اژدر هواپایه

اژدر هواپایه ( به انگلیسی: Aerial Torpedo ) یا اژدر هوابرد ( Airborne Torpedo ) نوعی از اژدر است که برخلاف اژدرهای دریاپایه، بوسیلهٔ هواپیما یا بالگرد به درون آب انداخته می شود. [ ۱] این گونه از اژدر برای نخستین بار در جنگ جهانی اول به صورت محدود استفاده شد و در جنگ جهانی دوم به صورت گسترده بهره برداری شد. از آنجایی که زیردریایی در آن دوران بزرگ بود و هزینه ها و پیچیدگی های زیادی داشت، مهندسان نظامی در آن زمان شیوهٔ جدیدی را ابداع کردند؛ حمل کردن یک اژدر همانند حمل بمب برای هواپیما کار ساده ای بود و یک هواپیما مشکلات رایج در زیردریایی ها را نداشت و از این رو می توانست هزینه های ارتش را کاهش دهد. [ ۲] [ ۳]
ایدهٔ پرتاب اژدر از هوا به دریا برای نخستین بار توسط افسر نیروی دریایی آمریکا «بردلی فیسک» ارائه شد که بعدها دریابان شد. [ ۴] که در سال ۱۹۱۲ بخاطر این ایده جایزه دریافت کرد. [ ۵] فیسک بر روی شیوه های حمل کردن اژدر توسط بمب افکن های سبُک پژوهش می کرد و به این نتیجه رسید که در تاکتیک حملهٔ شبانه به شناورهای دشمن، دشمن توانایی دفاع از خود را نخواهد داشت. او فهمید که داشتن یک هواگرد اژدرافکن ملّی می تواند ورق را به سود ایالات متحده آمریکا برگرداند. شیوهٔ ارائه شده توسط او چنین بود که در فاصلهٔ ۱۴۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از کشتی دشمن، هواپیمای اژدرافکن باید ارتفاع خود را کم کرده و در ارتفاع ۳ تا ۶ متری از سطح آب پرواز کند و اژدر را رها نماید. [ ۴] [ ۶] [ ۷] [ ۸] البته تا قبل از سال ۱۹۱۷ میلادی که آمریکا وارد جنگ جهانی یکم شد، کنگره ایالات متحده آمریکا این موضوع را جدی نگرفت و بودجه ای به آن اختصاص نداد. در خلال جنگ جهانی یکم این نیاز احساس شد ولی آمریکا تا سال ۱۹۲۱ همچنان هواپیمایی نداشت که نیرومند باشد و بتواند از پس چنین مأموریت تخصصی برآید و پروژه ها با هواپیماهای ضعیف و اولیه دنبال شدند.
در ژولای ۱۹۱۴ میلادی ( تیر ۱۲۹۳ خورشیدی ) نیروی هوایی امپراتوری بریتانیا این موضوع را در دست بررسی قرار داد و نخستین اژدر هواپایه خود را با هواپیمای «شورت تایپ ۶۳» پرتاب کرد. روز بعد نیز یک اژدر دیگر از پیش نمونهٔ هواپیمای شورت تایپ ۱۸۴ پرتاب کردند که این هواپیما از سال ۱۹۱۵ تولید انبوه شد. [ ۹] [ ۱۰] نیروی هوایی و دریایی انگلستان از این هواپیما راضی بودند و در مجموع ۹۳۶ فروند تولید کردند که در جنگ جهانی یکم استفاده شدند.