ/ 78، 12) و «بنیـها» (سوره نازعات/ 79، 27؛ سوره شمس/91، 5) به خداوند نسبت داده شده است. افزون بر این از آیاتی که از بی ستون بر افراشتن آسمانها (سوره رعد/13، 2)، تسویه آسمانها یا استوار ساختن آنها به صورت آسمانهای هفت گانه (سوره بقره/2، 29؛ سوره فصلت/41، 12)، آفریدن یا استوارکردن آسمانها به صورت سقفی محفوظ (سوره انبیاء/21، 32؛ سوره نازعات/79، 28) و رتق و فتق آسمانها (سوره انبیاء/ 21، 30) سخن به میان آورده می توان اسم بانی السماء را استفاده کرد.
گفتنی است که در برخی از دعاها دو اسم «بانی المبنیات» و «بانی المسموکات» بر خداوند اطلاق شده است که اگر مراد از مبنیات (بناها) و مسموکات (سقفها) همان آسمانهای معهود باشد معنای دو اسم مزبور را نمی توان با معنای «بانی السماء» بی ارتباط دانست.
به نظر می رسد معنای «بانی السماء» به عنوان یکی از اسمای خداوند تفاوت چندانی با مجموع معنای لغوی بانی و سماء ندارد، بنابراین می توان گفت در اطلاق اسم بانی السماء بر خداوند فقط برافراشتن و انسجام بخشیدن آسمانها به صورت کنونی مورد نظر است؛ نه اصل آفرینش آنها، زیرا در این صورت فرقی بین اطلاق اسم «بانی السماء» و تعبیراتی چون فاطرالسماوات: «فاطِرِ السَّمـوتِ والاَرضِ» (سوره ابراهیم/14، 10)، بدیع السماوات: «بَدیعُ السَّموتِ والاَرضِ» (سوره بقره/2، 117) و خالق السماوات: «خَلَقَ اللّهُ السَّمـوتِ والاَرض» (سوره جاثیه/45، 22) که هر کدام معنای ویژه خود را دارد نخواهد بود، از این رو آیاتی که بنای آسمانها را به خدا نسبت می دهد گویا بدین معناست که خداوند مواد اولیه آسمانها و کرات آسمانی را که پیش از این مواد خامی بیش نبود و خود خدا نیز آنها را آفریده بود با تدبیر و حکمت و قدرت خود برافراشت و به صورتی که اکنون مشاهده می کنید، منظّم و مرتّب ساخت.