انری پوانکاره

آنری پوانکاره. ژول آنری پوانکاره ( به فرانسوی: Jules Henri Poincaré ) ( تلفظ: pwɛ̃kaˈʀe∗ ) ( زادهٔ ۲۹ آوریل ۱۸۵۴ – درگذشتهٔ ۱۷ ژوئیهٔ ۱۹۱۲ ) ریاضی دان، فیزیکدان نظری، مهندس و فیلسوف علم فرانسوی بود. از او اغلب با عنوان همه چیزدان یاد می شود و اریک تمپل بل، او را آخرین ریاضی دان تمام عیار می خواند؛ چراکه در زندگی اش در همه زمینه های ریاضیات، از هم عصرانش جلوتر بود.
او در ریاضیات محض و کاربردی، فیزیک ریاضی و مکانیک سماوی ( آسمانی ) ، کارهای اساسی و پیش گامانه داشت. او حدس پوانکاره را پیش نهاد که تا ۲۰۰۳ یکی از مشهورترین مسائل حل نشده در ریاضیات بود. پوانکاره نخستین کسی بود که در پژوهش دربارهٔ مسئله سه جسم، سیستم آشوب ناک را کشف کرد که به پایه گذاری نظریه مدرن آشوب انجامید. او هم چنین، از بنیان گذاران توپولوژی است.
پوانکاره، اهمیت توجه به ناوردایی قوانین فیزیک در تبدیلات را روشن ساخت و نخستین کسی بود که تبدیل لورنتس را مدرن و سامان یافته پیش نهاد. او باقی تبدیلات سرعت نسبی را کشف کرد و ۱۹۰۵، آن ها را در نامه ای به فیزیک دان هلندی هندریک لورنتز ( ۱۹۲۸–۱۸۵۳ ) بیان کرد. به این ترتیب، او به ناوردایی کامل معادلات ماکسول رسید که در فرمول بندی نسبیت خاص نقش مهمی داشت.
گروه پوانکاره که در ریاضیات و فیزیک به کار می رود، به افتخار او نامیده شده است.
آنری پوانکاره، ۱۸۵۴ در خانواده ای سرشناس در نانسی زاده شد. پدرش، لئون پوانکاره ( ۱۸۹۲–۱۸۲۸ ) ، استاد داروسازی در دانشگاه نانسی بود. خواهر کوچک ترش آلین، با فیلسوف روحانی امیل بوترو ازدواج کرد. دیگر عضو مهم این خانواده، رِیمون پوانکاره بود که ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۰، رئیس جمهور فرانسه و یکی از اعضای فرهنگستان فرانسه بود. آنری پوانکاره با آموزه های کاتولیک پرورش یافت، اما ندانم گرا شد و به انتقاد از دگماتیسم دینی پرداخت، به ویژه دربارهٔ ارتباط خداشناسی و علم.
از کودکی، فکرش سریع تر از کلمات کار می کرد. در پنج سالگی دیفتری گرفت و پس از نه ماه حنجرهاش از کار افتاد و باعث گوشه گیری اش شد، طوری که دیگر با بچه ها بازی نمی کرد. همین باعث شد تا افکارش را متمرکز کند. او حافظه بسیار خوبی داشت. از شانزده سالگی، شوق ریاضیات در او شکوفا شد. پوانکاره در ذهنش به ریاضی می پرداخت، بی اینکه آن را بنویسد.
او مهم ترین چهره در معادلات دیفرانسیل و ریاضیدانی است که پس از نیوتن، مهم ترین کارها را در مکانیک اجرام آسمانی انجام داده است. ۱۸۷۳، برتر از هم دوره ای هایش وارد مدرسه پلی تکنیک شد. استادش در نانسی او را «غول ریاضی» خوانده بود. پس از دانش آموختگی، دوره های مهندسی را در مدرسه معدن ادامه داد و چندی مهندسی کرد، که هم زمان با کار روی پایان نامه دکتری اش در ریاضیات بود. او، ۱۸۷۹ دکترا گرفت. طولی نکشید که به تدریس در دانشگاه کان پرداخت و ۱۸۸۱ استاد دانشگاه پاریس شد و تا زمان مرگ، آنجا درس می داد. در ۳۳سالگی، عضو فرهنگستان علوم و در ۱۹۰۸ عضو فرهنگستان فرانسه شد. او همچنین به تمجیدها و افتخارهایی از فرانسه و کشورهای دیگر رسید.