العده فی اصول الفقه

[ویکی اهل البیت] العدة فی اصول الفقه. کتابی است در اصول فقه اثر شیخ طوسی، و از اولین کتابهای نوشته شده در این فن است.
مولف این کتاب عالم مشهور شیعه "أبوجعفر محمد بن حسن طوسی" مشهور به "شیخ الطائفه" متوفی 460 ق می باشد. که جایگاه ویژه در تاریخ علوم شیعه بلاخص فقه دارد و صاحب تالیفات فراوان در زمینه های مختلف مانند فقه، اصول، حدیث، تفسیر، کلام و رجال است. بعد از رحلت سید مرتضی علم الهدی، رهبری و پرچمداری شیعه به مدت 24 سال در دست شیخ طوسی بود.
کتاب "العدة فی اصول الفقه" مشهور به "عدة الاصول" دربرگیرنده همه مسائل و مباحث علم اصول است و قبل از عده، کتابی به جامعیت آن نوشته نشده بود. ده ها نظریه اصولی از شیخ طوسی در این کتاب آمده که مختص ایشان است مانند خبر و تعریف علم و مفهوم ظن نزد شیعه و معنای دلالت و عقل و اماره و حسن و قبح و...
شیخ این کتاب را در حیات استادش سید مرتضی نوشته و حتی از کلام شیخ در مقدمه عده چنین استفاده می شود که وی عده را قبل از آن که سید تذکره بنویسد، نوشته است. سید بحرالعلوم، درباره این کتاب گفته است: «هو احسن کتاب صنف فی الاصول».
در عده شیخ به طور بسیار دقیق مسائل فقهی را از مسائل اصولی جدا نموده و فرق بین این دو گونه مسایل را در تعمیم و تخصیص دانسته است؛ به این معنی که مسائل اصولی در همه ابواب فقهی کاربرد دارد، برخلاف دلیل فقهی که مخصوص یک باب است.
به دلیل قوت آراء شیخ طوسی و مقام والایی که در نزد شیعیان داشت، قرن ها نظرات اصولی وی باقی بود و شیعیان از آن بهره می بردند تا این که برخی از این نظرات از سوی بزرگانی همچون "علامه حلی" مورد نقد قرار گرفت. ولی این کتاب به عنوان یک کتاب مرجع در میان کتب اصولی باقی ماند و بعضی از علمای علم اصول بر آن شرح نوشته و به توضیح مسائل غامض آن پرداختند.

[ویکی فقه] العدة فی اصول الفقه (کتاب). العدة فی اصول الفقه، تالیف شیخ الطائفه ، ابو جعفر، محمد بن حسن طوسی (۳۸۵- ۴۶۰ هجری) است.
این کتاب از بهترین کتاب ها در علم اصول است و به وسیله یکی از برجسته ترین چهره های فقهای شیعه در قرن پنجم نوشته شده است.نگارش این کتاب موجب دگرگونی و پیشرفت فراوان علم اصول گردید و می توان گفت این کتاب در نوع خود بی نظیر است و قبل از آن، هیچ کتابی این گونه به بسط و گسترش و تحقیق در مباحث علم اصول نپرداخته است.

[ویکی اهل البیت] کتابی است در اصول فقه اثر شیخ طوسی، و از اولین کتابهای نوشته شده در این فن است.
مولف این کتاب عالم مشهور شیعه "أبوجعفر محمد بن حسن طوسی" مشهور به "شیخ الطائفه" متوفی 460 ق می باشد. که جایگاه ویژه در تاریخ علوم شیعه بلاخص فقه دارد و صاحب تالیفات فراوان در زمینه های مختلف مانند فقه، اصول، حدیث، تفسیر، کلام و رجال است. بعد از رحلت سید مرتضی علم الهدی، رهبری و پرچمداری شیعه به مدت 24 سال در دست شیخ طوسی بود.
کتاب "العدة فی اصول الفقه" مشهور به "عدة الاصول" دربرگیرنده همه مسائل و مباحث علم اصول است و قبل از عده، کتابی به جامعیت آن نوشته نشده بود. ده ها نظریه اصولی از شیخ طوسی در این کتاب آمده که مختص ایشان است مانند خبر و تعریف علم و مفهوم ظن نزد شیعه و معنای دلالت و عقل و اماره و حسن و قبح و...
شیخ این کتاب را در حیات استادش سید مرتضی نوشته و حتی از کلام شیخ در مقدمه عده چنین استفاده می شود که وی عده را قبل از آن که سید تذکره بنویسد، نوشته است. سید بحرالعلوم، درباره این کتاب گفته است: «هو احسن کتاب صنف فی الاصول».
در عده شیخ به طور بسیار دقیق مسائل فقهی را از مسائل اصولی جدا نموده و فرق بین این دو گونه مسایل را در تعمیم و تخصیص دانسته است؛ به این معنی که مسائل اصولی در همه ابواب فقهی کاربرد دارد، برخلاف دلیل فقهی که مخصوص یک باب است.
به دلیل قوت آراء شیخ طوسی و مقام والایی که در نزد شیعیان داشت، قرن ها نظرات اصولی وی باقی بود و شیعیان از آن بهره می بردند تا این که برخی از این نظرات از سوی بزرگانی همچون "علامه حلی" مورد نقد قرار گرفت. ولی این کتاب به عنوان یک کتاب مرجع در میان کتب اصولی باقی ماند و بعضی از علمای علم اصول بر آن شرح نوشته و به توضیح مسائل غامض آن پرداختند.
مصنف در خلال مباحث کتاب، متعرض آراء مجموعه ای از فقیهان اهل سنت نیز می شود، مانند: ابوحنیفه، شافعی، داود بن علی ظاهری، مالک بن انس، ابوالحسن کرخی، محمد بن حسن شیبانی و...
چنان که متعرض آراء جمعی از بزرگان اصولی اهل سنت هم می شود مانند: ابوعبدالله بصری، قاضی عبدالجبار، ابوعلی جبائی و فرزندش ابوهاشم، ابوالقاسم بلخی، ابوالعباس بن شریح و...

[ویکی نور] العدة فی أصول الفقه، تألیف شیخ الطائفه، ابوجعفر، محمد بن حسن طوسی (385 - 460 هجری) است.
این کتاب از بهترین کتاب ها در علم اصول است و به وسیلۀ یکی از برجسته ترین چهره های فقهای شیعه در قرن پنجم نوشته شده است.
نگارش این کتاب موجب دگرگونی و پیشرفت فراوان علم اصول گردید و می توان گفت این کتاب در نوع خود بی نظیر است و قبل از آن، هیچ کتابی این گونه به بسط و گسترش و تحقیق در مباحث علم اصول نپرداخته است.
این کتاب که با دقتی بی نظیر مباحث و مسائل علم اصول را بررسی کرده، شامل تمام مباحث علم اصول است.
شیخ طوسی در این کتاب به بررسی نظریات اصولی فقهای شیعه و سنی پرداخته و با ژرف نگری و مهارت خاصی به بررسی آنها و مناقشه در آرائی که مخالف با دیدگاه عمیق اصولی خویش می باشد، پرداخته است.

[ویکی فقه] العده فی اصول الفقه (کتاب). العدة فی اصول الفقه، تالیف شیخ الطائفه ، ابو جعفر، محمد بن حسن طوسی (۳۸۵- ۴۶۰ هجری) است.
این کتاب از بهترین کتاب ها در علم اصول است و به وسیله یکی از برجسته ترین چهره های فقهای شیعه در قرن پنجم نوشته شده است.نگارش این کتاب موجب دگرگونی و پیشرفت فراوان علم اصول گردید و می توان گفت این کتاب در نوع خود بی نظیر است و قبل از آن، هیچ کتابی این گونه به بسط و گسترش و تحقیق در مباحث علم اصول نپرداخته است.
ساختار و گزارش محتوا
این کتاب که با دقتی بی نظیر مباحث و مسائل علم اصول را بررسی کرده، شامل تمام مباحث علم اصول است.شیخ طوسی در این کتاب به بررسی نظریات اصولی فقهای شیعه و سنی پرداخته و با ژرف نگری و مهارت خاصی به بررسی آنها و مناقشه در آرائی که مخالف با دیدگاه عمیق اصولی خویش می باشد، پرداخته است.مطرح کردن نظریاتی نو و ابتکاری در این کتاب، تحول و دگرگونی عظیمی را در این علم بوجود آورده است.
آراء شیخ طوسی
نظریات شیخ طوسی در این کتاب تا قرن ها جایگاه خاصی را میان شیعه به خود اختصاص داده بود. از جمله، نظریه ایشان درباره خبر واحد ، تعریف علم ، مفهوم ظن ، اماره ، حسن و قبح ، انواع اوامر ، بحث های مربوط به عام و خاص و ده ها موضوع دیگر که توسط فقهای شیعه پذیرفته شده است.این کتاب؛ شامل ۱۲ باب است و هر باب با توجه به وسعت بحث دارای فصل هایی می باشد.در باب اول از ماهیت اصول فقه و مباحث الفاظ بحث شده، در باب دوم از تعریف خبر و اقسام آن و خبر واحد و وجوب عمل به آن و... گسترده ترین ابواب این کتاب باب پنجم است، که در ضمن ۲۲ فصل به مباحث عام و خاص پرداخته است. مطالعه این باب و بحث های دقیق آن، روشن می کند شیخ طوسی حقیقتا دانشمندی ارزشمند و عالمی بزرگ و آشنا به راه و روش دانشمندان علم اصول و شیوه استدلال و مناقشه با آنهاست.
شیوه بحث
...