اینگلیش الکتریک لایتنینگ

انگلیش الکتریک لایتنینگ ( به انگلیسی: English Electric Lightning ) هواپیمای جنگنده ما فوق صوت و رهگیری بریتانیایی است که به دو موتور توربوجت Rolls - Royce Avon مجهز بود و در ابتدای جنگ سرد در شرکت انگلیش الکتریک طراحی شد. لایتنینگ در سال ۱۹۵۴ برای اولین بار به پرواز درآمد و سال ۱۹۵۹ در نیروی هوایی بریتانیا به خدمت گرفته شد. این جت دوموتوره و تک سرنشینه نخستین هواپیمایی بود که از قابلیت پرواز ابرپیمایش ( سوپر کروز ) برخوردار بود و تا به امروز نیز تنها هواپیمای جنگندهٔ بریتانیایی با سرعت بیش از دو ماخ باقی مانده است. نکته ای که همیشه باید در نظر گرفت بحث ملی گرایی در کشورهای صنعتی می باشد. انگلیسش الکتریک لایتنینگ در اندازه غیرقابل انکاری از جنگنده های هم عصرش عقب بود و با وجود این که انگلیسی ها می دانستند جنگنده هایی مثل میگ_۲۱، فانتوم به آن برتری دارند باز روی تولیدش پافشاری کردند. البته این را هم باید گفت که این جت به عنوان جنگنده ای موقت بکارگرفته شد و انگلیسی ها آن را برای خط مقدم و مدت طولانی در نظر نداشتند.
در مجموع ۳۳۷ فروند انگلیش الکتریک لایتنینگ تولید شد. جایگزینی تدریجی این هواپیما از سال ۱۹۷۴ ابتدا با اف - ۴ فانتوم ۲ آغاز و کمی بعد با جنگنده پاناویا تورنادو جایگزین و تا سال ۱۹۸۸ این جنگنده به طور کامل در نیروی هوایی بریتانیا بازنشسته شد.
مدل اف - ۵۳ این جنگنده که قابلیت های حمله به زمین و شناسایی هم به آن افزوده شده بود، به کشورهای عربستان و کویت صادر شد. کویتی ها در عملیاتی کردن این هواپیمای پیچیده با مشکلات زیادی روبه رو شدند و در سال ۱۹۷۷ آن را کنار گذاشته و جنگنده های جدید میراژ اف - ۱ فرانسوی را جایگزین آن ها کردند. اما عربستانی ها که از حمایت فنی انگلیسی ها استفاده می کردند تا سال ۱۹۸۶ از لایتنینگ های خود استفاده می کردند و در درگیری های مرزی سال های ۷۰–۱۹۶۹ با یمن جنوبی نیز از آن برای مأموریت های حمله به زمین و شناسایی هوایی استفاده کردند. از سال ۱۹۸۱ اف - ۵ های خریداری شده از آمریکا جای لایتنینگ های سعودی را در مأموریت های حمله به زمین گرفتند و تا سال ۱۹۸۶ مأموریت های رهگیری لایتنینگ های سعودی هم به طور کامل به اف - ۱۵ ایگل خریداری شده از آمریکا و پاناویا تورنادو اروپایی سپرده شد که از نظر برد عملیاتی، ظرفیت حمل مهمات و اویونیک برتری قابل توجهی بر لایتنینگ داشتند.