با کاروان حله

دانشنامه آزاد فارسی

با کاروان حله (کتاب). با کاروان حُله (کتاب)
مجموعه ­ای از گفتارهای عبدالحسین زرین­کوب درباره­ی شاعران فارسی­گو. این کتاب در چاپ­های نخست (تا پیش از چاپ سوم) شامل 20 مقاله درباره­ی شعر و زندگی شاعرانی از رودکی تا ملک­الشعرای بهار می­شده است. نخستین چاپ کتاب در سال 1343 توسط نشر آریا منتشر شده. در این چاپ ضمن مقالاتی که در آنها با توصیفات گاه شاعرانه تصویری از شرایط و حال شاعر نشان داده می­شود به شرح زندگی او، محیط و شرایط تاریخی زمان زندگی­اش، شکل روابطش با فرمانرواها و شاعران دیگر و بالاخره بررسی کیفیت آثار او می­پردازد. البته که زرین­کوب در این کتاب نیز چون دیگر رسالاتش ضمن گفتارهایی که رویه­ی گزارشی ادیبانه دارند، تحلیل­هایعلمی­ای را ارائه می­دهد که از جوانب مختلفی (چون روان­شناسی یا تاریخی یا نقد ادبی) حائز اهمیت است. مثل این که در بخشی که مربوط به شاهنامه و فردوسی می­شود، با اشرافی که او بر ادبیات تطبیقی دارد به مقایسه­ای دقیق بین این شاهکار ادبیات فارسی با متونی چون ایلیاد هومر یا ادیپوس سوفوکل می­پردازد. در دو چاپ نخست مقالاتی با تدوینی که مطابق با اولویت تاریخی اشخاص است درباره­ی زندگی و شعر این شاعران درج شده است: رودکی، فردوسی، فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی، ناصرخسرو، مسعود_سعد_سلمان، خیام، سنایی غزنوی، انوری ابیوردی، خاقانی_شروانی، نظامی، عطار، مولوی، سعدی، امیرخسرو_دهلوی، ابن یمین، حافظ، جامی، صائب و بهار.
در چاپ سوم، 10 مقاله درباره­ی دقیقی، فخری گرگانی، امیرمعزی، بیدل دهلوی، هاتف اصفهانی، قاآنی، اقبال لاهوری، پروین اعتصامی و دهخدا به کتاب اضافه شده است.
با کاروان حله در 475 صفحه شامل فهرست، مقدمه، متن اصلی کتاب (مقالات)، یادداشت­ها (توضیحات پانویس مقالات که در انتهای کتاب آمده)، فهرست عام (نشانی اعلام: اسم­های خاص در متن کتاب) و خواندنی ها (فهرست معدودی از کتاب­هایی که برای مطالعه­ی بیش­تر درباره­ی کسانی که در این کتاب از آنها بحث شده به کار می­آید) می­شود. طولانی ترین مقالات این کتاب "ناصرخسرو (آواره­ی یمگان)"، "جلال­الدین مولوی (ملای روم)"، "سعدی (شیخ شیراز)" و "اقبال (شاعر شرق)" در 18صفحه و کوتاه ترین مقاله "دهقان شاعر (ابن یمین)" در 6 صفحه است. نویسنده در همین صفحات محدود با استفاده از منابع گوناگون (از قبیل تذکره ها و کتاب های تاریخی، آثار محققان و اشعار خود شاعر و اشارات شاعران دیگر) اطلاعاتی درباره ی اوضاع اجتماعی، شرح احوال و همچنین آثار شاعران به دست داده. از مزیت­های دیگر این کتاب نقد و تحلیل­های دقیق و علمی زرین­کوب از آثار این شاعران است.
پاره­ای نوبت­های چاپ این کتاب (مثل سوم تا ششم یا هفتم) توسط انتشارات جاویدان و چاپ­های هشتم تا هفدهمش (1394) توسط نشر علمی منتشر شده­اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس