المواهب فی تحریر احکام المکاسب

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] المواهب فی تحریر أحکام المکاسب، در واقع درس خارج فقه آیت اللّه جعفر سبحانی است که توسط شاگردش حجة الإسلام سیف اللّه یعقوبی قمشه ای تقریر و تنظیم شده و در سال 1410 ق تحت اشراف خود ایشان به زیور طبع آراسته گردیده است. موضوع کتاب، مکاسب محرّمه بوده و به زبان عربی نوشته شده است.
کتاب بعد از مقدماتی که از سوی مؤلف و مقرّر نوشته شده، ضمن تمهیدی به تقسیم مکاسب و مفهوم حرمت در تکسب پرداخته است. قسمت بعدی کتاب بررسی مکاسب محرّمه است که در پنج نوع اکتساب با اعیان نجسه، اکتساب با چیزی که قصد حرام از آن شده، اکتساب با چیزی که منفعت حلال ندارد، اکتساب با کاری که فی نفسه حرام است، اکتسابات محرمه (همچون اخذ اجرت برای انجام واجبات و...) منحصر است.
در این قسمت ابتدا روایاتی که قواعد کلیه را در احکام مکاسب تبیین نموده اند ذکر شده است. اولین روایت از تحف العقول است که روایت مفصلی بوده و مرحوم شیخ انصاری نیز در ابتدای مکاسب بدان اشاره فرموده اند. مؤلف برای روشن شدن تکلیف این روایت بحثی را راجع به حسن بن علی بن حسین بن شعبه حرّانی مؤلف کتاب تحف العقول و بحث دیگری را راجع به خود کتاب تحف العقول بیان نموده است. روایت بعدی از فقه رضوی است که می فرماید: «... اعلم یرحمک اللّه أن کل مأمور به ممّا هو من علی العباد و قوام لهم فی أمورهم من وجوه الصلاح الذی لا یقیمهم غیره و ممّا یأکلون و یشربون و یلبسون و ینکحون و یملکون و یستعملون، فهذا کلّه حلال بیعه و شراؤه و هبته و عاریته و کل أمر یکون فیه الفساد ممّا قد نهی عنه من جهة أکله و شربه و لبسه و نکاحه و إمساکه لوجه الفساد و مثل المیتة و الدم و لحم الخنزیر و الربا و جمیع الفواحش و لحوم السباع و الخمر و ما أشبه ذلک و حرام ضار للجسم و فساد للنفس». مؤلف در ادامه بحث دیگری را راجع به کتاب فقه رضوی بیان کرده و اقوال متعدد را درباره آن مطرح نموده است.
روایت سوم، روایت دعائم الاسلام است که قاضی نعمان از امام صادق(ع) آورده است؛ حضرت فرمود: «الحلال من البیوع کل ما هو حلال من المأکول و المشروب و غیر ذلک ممّا هو قوام للناس و صلاح و مباح لهم الانتفاع به و ما کان محرّما أصله منهیا عنه لم یجز بیعه و لا شراؤه». در این جا هم درباره کتاب و مؤلف آن مباحثی مطرح گردیده است.
آخرین بحث حول حدیث نبوی است که فرموده: «إن اللّه إذا حرّم شیئا حرّم ثمنه»، مرحوم شیخ طوسی در خلاف و علاّمه در تذکره به این روایت استناد نموده اند که از مسانید اهل سنّت نقل شده است.

[ویکی فقه] المواهب فی تحریر احکام المکاسب (کتاب). کتاب« المواهب فی تحریر أحکام المکاسب»، در واقع درس خارج فقه آیت اللّه جعفر سبحانی است که توسط شاگردش حجة الإسلام سیف اللّه یعقوبی قمشه ای تقریر و تنظیم شده و در سال ۱۴۱۰ ق تحت اشراف خود ایشان به زیور طبع آراسته گردیده است. موضوع کتاب، مکاسب محرّمه بوده و به زبان عربی نوشته شده است.
آیت اللّه شیخ جعفر بن علامه شیخ محمد حسین سبحانی اقبال تبریزی در سال ۱۳۴۷ ق در شهر تبریز چشم به جهان گشود. ایشان پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی، در ۱۴ سالگی( ۱۳۶۱ ق) رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید و به آموختن مقدمات علوم و سطوح پرداخت. در مهر ماه ۱۳۲۵ ش وارد قم شد و به تکمیل سطوح، همت گماشت. آیت الله پس از تکمیل سطوح عالیه در ۱۳۶۹ ق، به درسهای خارج فقه و اصول راه یافت و به خوشه چینی از محضر بزرگان پرداخت، در سال ۱۳۹۴ ق( ۱۳۵۴ ش) بر اثر اصرار فضلا و طلاب علاقمند حوزه، درس خارج فقه و اصول را تشکیل داد که تا کنون بحمد الله ادامه دارد. درس خارج اصول ایشان یکی از شاخصترین حلقه های درسی حوزه به شمار می رود. استاد معظم تا کنون چهار دوره کامل اصول و هر دوره در ۶ سال، تدریس نموده و هم اکنون پنجمین دوره آن را پشت سر می نهد.
ساختار کتاب
کتاب بعد از مقدماتی که از سوی مؤلف و مقرّر نوشته شده، ضمن تمهیدی به تقسیم مکاسب و مفهوم حرمت در تکسب پرداخته است. قسمت بعدی کتاب بررسی مکاسب محرّمه است که در پنج نوع اکتساب با اعیان نجسه ، اکتساب با چیزی که قصد حرام از آن شده، اکتساب با چیزی که منفعت حلال ندارد، اکتساب با کاری که فی نفسه حرام است، اکتسابات محرمه( همچون اخذ اجرت برای انجام واجبات و...) منحصر است.
گزارش محتوا
...

پیشنهاد کاربران