بادبرگردان

بادبَرگَردان[ ۱] ( به انگلیسی: jet blast deflector یا blast fence ) سطوح بازدارندهٔ بزرگی از نوارهای افقی چندتایی با مقطع منحنی است که سطح مقعر آن ها رو به بالا قرار دارد تا جریان گاز موتورهای هواپیمای جت را به سمت بالا منحرف کند.
بدون استفاده از بادبرگردان خروجی موتور هواپیما می تواند برای افراد، تجهیزات، یا دیگر هواگردها زیانمند باشد. [ ۲]
بادبرگردان ها را از بتن، فلز، یا فایبرگلاس می سازند و در مواردی توسط بازوهای هیدرولیکی با قابلیت خنک شوندگی خودکار، کنترل می شوند. همچنین منحرف کننده های جریان جت می توانند در جهت حفاظت از بالگردها و دیگر هواپیماهای بال ثابت به کار روند.
در فرودگاه ها و مراکز خدمات موتورهای جت، می توان بر روی ساختار بادبرگردان ها از یک لایه عایق صدا جهت جلوگیری از انتشار آلودگی صوتی حاصل از کارکرد موتورهای هوایی استفاده نمود و اینگونه بدون آنکه مزاحم همسایگان شویم می توانیم محیطی مطمئن برای آزمایش موتورهای جت بر روی زمین و همراه با آخرین میزان کشش تولیدی آن ها را ایجاد نمائیم.
انرژی بالای خارج شده از اگزوز موتور جت می تواند باعث ایجاد خسارت و جراحت شود. همچنین جریان جت می تواند موجب ریشه کن کردن درختان، شکستن شیشه ها، واژگون نمودن خودرو و کامیون ها، صاف نمودن ساختارهای دارای مقاومت پایین و نهایتاً صدمه به اشخاص و اموال گردد. همچنین سایر هواپیماهای دیگر و به ویژه نمونه های سبک تر و به دام افتاده در خروجی اگزوزهای جت می توانند آسیب های جدی ببینند. بر اساس آزمایش های انجام گرفته، نیروی گردباد هوایی حاصل از سرعت بالای گازهای خروجی در قویترین هواپیمای دارای موتور جت، معادل ۱۹۰ کیلومتر بر ساعت در فواصل بیش از ۶۰ متر محاسبه شده است. برای نمونه هواپیماهای مسافربری بوئینگ ۷۷۷ از دو عدد موتور جنرال الکتریک جی ای۹۰ بهره می برند که به طور ترکیبی توانایی تولید ۲۰۰٫۰۰۰ پوند نیروی پیشرانش ( معادل ۹۰۰٫۰۰۰ نیوتن ) را دارا می باشند. [ ۳] این میزان نیرو برای کشته شدن افراد حاضر در منطقه کافی است. برای جلوگیری از این مشکلات، بادبرگردان ها اقدام به تغییر زاویه گازهای خروجی به مسیری ایمن و عموماً به سمت بالا می نمایند.
تاریخچه استفاده از بادبرگردان در فرودگاه ها به سال ۱۹۵۰ میلادی بازمی گردد. در سال ۱۹۶۰ اغلب فرودگاه ها از بادبرگردان با ارتفاع ۶ الی ۸ فوت ( ۱٫۸ الی ۲٫۴ متر ) بهره می بردند، اما در سال ۱۹۹۰ و با روی کار آمدن هواپیماهایی همچون مک دانل داگلاس دی سی - ۱۰ و ام دی - ۱۱ که دارای موتور سوم بر روی ساختمان دم خود بودند، نیاز فرودگاه ها به بادبرگردان با ابعاد ۲ برابر و حتی ارتفاع بیش از ۳۵ فوت ( ۱۱ متر ) بیش از پیش جلوه نمود. اکثر فرودگاه های دنیا و به ویژه آن هایی که دارای جاده و ساختمان های مجاور در اطراف باند می باشند، دیوار محافظ جریان جت را در ابتدای باند قرار می دهند. فرودگاه های واقع در مناطق متراکم شهری معمولاً در اطراف خزش راه ها ( مسیرهای فرعی عبور هواپیما ) و مناطق مرزی فرودگاه نیز از دیوارهای محافط استفاده می نمایند. اکثر بادبرگردان ها معمولاً گازهای خروجی را به سمت بالا منحرف می کنند. [ ۴] با این حال در پشت دیوارهای محافظ، شرایط لازم جهت ایجاد یک منطقه کم فشار و حاوی گازهای سمی وجود دارد. بادبرگردان ها به طور اختصاصی جهت مقابله با این مشکل طراحی شده اند و برای تحقق این منظور از صفحات متعدد، فاصله دار و دارای زوایای مختلف بهره می برند.