[ویکی فقه] انسان شناسی فلسفی بر اساس ماهیت خود که ماهیتی عقلانی است، انسان کلی را مورد نظر قرار می دهد.
انسان شناسی فلسفی بر اساس ماهیت خود که ماهیتی عقلانی است، انسان کلی را مورد نظر قرار می دهد، چرا که ماهیت شناخت فلسفی، شناخت مفاهیم کلی است و فیلسوف دنبال امور جزئی و شخصی نیست. به بیان دیگر فلسفه وقتی به شناخت انسان می پردازد، انسان خاص یا انسان در شرایط خاص و در مکان و زمان خاص را مورد مطالعه قرار نمی دهد، بلکه فلسفه به ماهیت و حقیقت انسان توجه می کند. لذا فلسفه در بخش انسان شناسی هم به دنبال شناخت ماهیت انسان به صورت قضیه حقیقه است. این نوع معرفت، همه انسان های گذشته و حال و آینده را مصادیق موضوع خود می داند و روش آن، تعقل و بهره مندی از عقل است؛ یعنی این نوع از انسان شناسی از طریق توجهات و تحلیل های عقلانی به بررسی ابعاد وجودی انسان و مسائل مطرح در انسان شناسی فلسفی می پردازد، نه از طریق تجربه و آزمایش که روش مورد استفاده علوم طبیعی و از جمله انسان شناسی تجربی است. فلاسفه ای چون سقراط، افلاطون، ارسطو، ابن سینا، فارابی و ملاصدرا از منادیان این دانش شمرده می شوند. در واقع سئوال از خدا و جهان و انسان سه سئوال اساسی پیش روی اندیشمندان و فلاسفه در طول تاریخ بوده است.
اهمیت شناخت انسان
شناخت خود انسان از اهمیت بالائی برخوردار بوده است، چرا که:۱. انسان در صورت شناخت خود بهتر می تواند قابلیت ها و استعدادهای خود را شناسائی کرده، از سرمایه های وجودی خود بهره ببرد و آنها را شکوفا سازد.۲. شناخت انسان پیش درآمدی برای شناخت جهان است.۳. شناخت انسان مقدمه ای برای شناخت خالق هستی (خداوند) است.۴. شناخت انسان باعث حل بسیاری از مشکلات او خواهد شد، چرا که بسیاری از مشکلات روحی، روانی، فکری و اخلاقی انسان ناشی از عدم شناخت نسبت به خود است. اگر انسان حقیقت خویش، هدف از خلقت، رابطه با خدا، موقعیت خود در نظام هستی و... را بشناسد بسیاری از مشکلات او حل می شود.
سبحانی، جعفر، محمد رضائی، محمد، اندیشه ۱، ص۲۳-۲۷، نشر معارف، ۱۳۸۶.
در انسان شناسی فلسفی، فلاسفه و متفکران دنبال پاسخ به این سئوال های اساسی انسان هستند، و لذا در این نوع انسان شناسی مسائلی از این قبیل مطرح می شود:الف) آیا انسان علاوه بر بدن ساحت دیگری چون نفس دارد؟ب) در صورت تعدد ساحت های وجودی انسان، کدام یک از آنها حقیقت انسان را تشکیل می دهد؟ج) تعریف نفس و ادله وجود و تجرد آن چیست؟د) رابطه نفس و بدن چگونه است؟م) کدام یک از نفس و بدن در آفرینش مقدم هستند؟ و...
خسروپناه، عبدالحسین، گستره شریعت، ص۲۲۱-۲۲۳، قم، نششر مغارف، ۱۳۸۲.
...
انسان شناسی فلسفی بر اساس ماهیت خود که ماهیتی عقلانی است، انسان کلی را مورد نظر قرار می دهد، چرا که ماهیت شناخت فلسفی، شناخت مفاهیم کلی است و فیلسوف دنبال امور جزئی و شخصی نیست. به بیان دیگر فلسفه وقتی به شناخت انسان می پردازد، انسان خاص یا انسان در شرایط خاص و در مکان و زمان خاص را مورد مطالعه قرار نمی دهد، بلکه فلسفه به ماهیت و حقیقت انسان توجه می کند. لذا فلسفه در بخش انسان شناسی هم به دنبال شناخت ماهیت انسان به صورت قضیه حقیقه است. این نوع معرفت، همه انسان های گذشته و حال و آینده را مصادیق موضوع خود می داند و روش آن، تعقل و بهره مندی از عقل است؛ یعنی این نوع از انسان شناسی از طریق توجهات و تحلیل های عقلانی به بررسی ابعاد وجودی انسان و مسائل مطرح در انسان شناسی فلسفی می پردازد، نه از طریق تجربه و آزمایش که روش مورد استفاده علوم طبیعی و از جمله انسان شناسی تجربی است. فلاسفه ای چون سقراط، افلاطون، ارسطو، ابن سینا، فارابی و ملاصدرا از منادیان این دانش شمرده می شوند. در واقع سئوال از خدا و جهان و انسان سه سئوال اساسی پیش روی اندیشمندان و فلاسفه در طول تاریخ بوده است.
اهمیت شناخت انسان
شناخت خود انسان از اهمیت بالائی برخوردار بوده است، چرا که:۱. انسان در صورت شناخت خود بهتر می تواند قابلیت ها و استعدادهای خود را شناسائی کرده، از سرمایه های وجودی خود بهره ببرد و آنها را شکوفا سازد.۲. شناخت انسان پیش درآمدی برای شناخت جهان است.۳. شناخت انسان مقدمه ای برای شناخت خالق هستی (خداوند) است.۴. شناخت انسان باعث حل بسیاری از مشکلات او خواهد شد، چرا که بسیاری از مشکلات روحی، روانی، فکری و اخلاقی انسان ناشی از عدم شناخت نسبت به خود است. اگر انسان حقیقت خویش، هدف از خلقت، رابطه با خدا، موقعیت خود در نظام هستی و... را بشناسد بسیاری از مشکلات او حل می شود.
سبحانی، جعفر، محمد رضائی، محمد، اندیشه ۱، ص۲۳-۲۷، نشر معارف، ۱۳۸۶.
در انسان شناسی فلسفی، فلاسفه و متفکران دنبال پاسخ به این سئوال های اساسی انسان هستند، و لذا در این نوع انسان شناسی مسائلی از این قبیل مطرح می شود:الف) آیا انسان علاوه بر بدن ساحت دیگری چون نفس دارد؟ب) در صورت تعدد ساحت های وجودی انسان، کدام یک از آنها حقیقت انسان را تشکیل می دهد؟ج) تعریف نفس و ادله وجود و تجرد آن چیست؟د) رابطه نفس و بدن چگونه است؟م) کدام یک از نفس و بدن در آفرینش مقدم هستند؟ و...
خسروپناه، عبدالحسین، گستره شریعت، ص۲۲۱-۲۲۳، قم، نششر مغارف، ۱۳۸۲.
...
wikifeqh: انسان _شناسی_فلسفی