باغ های فرعونیان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] باغ های فرعونیان (قرآن). فرعونیان دارای باغ های گوناگون بودند که خداوند در قرآن به آنها اشاره کرده است.
فرعونیان، دارای باغ ها و چشمه ساران گوناگون بودند:فارسل فرعون فی المدائن حـشرین• فاخرجنـهم من جنت وعیون.فرعون (از این ماجرا آگاه شد و) مأموران بسیج نیرو را به شهرها فرستاد، (سرانجام فرعونیان مغلوب شدند،) و ما آنها را از باغ ها و چشمه ها بیرون راندیم. فرعونیان را از باغ ها و چشمه سارهایشان، از گنجینه ها و منزلگاه های زیبایشان، از قصرهای مشید و خانه های رفیع که داشتند بیرون کردیم.در این جمله با اینکه فرعونیان به تحریک فرعون از شهرهای خود بیرون شدند، ولی خدای تعالی نسبت آن را به خودش داده و فرموده: ما بیرونشان کردیم و جهتش این است که بیرون شدنشان با نقشه ای الهی بود، که به کیفر استکباری که کردند آن نقشه را در حقشان عملی کرد. سپس قرآن به ذکر نتیجه کار فرعونیان می پردازد، و به طور اجمال زوال حکومت آنها و زمامداری بنی اسرائیل را بیان می کند، می گوید: ما آنها را از باغ های سرسبز و چشمه های پر آب بیرون راندیم. این آیات به روشنی اشاره دارد به اینکه فرعونیان دارای باغ های سرسبز، همراه چشمه سار بودند که خداوند به کیفر اعمالشان از آنجا بیرونشان کرد. .. قوم فرعون... • کم ترکوا من جنت وعیون.ما پیش از اینها قوم فرعون را آزمودیم و رسول بزرگواری به سراغشان آمد، (سرانجام همگی نابود شدند و) چه بسیار باغ ها و چشمه ها که از خود به جای گذاشتند. باغ ها، و چشمه ها، دو سرمایه از جالب ترین و ارزنده ترین اموال آنها بود، چرا که مصر به به برکت نیل سرزمینی حاصلخیز و پر باغ بود، این چشمه ها ممکن است اشاره به چشمه هایی باشد که از دامن بعضی از کوه ها سرازیر می شد و یا شعبه هایی باشد که از نیل سرچشمه می گرفت و از باغ های سرسبز و خرم آنها می گذشت. و اطلاق چشمه (عین) بر این شعبه ها بعید نیست.
وارث باغ های فرعونیان
بنی اسرائیل، وارث باغ های فرعونیان شدند:فاخرجنـهم من جنت وعیون• ... کذلک و اورثنـها بنی اسرءیل...(سرانجام فرعونیان مغلوب شدند،) و ما آنها را از باغها و چشمه ها بیرون راندیم، (آری،) اینچنین کردیم! و بنی اسرائیل را وارث آنها ساختیم. .. قوم فرعون... • کم ترکوا من جنت وعیون... • کذلک واورثنـها قوما ءاخرین.ما پیش از اینها قوم فرعون را آزمودیم و رسول بزرگواری به سراغشان آمد، (سرانجام همگی نابود شدند و) چه بسیار باغ ها و چشمه ها که از خود به جای گذاشتند. این چنین بود ماجرای آنان! و ما (اموال و حکومت) اینها را میراث برای اقوام دیگری قرار دادیم . به ارث دادن نعمت آن است که پس از اولی، به دومی برسد، بدون آنکه دومی زحمتی کشیده باشد، همانگونه که میراث به همین شکل به اهلش می رسد، و چون ثروت و نعمت قوم فرعون پس از هلاکتشان به دیگران رسید مثل آنست که از طرف خدا به آنان ارث داده شده است، و منظور از «قوم آخرین» بنی اسرائیل است، زیرا بنی اسرائیل پس از هلاکت فرعون دوباره به مصر بازگشتند. سپس می افزاید: این چنین بود ماجرای آنها، و ما همه این سرمایه ها و ما ترک فرعونیان را میراث برای اقوام دیگری قرار دادیم! (کذلک و اورثناها قوما آخرین).منظور از قوما آخرین بنی اسرائیل است، چرا که در آیه ۵۹ سوره شعراء به آن تصریح شده است، و تعبیر به ارث اشاره به این است که آنها بدون درد سر و خون جگر این همه اموال و ثروت ها را به چنگ آوردند، همانگونه که انسان ارث را بی زحمت به چنگ می آورد.قابل توجه اینکه آیه فوق و آیه همانند آن در سوره شعراء نشان می دهد که بنی اسرائیل بعد از غرق فرعونیان به سرزمین مصر بازگشتند، و وارث میراث فراعنه شدند و در آنجا حکومت کردند، و مسیر حوادث نیز همین را اقتضا می کند که بعد از فرو ریختن پایه های قدرت فرعونیان در مصر، موسی علیه السلام هرگز اجازه نمی داد آن کشور گرفتار خلأ سیاسی گردد.اما این سخن با آنچه در آیات قرآن آمده است که بنی اسرائیل بعد از نجات از چنگال فرعونیان به سوی سرزمین موعود سرزمین فلسطینی حرکت کردند که حوادث آن در قرآن مشروحا آمده منافات ندارد، ممکن است گروهی از آنها در سرزمین مصر که به دست آنها افتاده بود به عنوان نمایندگانی از سوی موسی علیه السلام اقامت کرده باشند، و گروه بیشتری راهی دیار فلسطین شده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس