الهدایه الکبری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] الهدایة الکبری (کتاب). این کتاب درباره زندگی و کرامات چهارده معصوم به وسیله حسین بن حمدان خصیبی (م ۳۴۶) نوشته شده است.
مطالب تاریخی کتاب حاضر به شیوه حدیثی بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب ۱۴ گانه کتاب به اعتبار ۱۴ معصوم تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم می شود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر معصوم ا زاحوال شخصی است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص می پردازد که غالب اسناد به ائمه منتهی می شود و در آنها معجزات و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طی الارض خود و یا با همراهی اصحابش و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات ، نباتات و جمادات آنها ذکر می شود حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است چنانکه درباره امام دوازدهم حجم بیشتری اختصاص داده شده است. ذکر روایاتی درباره رجعت ، به ویژه روایت مفصل مفضل بن عمر از امام صادق علیه السّلام است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازده گانه ائمه علیهم السّلام می باشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب رجالی و تاریخی شیعه یافت می شود، وضعیت جامعه شیعی بعد از وفات امام عسکری علیه السّلام و فعالیتهای جعفر کذاب است.

[ویکی شیعه] الهدایة الکبری (کتاب). الهِدایَةُ الکُبْْری کتابی درباره زندگی و کرامات چهارده معصوم(ع) اثرحسین بن حمدان خصیبی (متوفی ۳۴۶ ق). این اثر از قدیمی ترین متونی است که با ذکر سلسله اسناد در صدد اثبات امامت و وصایت یکایک ائمه از راه بیان معجزات است. با این حال بعضی از رجال شناسان متقدم شیعه و برخی از محققان معاصر درباره شخصیت نویسنده و پاره ای از مطالب کتاب موضع انتقادی گرفته و او را تضعیف و روایات کتاب را غالیانه دانسته اند.
ابوعبدالله حسین بن حمدان جنبلائی خصیبی یا حضینی محدث و راوی شیعه امامیه در عصر غیبت صغری و سال ۲۶۰ق متولد شد.

[ویکی نور] این کتاب درباره زندگی و کرامات چهارده معصوم به وسیله حسین بن حمدان خصیبی (م 346) نوشته شده است.
مطالب تاریخی کتاب حاضر به شیوه حدیثی بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب 14 گانه کتاب به اعتبار 14 معصوم تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم می شود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر معصوم ا زاحوال شخصی است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص می پردازد که غالب اسناد به ائمه منتهی می شود و در آنها معجزات و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طی الارض خود و یا با همراهی اصحابش و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات، نباتات و جمادات آنها ذکر می شود
حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است چنانکه درباره امام دوازدهم حجم بیشتری اختصاص داده شده است. ذکر روایاتی درباره رجعت، به ویژه روایت مفصل مفضل بن عمر از امام صادق(علیه السلام) است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازده گانه ائمه(علیهم السلام) می باشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب رجالی و تاریخی شیعه یافت می شود، وضعیت جامعه شیعی بعد از وفات امام عسکری(ع) و فعالیتهای جعفر کذاب است.
در خصوص این کتاب از قدیم اظهار نظرهای شدیدی نسبت به محتوای وجود داشته، آن را غیر معتبر و غلو آمیز دانسته و برخی آن را از کتب فرقه نصیریه می دانند. در عین حال کتاب حاضر جایگاه مناسبی در میان آثار بعدی امامیه یافته و از آن نقل کرده اند.
در سال های اخیر مقاله ای از آقای نعمت الله صفری در نقد این اثر منتشر شده (مجله طلوع، ش 16) که آن را از آثار مؤثر در شیعه امامیه و برگرفته از روایات غالیان دانسته و می نویسد: به نظر می رسد انتشار این روایات می تواند بیشترین اثر را در معرفی چهره ای مشوه از تاریخ تشیع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از این مکتب تابناک که با جان فشانیهای ائمه معصومین(علیهم السلام) بر جای مانده داشته باشد. نقد این مقاله نیز در شماره های بعدی این مجله وجود دارد و نویسنده می گوید: فهرست نویسان، کتاب الهدایه الکبری را در ردیف آثار خصیبی نیاورده اند بلکه وی کتاب الهدایه داشته و احتمالاً مطالبی بر آن افزوده شده است.

[ویکی فقه] الهدایه الکبری (کتاب). این کتاب درباره زندگی و کرامات چهارده معصوم به وسیله حسین بن حمدان خصیبی (م ۳۴۶) نوشته شده است.
مطالب تاریخی کتاب حاضر به شیوه حدیثی بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب ۱۴ گانه کتاب به اعتبار ۱۴ معصوم تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم می شود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر معصوم ا زاحوال شخصی است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص می پردازد که غالب اسناد به ائمه منتهی می شود و در آنها معجزات و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طی الارض خود و یا با همراهی اصحابش و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات ، نباتات و جمادات آنها ذکر می شود حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است چنانکه درباره امام دوازدهم حجم بیشتری اختصاص داده شده است. ذکر روایاتی درباره رجعت ، به ویژه روایت مفصل مفضل بن عمر از امام صادق علیه السّلام است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازده گانه ائمه علیهم السّلام می باشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب رجالی و تاریخی شیعه یافت می شود، وضعیت جامعه شیعی بعد از وفات امام عسکری علیه السّلام و فعالیتهای جعفر کذاب است.
نقد کتاب مذکور
در خصوص این کتاب از قدیم اظهار نظرهای شدیدی نسبت به محتوای وجود داشته، آن را غیر معتبر و غلو آمیز دانسته و برخی آن را از کتب فرقه نصیریه می دانند. در عین حال کتاب حاضر جایگاه مناسبی در میان آثار بعدی امامیه یافته و از آن نقل کرده اند. در سال های اخیر مقاله ای از آقای نعمت الله صفری در نقد این اثر منتشر شده (مجله طلوع، ش ۱۶) که آن را از آثار مؤثر در شیعه امامیه و برگرفته از روایات غالیان دانسته و می نویسد: به نظر می رسد انتشار این روایات می تواند بیشترین اثر را در معرفی چهره ای مشوه از تاریخ تشیع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از این مکتب تابناک که با جان فشانیهای ائمه معصومین علیهم السّلام بر جای مانده داشته باشد. نقد این مقاله نیز در شماره های بعدی این مجله وجود دارد و نویسنده می گوید: فهرست نویسان، کتاب الهدایه الکبری را در ردیف آثار خصیبی نیاورده اند بلکه وی کتاب الهدایه داشته و احتمالا مطالبی بر آن افزوده شده است.
منبع
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده های این صفحه : کتاب شناسی | کتاب شناسی امامت | کتب حدیثی شیعه | کتب کلامی شیعه

[ویکی شیعه] الهدایه الکبری (کتاب). الهِدایَةُ الکُبْْری کتابی درباره زندگی و کرامات چهارده معصوم(ع) اثرحسین بن حمدان خصیبی (متوفی ۳۴۶ ق). این اثر از قدیمی ترین متونی است که با ذکر سلسله اسناد در صدد اثبات امامت و وصایت یکایک ائمه از راه بیان معجزات است. با این حال بعضی از رجال شناسان متقدم شیعه و برخی از محققان معاصر درباره شخصیت نویسنده و پاره ای از مطالب کتاب موضع انتقادی گرفته و او را تضعیف و روایات کتاب را غالیانه دانسته اند.
ابوعبدالله حسین بن حمدان جنبلائی خصیبی یا حضینی محدث و راوی شیعه امامیه در عصر غیبت صغری و سال ۲۶۰ق متولد شد.
بسیاری از رجالیون و فهرست نویسان شیعه مانند نجاشی او را به شدت تضعیف کردهاند. نجاشی درباره او عبارت «فاسد المذهب» آورده است. از سوی دیگر برخی نیز در صدد توجیه و تصحیح عقیده خصیبی و آثار او برآمده و از او به نیکی یاد کرده اند.

پیشنهاد کاربران

الهدایة الکبری نام کتابی از حسین بن حمدان خصیبی ( متوفی ۳۴۶ ق ) است که به زبان عربی و در صدد بیان زندگی و کرامت های چهارده معصوم و اثبات امامت و وصایت امامان شیعه تألیف شده است.
حسین بن حمدان خصیبی این کتاب را در پانزده باب تألیف کرده اما امروزه در نسخه های چاپی، یک باب آن که به معرفی سایر ابواب پرداخته بود حذف و چهارده باب باقی منتشر گردیده است. هر یک از این ابواب چهارده گانه مختص به یکی از چهارده معصوم است. این ابواب به دو بخش کلی تقسیم می شود. بخش اول به تاریخ زندگی آن معصوم نظیر تاریخ تولد، وفات، القاب، کنیه ها، تعداد فرزندان، نام آنها و مدت نبوت یا امامت و … پرداخته و آن مطالب را بدون ذکر سلسله سند ذکر کره است. اما وی در بخش دوم به ذکر روایات مختلف با سلسله سند مشخص می پردازد و در آن معجزات و کرامات هر یک از معصومین نظیر تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طی الارض، سخن گفتن به زبان های مختلف و … را ذکر می کند.
...
[مشاهده متن کامل]

این کتاب چندین مرتبه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. برخی از این نقدها در شانزدهمین دوره جشنواره نقد کتاب موفق به اخذ رتبه شده اند.
نسخه های خطی شناسایی شده این کتاب در ایران عبارتند از:
• نسخه خطی شماره ۲/۱۲۰۱۴، تاریخ کتاب: قرن یازدهم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
• نسخه خطی شماره۷۸۷۴، تاریخ کتابت: ۱۰۸۰ق، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
• نسخه خطی شماره ۶۴۹۲، تاریخ کتابت: ۱۱۰۱ق، کتابخانه آستان قدس رضوی.
• نسخه خطی شماره ۲۹۷۳، تاریخ کتابت: ۱۳۱۵ق، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. همین نسخه مبنای چاپ کتاب بوده است.
• نسخه خطی شماره ۷۰۵۳، تاریخ کتابت: ۱۳۱۹ق، کتابخانه مجلسی

الهدایه الکبری
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/الهدایة_الکبری

بپرس