ام فروه

[ویکی شیعه] ام فروة (ابهام زدایی). ام فروة می تواند به موارد زیر اشاره داشته باشد:

[ویکی فقه] ام فروه، همسر امام باقر (علیه السلام) و مادر بزرگوار امام صادق (علیه السلام) می باشد. وی بانویی جلیل القدر و مورد تمجید امام صادق (علیه السلام) بوده است.
حضرت صادق (علیه السلام) در کلیه صفات و سجایای اخلاقی مانند آباء خود سرآمد روزگار و منحصر به فرد بوده و اصولاً وجود چنین امامی، با دارا بودن تمام فضایل مسلتزم پرورش یافتن در دامن مادری پاک و با دانش بوده است.نام مادر او فاطمه یا قربیه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر است. کنیه مادر امام (علیه السّلام) را ام فروه گفته اند. پدرش قاسم بن محمد بن ابی بکر و مادرش را اسماء، دختر عبدالرحمن بن ابی بکر ذکر کرده اند. ام فروه بانوی معظمه ای بود که در دامن سیادت قاسم بن محمد بن ابی بکر تربیت شده و گویند از دو جهت ایرانی نژاد است یکی از طرف پدر که به ملکه ایران شهربانو می رسد و از طرف مادر - پدرش نیز بنا بر روایتی خواهر شهربانو ملکه دیگر ایران را داشته است و این نسب پاک آریایی به مقام سیادت جده اش حضرت زهرا (سلام الله علیها) سیده زنان عالم اضافه شده و از دو رشته تربیت صحیح و پاک این نابغه علم و ادب بوجود آمد و از جدش حضرت سجاد می شنید که ناشر علوم جلی و خفی خواهد بود.
آشنا به علوم زمانه خویش
شیخ کلینی در کتاب کافی به سند خود از عبدالاعلی نقل کرده است که گفت: ام فروه را دیدم که در اطراف خانه کعبه طواف می کرد و لیاسی پوشیده بود که کسی او را نشناسد. هنگامی که خواست دست خود را روی حجرالاسود بگذارد، دست چپ را روی سنگ گذاشت. مردی (که به نظر می رسد از عامه بوده) به او گفت: دست چپ را روی سنگ گذاشتی بر خلاف سنت است و تو اشتباه کردی. ام فروه گفت: لازم نیست تو چیزی به ما بیاموزی چرا که ما از دانش شما بی نیاز هستیم. و از این پاسخ می توان آشنایی او را به مسایل ففهی دریافت ام فروه از امام باقر (علیه السلام) احادیث زیادی نقل کرده است. از امام سجاد (علیه السلام) نیز روایاتی نقل کرده که یک مورد آن از نظرتان می گذرد: «حضرت علی بن الحسین (علیه السّلام) به او فرمود: ای ام فروه، من برای گناهکاران از شیعیان خود در هر روز و شب صد بار دعا می کنم و از خدا برای آنان طلب آمرزش می نمایم، زیرا ما بر چیزی که می دانیم صبر می کنیم و آنها بر چیزی که نمی دانند صبر می کنند.»
نظر امام صادق درباره ایشان
امام صادق (علیه السّلام) درباره مادرش فرموده است: «مادرم مومن، متقی، و نیکوکار بود و خداوند نیکوکاران را دوست می دارد».

[ویکی اهل البیت] ام فروه، همسر امام باقر و مادر امام صادق علیهم السلام، دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر بود. نام وی فاطمه یا قریبه و ام فروة کنیه اش بود.
فاطمه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر و فرزند اسماء دختر عبدالرحمن بن ابی بکر که با کنیه ام فروه شهرت داشته، مادر امام صادق علیه السلام و همسر بافضیلت امام باقر علیه السلام بوده است.
ام فروه ، مادر امام صادق علیه السلام اضافه بر مقام بلند عرفان و تقوی و ارزش های عمیق اخلاقی و انسانی، آن طور که کلینی و مامقانی و برقی نوشته اند: وی به عنوان بانوی صحابی و راوی حدیث هم، از فرزند عالی مقام خویش، امام ششم معرفی شده است.
این بانوی بلندمقام، مادر امام و همسر امام است و آن طور که از مسعودی روایت شده، وی از تمام بانوان عصر خویش در مقام تقوی و پرهیزکاری سرآمد و ممتاز بوده است. امام صادق علیه السلام درباره مادرش فرموده است: مادرم مؤمن، متقی و نیکوکار بود و خدا نیکوکاران را دوست دارد.
از نظر اصالت خانوادگی نیز، پدر او قاسم بن محمد هم پسرخاله و هم از اصحاب معتبر و مورد اعتماد علی بن الحسین، امام زین العابدین علیه السلام می باشد. امام صادق علیه السلام درباره عظمت ایمان و مقام معنوی مادر خویش ام فروه فرموده است: کانت امی ممن آمنت واتقت، واحصنت والله یحب المحسنین؛ مادر من، از جمله بانوانی است که باایمان بوده پاکی و پرهیزگاری داشته درستی و نیکوکاری شیوه او بوده و خداوند متعال هم نیکوکاران را بسیار دوست می دارد.
همچنین امام صادق علیه السلام از مادر خود روایت می کند که وی از همسر خود امام باقر علیه السلام بازگو کرده که آن حضرت فرموده است: من در هر شبانه روز هزار بار برای شیعیان گناهکار خود دعا می کنم و از درگاه الهی برای آنان درخواست آمرزش می نمایم زیرا ما در برابر مصایب و مشکلاتی که مشاهده می کنیم صبر و شکیبایی را پیشه می سازیم در حالی که عالم و آگاه به اجر و پاداش الهی هستیم. اما شیعیان ما چنین علم و دانشی را ندارند و فقط به خاطر پیروی و اطاعت از ما برای حفظ عقیده و دینداری خود، هر گونه سختی و مشقتی را تحمل می نمایند!
کلینی از عبدالاعلی روایت کرده: من ام فروه را در طواف خانه کعبه در حالی که چادر ساده ای به تن پیچیده بود، مشاهده کردم وی در حالی که طواف خود را انجام می داد، با دست چپ هم حجرالاسود را لمس کرد اما این عمل مورد انتقاد و اعتراض مردی واقع شد و او رفتار ام فروه را مغایر با سنت و احکام طواف تشخیص داد اما ام فروه در حالی که از لحن اعتراض آمیز آن مرد فهمیده بود وی از پیروان اهل بیت علیه السلام نیست، پاسخ داد: انا لاغنیا عن علمک؛ ما خانواده ای هستیم که از علم و دانش تو بی نیاز می باشیم.
خلاصه، ام فروه مادر امام صادق علیه السلام که به عالم آل محمد صلی الله علیه و آله معروف بوده و همسر او باقرالعلوم نام داشته و پدر شوهر او هم یکی از دانشمندان و فقها هفتگانه مدینه بوده است و در خانواده علم و دانش و بینش و فضیلت می زیسته، می بایست هم از علم و دانش دیگران بی نیاز باشد و لمس حجرالاسود در حال طواف را خلاف و باطل کننده طواف نداند.

[ویکی شیعه] ام فروه (ابهام زدایی). ام فروة می تواند به موارد زیر اشاره داشته باشد:

اُمِّ فَرْوه (قرن ۲ق)
لقب دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر، بانوی محدث و پارسا، همسر امام باقر (ع) و مادر امام صادق (ع) و عبدالله. نام او را فاطمه یا قریبه ضبط کرده اند و مادرش اسماء بنت عبدالرحمان بن ابی بکر بوده است، از همین روی از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود: ولدنی ابوبکر مرّتین، یعنی از دو جهت با ابوبکر پیوند دارم.