الیان

آلیان. کلودیوس الیانوس یا الیان یا آلیان ( Claudius Aelianus ) ( تقریباً از ۱۷۵ تا حدود ۲۳۵ میلادی ) ، نویسندهٔ رومی، وی یونانی را به طرز فصیحی صحبت می کرد، تا آن اندازه که به "شیرین سخن" ملقب شده بود. وی با اینکه در روم متولد شده بود، ولی نویسندگان یونانی را ترجیح می داد و خودش نیز به یک گویش قدیمی یونانی مطلب می نوشت. دو اثر عمدهٔ او یکی "در طبیعت حیوانات" یا "در خصوصیات حیوانات"[ ۱] است و دیگری "Varia Historia". [ ۲]
این دو اثر عمدهٔ وی از چند لحاظ ارزشمند هستند، یکی به علت دارا بودن نقل قول های فراوانی از آثار نویسندگان پیش از وی - که اگر توسط وی نقل نمی شدند، بدون شک به دست ما نمی رسیدند - و دیگری به این خاطر که برداشت های عجیب، شگفت انگیز و غیرمنتظره ای را دربارهٔ جهان بینی یونانی و رومی باعث می شود و در این خصوص خوانندهٔ امروزی را به نتایج و نظرات غیرمنتظره ای می رساند.
"در طبیعت حیوانات" مجموعه ای است کنجکاوانه در ۱۷ کتاب که شامل داستان ها و حکایات کوتاه از تاریخ طبیعی می شود، داستان هایی که گاهی با دیدی انتخاب شده اند تا درس هایی اخلاقی و نمادین ( تمثیلی ) بدهند و گاهی هم فقط به این دلیل روایت می شوند که بسیار جالب و سرگرم کننده اند. اثر دیگر نویسنده، Varia Historia جُنگی است ( مجموعه ای، گلچینی ادبی ) از داستان های کوتاه و گیرا و روایت ها و سرگذشت های زندگی نامه ای ( بیوگرافیکال، زندگینامه وار ) ، فهرست ها، ضرب المثل های پرمغز و سودمند و توصیفات عجایب طبیعی و آداب و رسوم و آئین های عجیب محلی و منطقه ای، این مجموعه در ۱۴ کتاب تهیه شده است و دربردارندهٔ داستان ها و روایات گوناگون دربارهٔ فیلسوفان، شاعران، تاریخدانان و نمایشنامه نویسان یونانی و اساطیر یونانی می شود که بازگویی شده اند. کلمهٔ گوناگون که به کار رفته ( various ) ، شامل قهرمانان، فرمانروایان و حاکمان، پهلوانان، خردمندان، حکایت ها و توضیحاتی در خصوص خوردنی ها و آشامیدنی ها، طرق مختلف لباس پوشیدن، آداب و رسوم محلی در دادن هدیه به یکدیگر یا دربارهٔ سرگرمی ها و مشغولیت های گوناگون مردمان یا عقاید و باورهای دینی و مذهبی و آداب و رسوم تشییع و تدفین در فرهنگ ها و تمدن های مختلف و نوشته ها و اظهارنظرهایی دربارهٔ نقاشی یونانی می شود. این دو اثر، معروف ترین و شناخته شده ترین آثار وی هستند، وی برخی آثار و نوشته های کمتر شناخته شده هم دارد.