بامدی

[ویکی فقه] بامَدی ، یا بامِذی ، بااَمْدی (= بابا احمدی )، طایفه ای بزرگ از طوایف لر شیعه مذهب ایل بختیاری (ه م )، پراکنده در ناحیه ای گسترده در دو استان چهار محال و بختیاری و خوزستان . بامدی از اتحاد طوایف «دورکی باب » و یکی از بابهای چهار گانه هفت لنگ بختیاری تشکیل یافته است .
اصطلاح «باب » به مفهوم پیوستگی و همبستگی جغرافیایی - سیاسی میان چند طایفه است و گفته اند که به هنگام ضعف حکومتهای مرکزی ایران ، قدرتهای بزرگ محلی بختیاری ، طایفه های همجوار را با هم در اتحادیه ای سیاسی طایفگی به نام «باب » جمع می آوردند. دورکی باب یکی از آن ها بود که از همبستگی ۱۲طایفه یا ۱۱ طایفه ، بدون به شمار آوردن خوددورکی (طایفه مقتدر بنیان گذار باب ) و به روایتهای دیگر از ۷، ۸ یا ۹ طایفه ، به سرپرستی خان های مقتدر دورکی تشکیل شده بود. رهبری مشترک ، همسایگی ، حس تعلقات جمعی و مشترک در برابر فشارها و تهدیدهای گروه های دشمن و خویشاوندی های سببی ، رشته های پیوند میان این طایفه ها را استحکام می بخشید.
← شهرت
طایفه بامدی به دوتیره بزرگ کشکی و سراج دین (سراج دینوند) یا سراج الدین تقسیم می شد. برخی تیره درویش آدمی (منابع قدیم تر نام این تیره را درویش آدینه ضبط کرده اند، ) را که با فاصله جغرافیایی دورتر از دو تیره دیگر و در حدود جنوب رودخانه دز با کدخدایی مستقل زندگی می کنند، تیره سوم طایفه بامدی و برخی دیگر «تش » یا واحدی از تیره سراج دین به شمار آورده اند. هر یک از تیره های بامدی به چند «تَش » (آتش = اجاق : خاندان ، دودمان ) و هر «تش » به چند اولاد (برخی اولاد را برابر با اصطلاح لُری «کُرُّبو» = کُر و بو، به معنای پسر و پدر گرفته اند، و هر اولاد به چند کربو (خانوار) یا بُهون (چادر) تقسیم می شده است .
بزرگ ترین تیره
سراج دین بزرگ ترین تیره بامدی و دارای ۶ تش (با احتساب تیره درویش آدمی ) به نامهای کوهی ، احمد (یا احمد فردینی )، درویشی (یا درویش میرحاج )، برام (= بهرام )، اُدیوی و درویش آدمی بود. اعضای هر تش با یکدیگر خویشاوندند و از یک نیای مشترک به شمار می روند. اولادهای هر تش واحدهای جداگانه ای را تشکیل می دهند که در قلمرو جغرافیایی معینی در کنار هم زندگی می کنند و مراتع مشترک دارند. (برای شمار و نام تش های تیره های دیگر و اولادهای هر یک ، ).در تقسیم بندی ایلی طایفه بامدی در کتاب ایل بختیاری ، بر خلاف منابع پژوهشی دیگر، رده های تش ، اولاد، مال و خانوار به ترتیب پس از طایفه آمده ، و رده تیره از آن حذف شده است . سبب حذف این رده را نویسنده ، به کار نرفتن واژه «تیره » در میان بختیاری ها، نبود عنوان خاص برای رئیس این رده و کاربرد عنوان مشترک کدخدا برای هر دو رده تیره و تش دانسته است ؛ «مال » را نیز که یک واحد اقتصادی متغیر و متشکل به هنگام کوچ تش ها و تیره های بامدی است ، زیر رده اولاد و کوچک ترین رده ایل بختیاری به شمار آورده است .مرکز آمار ایران در سرشماری عشایر کوچنده ۱۳۶۶ش در نموداری که از سازمان اجتماعی بزرگ طایفه دورکی باب ترسیم کرده ، طایفه بامدی را متشکل از ۴ تش به نامهای کشکی ، درویش آدمی ، احمد فخرالدین و سراج الدین آورده ، و برای هریک به ترتیب ۹، ۵، ۲ و ۵ اولاد ذکر کرده است .
طایفه و مدیران
...