امپراتریس گمه ای

ملکه گِمّه ای ( ۶۶۱ تا ۲۹ دسامبر ۷۲۱ ) ( به انگلیسی: Empress Gemmei ) ( به ژاپنی: 元明天皇 ) چهل و سومین فرمانروای ژاپن بود. او پنجمین زنی بود که بر تخت امپراتوری ژاپن نشست. دوران حکومت او از سال ۷۰۷ تا ۷۱۵ میلادی بود. پیش از رسیدن به مقام امپراتوری نام او آبه هیمه بود.
گِمّه ای چهارمین ملکه از هشت ملکه در طول تاریخ ژاپن بود.
قبل از به قدرت رسیدن نام شخصی او آبه هیمه بود.
ملکه گِمّه ای چهارمین دختر امپراتور تنجی بود و خواهر ناتنی کوچکتر ملکه جیتو از یک مادر متفاوت بود. مادر او، می نو ایراتسو ( همچنین به عنوان سوگا هیمه شناخته می شود ) ، دختر " اودایجین نو کارو نو یاکادا نو ایشیکاوا نو مارو " بود ( او همچنین به عنوان سوگا یامادا نو او اومی شناخته شده بود ) .
گِمّه ای همسر ولیعهد کوزاکابه نو میکو، پسر امپراتور تممو و ملکه جیتو بود. پس از مرگ پسرش امپراتور مومو در سال ۷۰۷، او به تخت نشست. او به این جهت به این مقام رسید که پسر امپراتور مومو یعنی نوه او، هنوز برای تصدی مقام امپراتوری بسیار کوچک بود و قادر به انجام مسئولیت های امپراتوری نبود.
• ۱۸ ژوئیه ۷۰۷: امپراتور مومو تنو در یازدهمین سال سلطنتش درگذشت و جانشینی او به مادر امپراتور تعلق یافت تا نایب تاج و تخت نوه خود باشد. مدت کوتاهی پس از این، ملکه گِمّه ای به امپراتوری رسید.
• سال ۷۰۷: معادن مس در موساشی حوالی توکیوی کنونی کشف شد.
• سال ۷۰۸: نام دوره به مناسبت امپراتوری گِمّه ای و کشف معدن مس به " وادو " تغییر پیدا کرد با این توضیح که در زبان ژاپنی " دو " ( 铜 ) به معنای مس است و ترکیب آن با " وا " ( از ریشه باستانی چینی در زبان ژاپنی ) باعث ایجاد واژه مرکب جدید " wado " به معنی" مس ژاپن " می شود.
• ۵ می سال ۷۰۸: نمونه ای از مس تازه کشف شده موساشی به بارگاه گِمّه ای که آن موقع به طور رسمی به عنوان مس " ژاپن " شناخته می شد ارائه شد. ضراب خانه ای نیز در استان اومی تأسیس شد.
• سال ۷۰۸: فویجوارا نو فوهیتو به عنوان وزیر اعظم انتخاب شد. ایزو کامی مارو نیز به عنوان وزیر دوم یافت.
• سال ۷۰۹: یک قیام علیه حاکمیت امپراتوری در ولایت موتسو در استان اچیگو پدید آمد ولی با اعزام نیروهای نظامی در اسرع وقت شورش سرکوب شد.
• سال ۷۰۹: سفیرانی از شیلا ( دودمانی در کره ) وارد ژاپن شدند و خراج پرداخت کردند. آنها با فویجیوارا نو فوهیتو برای پیریزی دیدارهای آینده نیز ملاقات کردند.
• سال ۷۱۰: ملکه گِمّه ای محل اقامت رسمی خود را در نارا قرار داد. در آخرین سال سلطنت مومو، آماده سازی این بنای بزرگ آغاز شده بود، اما این کار قبل از مرگ امپراتور خاتمه نیافت. مدت کوتاهی پس از تغییر نام " ننگو " به " وادو "، حکم سلطنتی در مورد ایجاد یک پایتخت جدید در هیجو کیو در نارا واقع در استان یاماتو صادر شد. این از زمان های قدیم مرسوم بود که با آغاز هر حکومت جدید پایتخت نیز تغییر می کرد. با این حال، پایتخت امپراتور مومو تغییر نکرد و ترجیح داد به جای آن به کاخ سلطنتی فوجی وارا که توسط ملکه جیتو تأسیس شده بود انتقال یابد. کاخ ملکه گِمّه ای نارا نو میا نامگذاری شد.
• سال ۷۱۱ :کوجیکی در سه جلد منتشر شد. در این کتاب تاریخ ژاپن از دوره اساطیری خدایان تا روز ۲۸ از ماه اول سال پنجم سلطنت ملکه سویکو در سال ۵۹۷ شرح شده. امپراتور تومو با مرگش موفق به پایان نگارش این کتاب نشد. ملکه گِمّه ای، همراه با سایر مقامات دربار، اعتبار فراوانی برای ادامه و تشویق در انجام این پروژه صرف کردند.
• سال ۷۱۲: استان موتسو از استان دوا جدا شد.
• سال ۷۱۳  : استان تامبا از استان تانگو جدا شد. استان میماساکا نیر از استان بیزن جدا شد و استان هیوگا هم از استان اوسومی مستقل شد.
• سال ۷۱۳: کتاب فودوکی با فرمان سلطنتی آغاز به تألیف شد، نسخه هایی از اطلاعات پنج استان ژاپن در این کتاب هنوز وجود دارد. این کتاب اطلاعات تمام استان ها، شهرستانها، کوه ها، رودخانه ها، دره ها و دشت های ژاپن را در خود داشت. در این کتاب اطلاعاتی از گیاهان، درختان، پرندگان و پستانداران ژاپن نیز بود. این کتاب همچنین شامل حوادث مهم عصر باستان تا آن دوره ژاپن بود.
• سال ۷۱۳: جاده ای که استان مینو را به استان شیانو وصل می کرد برای استفاده مسافران توسعه پیدا کرد و به منطقه کیسو نیز گسترش یافت.