انیس المجتهدین فی علم الاصول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] انیس المجتهدین فی علم الأصول (کتاب). «انیس المجتهدین» تالیف سال ۱۱۸۹ ق مولی محمد مهدی نراقی با موضوع اصول فقه است. نویسنده در دو مجلد مهم ترین موضوعات علم اصول را با دلائل محکم و به دور از تطویل مطرح کرده است.
کتاب مشتمل بر پنج مبحث می باشد که مباحث اول و دوم در جلد اول و دیگر مباحث در جلد دوم آمده است. هر مبحث خود از چند باب حاوی چند فصل تشکیل شده است. این کتاب حاوی قواعد اصولی مهمی است که بدین شکل در کتاب های پیشینیان نیامده و نوع دسته بندی و ارائه مطالب با دیگر آثار اصولی قبل از وی متفاوت است.

[ویکی نور] انیس المجتهدین تألیف سال 1189ق مولی محمد مهدی نراقی با موضوع اصول فقه است. نویسنده در دو مجلد مهم ترین موضوعات علم اصول را با دلائل محکم و به دور از تطویل مطرح کرده است.
کتاب مشتمل بر پنج مبحث می باشد که مباحث اول و دوم در جلد اول و دیگر مباحث در جلد دوم آمده است. هر مبحث خود از چند باب حاوی چند فصل تشکیل شده است. این کتاب حاوی قواعد اصولی مهمی است که بدین شکل در کتاب های پیشینیان نیامده و نوع دسته بندی و ارائه مطالب با دیگر آثار اصولی قبل از وی متفاوت است.
آثار اصولی مولی مهدی نراقی هم از جهت حجم و کمیّت و هم از نظر محتوا و نظریه پردازی، قابل مقایسه با آثار دیگر علمای قبل و پس از ایشان نیست. معمولاً هدف عمده در این آثار تنقیح مبانی علم اصول و دسته بندی منظم قواعد اصولی و از همه مهم تر پاسخ گویی به شبهات و القائات اخباریون می باشد. لذا برخی از این تألیفات، مانند تجریدالاصول بدون استدلال و تفصیل آمده و برخی دیگر مفصّل و حاوی جمیع استدلال ها، اقوال و مناقشات در همه ابواب مقدماتی و اصلی علم اصول می باشد. برخی نیز مانند کتاب حاضر از نظر استدلال و مناقشه در حدّ متوسط است.
نراقی در مقدمه کتاب ضمن بیان جایگاه علم اصول در استنباط احکام شرعی به انگیزه نگارش این اثر ارزشمند اشاره کرده است. وی می گوید که ضمن بررسی کتب اصولی، فواید فراوانی را یافته است که در اکثر کتب علما ذکر نشده است؛ لذا این مطالب را در این اثر ذکر کرده تا مورد استفاده دوستان و دانشمندان قرار گیرد.
در ادامه رئوس مطالب کتاب را جهت آشنایی بیشتر با سبک مؤلف در تقسیم مباحث علم اصول ذکر می کنیم:

[ویکی فقه] انیس المجتهدین فی علم الاصول (کتاب). «انیس المجتهدین» تالیف سال ۱۱۸۹ ق مولی محمد مهدی نراقی با موضوع اصول فقه است. نویسنده در دو مجلد مهم ترین موضوعات علم اصول را با دلائل محکم و به دور از تطویل مطرح کرده است.
کتاب مشتمل بر پنج مبحث می باشد که مباحث اول و دوم در جلد اول و دیگر مباحث در جلد دوم آمده است. هر مبحث خود از چند باب حاوی چند فصل تشکیل شده است. این کتاب حاوی قواعد اصولی مهمی است که بدین شکل در کتاب های پیشینیان نیامده و نوع دسته بندی و ارائه مطالب با دیگر آثار اصولی قبل از وی متفاوت است.
گزارش محتوا
آثار اصولی مولی مهدی نراقی هم از جهت حجم و کمیت و هم از نظر محتوا و نظریه پردازی، قابل مقایسه با آثار دیگر علمای قبل و پس از ایشان نیست. معمولا هدف عمده در این آثار تنقیح مبانی علم اصول و دسته بندی منظم قواعد اصولی و از همه مهم تر پاسخ گویی به شبهات و القائات اخباریون می باشد. لذا برخی از این تالیفات، مانند تجریدالاصول بدون استدلال و تفصیل آمده و برخی دیگر مفصل و حاوی جمیع استدلال ها، اقوال و مناقشات در همه ابواب مقدماتی و اصلی علم اصول می باشد. برخی نیز مانند کتاب حاضر از نظر استدلال و مناقشه در حد متوسط است.نراقی در مقدمه کتاب ضمن بیان جایگاه علم اصول در استنباط احکام شرعی به انگیزه نگارش این اثر ارزشمند اشاره کرده است. وی می گوید که ضمن بررسی کتب اصولی، فواید فراوانی را یافته است که در اکثر کتب علما ذکر نشده است؛ لذا این مطالب را در این اثر ذکر کرده تا مورد استفاده دوستان و دانشمندان قرار گیرد. در ادامه رئوس مطالب کتاب را جهت آشنایی بیشتر با سبک مؤلف در تقسیم مباحث علم اصول ذکر می کنیم:
← مقدمات
محقق کتاب در مقدمه به ۱۴ نسخه از اثر اشاره کرده که وی بر نسخه کتابخانه آیت الله مرعشی اعتماد کرده است. ویژگی این نسخه این است که با نسخه اصل و چهار نسخه دیگر مقابله و مجددا به امر نویسنده توسط محمد طاهرآبادی از شاگردان مؤلف، تصحیح شده است. در ابتدای هر یک از مجلدات فهرست اجمالی و در انتهای آنها فهرست تفصیلی مطالب آمده است. پاورقی های کتاب دارای ارجاعات و مطالب مفیدی است.

پیشنهاد کاربران

بپرس