آپومیکسی. آپومیکسی (apomixis)
نوعی تولید مثل در گیاهان گل دار۱، بدون هم جوشی گامت۲ ها. این واژه به انواع تولید مثل غیرجنسی اطلاق می شود. از آن جمله است تولید مثل رویشی۳ که طی آن، گیاه با اندام هایی رویشی (غیرجنسی) تکثیر می شود. نوع دیگر آگاموسپرمی است که طی آن، دانه بدون لقاح تشکیل می شود. براثر پدیدۀ آپومیکسی، رویان گیاهی از یاخته های تخم بدون لقاح۴ با دانۀ گرده حاصل می شود. از این رو، دانه های تشکیل شده کلون۵ ها یا تاگ های همدیگر و گیاه مادرند. به همین سبب، هرگاه گیاهانی که با مهندسی ژنتیک اصلاح شده اند با آپومیکسی تولید مثل کنند، در مقایسه با گیاهانی که به روش جنسی تولید مثل می کنند کمتر بر اثر انتقال تصادفی ژن به ایجاد جمعیت های وحشی می انجامند. آپومیکسی به ویژه در تیره های گندمیان، گل سرخیان و مرکبان متداول است. آگاموسپرمی۶ شکل تحلیل یافتۀ تولید مثل جنسی است و میوه ها و دانه های تولیدشده ظاهری کاملاً طبیعی دارند و به روش معمول منتشر می شوند. بنابراین، تشخیص گیاه حاصل از آگاموسپرمی بدون مطالعۀ میکروسکوپی دشوار است. اگر با جلوگیری از گرده افشانی۷ دانۀ مانا۸ تشکیل شود، بایستی آگاموسپرمی صورت گرفته باشد. نشانۀ دیگر آگاموسپرمی این است که همۀ گیاهان حاصل شبیه گیاه مادری اند و با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ به عکس آنچه در گیاهان حاصل از تولید مثل جنسی دیده می شود. سازوکار آگاموسپرمی متفاوت ولی سه نوع آن تشخیص پذیر است: ۱. بکرزایی۹ نمو رویان از تخم لقاح نیافته است که در آن، میوز (فرآیند طبیعی کاهش تعداد کروموزوم ها) طی نشده است؛ ۲. آپوگامی۱۰ بسیار شبیه بکرزایی است، اما یاخته ای که رویان را تشکیل می دهد یاختۀ تخم نیست؛ ۳. رویان زایی نابه جا۱۱ وقتی پدیدار می شود که رویان از بخش هایی از تخمک، مانند خورش۱۲ یا غلاف های اطراف (پوش ها)، حاصل شود. پیچیدگی بیشتر وقتی پدید می آید که برخی گیاهان قبل از آن که دانه در آن ها از طریق آپومیکنیک پدید آید، باید گرده افشانی شوند. در این حالت، دانۀ گرده نمو دانه را تحریک می کند، اما عامل اصلی لقاح یاختۀ تخم نیست.
نوعی تولید مثل در گیاهان گل دار۱، بدون هم جوشی گامت۲ ها. این واژه به انواع تولید مثل غیرجنسی اطلاق می شود. از آن جمله است تولید مثل رویشی۳ که طی آن، گیاه با اندام هایی رویشی (غیرجنسی) تکثیر می شود. نوع دیگر آگاموسپرمی است که طی آن، دانه بدون لقاح تشکیل می شود. براثر پدیدۀ آپومیکسی، رویان گیاهی از یاخته های تخم بدون لقاح۴ با دانۀ گرده حاصل می شود. از این رو، دانه های تشکیل شده کلون۵ ها یا تاگ های همدیگر و گیاه مادرند. به همین سبب، هرگاه گیاهانی که با مهندسی ژنتیک اصلاح شده اند با آپومیکسی تولید مثل کنند، در مقایسه با گیاهانی که به روش جنسی تولید مثل می کنند کمتر بر اثر انتقال تصادفی ژن به ایجاد جمعیت های وحشی می انجامند. آپومیکسی به ویژه در تیره های گندمیان، گل سرخیان و مرکبان متداول است. آگاموسپرمی۶ شکل تحلیل یافتۀ تولید مثل جنسی است و میوه ها و دانه های تولیدشده ظاهری کاملاً طبیعی دارند و به روش معمول منتشر می شوند. بنابراین، تشخیص گیاه حاصل از آگاموسپرمی بدون مطالعۀ میکروسکوپی دشوار است. اگر با جلوگیری از گرده افشانی۷ دانۀ مانا۸ تشکیل شود، بایستی آگاموسپرمی صورت گرفته باشد. نشانۀ دیگر آگاموسپرمی این است که همۀ گیاهان حاصل شبیه گیاه مادری اند و با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ به عکس آنچه در گیاهان حاصل از تولید مثل جنسی دیده می شود. سازوکار آگاموسپرمی متفاوت ولی سه نوع آن تشخیص پذیر است: ۱. بکرزایی۹ نمو رویان از تخم لقاح نیافته است که در آن، میوز (فرآیند طبیعی کاهش تعداد کروموزوم ها) طی نشده است؛ ۲. آپوگامی۱۰ بسیار شبیه بکرزایی است، اما یاخته ای که رویان را تشکیل می دهد یاختۀ تخم نیست؛ ۳. رویان زایی نابه جا۱۱ وقتی پدیدار می شود که رویان از بخش هایی از تخمک، مانند خورش۱۲ یا غلاف های اطراف (پوش ها)، حاصل شود. پیچیدگی بیشتر وقتی پدید می آید که برخی گیاهان قبل از آن که دانه در آن ها از طریق آپومیکنیک پدید آید، باید گرده افشانی شوند. در این حالت، دانۀ گرده نمو دانه را تحریک می کند، اما عامل اصلی لقاح یاختۀ تخم نیست.
wikijoo: آپومیکسی