امکان ذاتی

لغت نامه دهخدا

امکان ذاتی. [ اِن ِ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) ( اصطلاح فلسفه ) بنا بر قول ملاصدرا امکان ذاتی مخصوص به مبدعات است یعنی آنهارا فقط امکانی ذاتی است نه استعدادی و مکنونات را علاوه بر امکان ذاتی امکان استعدادی نیز هست که در معرض تحول و تبدل هستند. ( از فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ). امکان ذاتی آنست که طرف مخالف آن واجب بالذات نباشد اگرچه واجب بالغیر باشد. ( تعریفات جرجانی ).

فرهنگ فارسی

در اصطلاح فلسفه بنابر قول ملاصدرا امکان ذاتی مخصوص به مبدعات است یعنی آنها را فقط امکان ذاتی است و نه استعدادی و مکونات را علاوه بر امکان ذاتی امکان استعدادی نیز هست که در معرض تحول و تبدل هستند .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] امکان ذاتی یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ضروری نبودن موضوع برای محمول، صرف نظر از هر عامل خارجی است.
امکان ذاتی در جایی است که چیزی با نظر به ذاتش، نه اقتضای وجود داشته باشد، نه اقتضای عدم؛ یعنی خود به خود، نه موجود بودن برایش ضرورت دارد و نه معدوم بودن؛ اگر موجود باشد یک علت بیرونی وجودش را ضروری کرده است و اگر هم معدوم باشد علت بیرونی عدمش را ضروری ساخته است. همه ماهیات از این قبیل اند، زیرا ذاتاً اقتضای وجود و عدم ندارند، بلکه نسبت به هستی و نیستی بی تفاوت و لااقتضایند. فخر رازی می گوید: «ممکن ذاتی، ممکنی است که از فرض وجود و فرض عدم آن، از آن لحاظ که ممکن است محال لازم نیاید».
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: (۱) صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی.
۱. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۳۲۶.
...

[ویکی فقه] امکان ذاتی (منطق). امکان ذاتی یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ضروری نبودن موضوع برای محمول،
امکان ذاتی در جایی است که چیزی با نظر به ذاتش، نه اقتضای وجود داشته باشد، نه اقتضای عدم؛ یعنی خود به خود، نه موجود بودن برایش ضرورت دارد و نه معدوم بودن؛ اگر موجود باشد یک علت بیرونی وجودش را ضروری کرده است و اگر هم معدوم باشد علت بیرونی عدمش را ضروری ساخته است. همه ماهیات از این قبیل اند،
صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، ص۱۶۲.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: (۱) صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی.
۱. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۳۲۶.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس