اوش

اوش شهری در قرقیزستان است که در دره باستانی فرغانه واقع شده و از سال ۱۹۳۹ مرکز استان اوش است. این شهر در حدود ۵ کیلومتری مرز ازبکستان قرار گرفته است. جمعیت این شهر در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۳۲۲۱۶۴ نفر بوده است.
اوش دومین شهر بزرگ قرقیزستان است که در دره فرغانه جنوب کشور قرار دارد و اغلب به عنوان «پایتخت جنوب» نامیده می شود. اوش قدیمی ترین شهر در قرقیزستان است ( تخمین زده شده است که بیش از ۳۰۰۰ سال پیشینه دارد ) .
جمعیت اوش حدود ۲۸۲ هزار نفر ( در سال ۲۰۱۷ ) است که از اقوام مختلف شامل ازبک ها، قرقیزها، روس ها، تاتارها، اویغورها، تاجیک ها، آذربایجانی ها، قزاق ها و دیگر گروه های قومی کوچکتر تشکیل شده است. البته اکثریت جمعیت شهر را ازبک ها تشکیل میدهند.
این شهر در ارتفاع ۸۷۰ تا ۱۱۰۰ متری از سطح دریا، بر کران رود آق بورا که از دامنه های کوه آلای سرچشمه می گیرد قرار دارد. رودخانه آق بورا از میان این شهر می گذرد و شهر را در دو سمت راست و چپ خود به دو بخش تقسیم می کند. در قدیم بخش عمده شهر در ساحل سمت چپ در دامنۀ کوه سلیمان ( که از مکان های زیارتی آسیای مرکزی به حساب می آمد ) قرار می گرفت و کاروانسرای شهر هم در همین بخش جای داشت. [ ۱]
در ادبیات فارسی نیز به این شهر اشاره شده است، برای نمونه دو بیت زیر به ترتیب از سوزنی سمرقندی و حمید بلخی شاهد آورده می شود:[ ۲]
در منابع اوش در شمار شهرهایی یاد شده است که در اواخر هزاره دوم و ابتدای هزاره یکم پیش از میلاد از فرهنگ پیشرفته ای برخوردار بودند. چه بسا این منطقه نیز مانند دیگر مکان های فرغانه، در پرورش اسب پرآوازه بوده است.
تاریخ اوش در بسیاری موارد با تاریخ فرغانه درآمیخته است. حکمرانان فرغانه در برابر حمله عرب سرسختانه پایداری کردند.
این شهر در سده نهم هجری تا پیش از پیدایش راه های دریایی، بر سر راه های بازرگانی چین و هند واقع بود و همچنین انبار کالاهایی بود که از باختر آسیا و اروپا به چین و هند می بردند یا از چین و هند می آوردند.
اوش در میانه های سده هجدهم، بیش از آنکه لایق نام شهر باشد، یک اقامتگاه برای قبایل قرقیز به حساب می آمد، چنان که آورده اند، «قرقیزها در شهر اوش قشلاق می کنند، به کار کشاورزی مشغول می شوند و به جستجوی دام های خود می پردازند».
این شهر فاقد برج و باروی محکم بوده، طوری که حتی پژوهش های باستان شناسی هم نتوانسته چنین ویژگی هایی را برای آن تأیید کند. به استثنای مدرسه عالم بیگ ( آن هم متعلق به میانه قرن نوزدهم ) شهر اوش فاقد بناهای قابل توجه و باشکوه است، مقبره منتصب به آصف بن برخیا، مزارهای ایشان بلخی و ارسلان باب، مقبره خانوادگی قربان جان ( از نخبگان سیاسی قرقیزهای نیمه یکجانشین ) و مسجد راوات عبداالله خان، حداکثر چیزهایی هستند که شهر دارد. [ ۱]

اوش (فرانسه)(Auch)
مرکز دپارتمان ژر، در فرانسه، کنار رود ژر، با ۲۵هزار نفر جمعیت (۱۹۹۰). صنعت کشاورزی و تجارت اسب و طیور در آن رونق دارد. اوش مقر یک اسقف اعظم است و کلیسایی جامع به سبک گوتیک دارد. در گذشته همواره تحت حمایت و قدرت کنت های گاسکونیو آرمانیاکقرار داشت و مرکز این دو استان بود.