[ویکی فقه] السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج (کتاب). السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج فی حل الخراج، مؤلف شیخ ابراهیم بن سلیمان قطیفی ، معروف به فاضل قطیفی (م بعد از ۹۵۱ ق) است. این کتاب در رد نظریه محقق کرکی مبنی بر حلال بودن گرفتن خراج در حکومت اسلامی در زمان غیبت معصوم علیه السّلام می باشد.
مؤلف که نام کتاب خود را چراغ فروزنده (کنایه از خورشید ) برای برطرف کردن غبار و تیرگی کتاب قاطعة اللجاج نهاده است با انتقاد شدید از مطالب آن کتاب به سبک فقه استدلالی و دلائل عدم جواز ( حرمت ) گرفتن خراج را بیان نموده است. این کتاب باصطلاح شرح بالقول (قوله... اقول) می باشد. اگرچه شیخ ابراهیم قطیفی از شاگردان محقق کرکی بوده و از وی اجازه نقل روایت دریافت نموده است، اما همچنان که صاحب حدائق شیخ یوسف بحرانی در لؤلؤ البحرین آورده است، وی با محقق کرکی برخورد و درگیری داشته است و در موارد زیادی حرمت استادش را نگاه نداشته است. ملا عبدالله افندی به نقل از علامۀ مجلسی در ریاض العلماء دربارۀ وی می نویسد: انه لم یکن کثیر فضل و ان لیس له مرتبة المعارضة مع الشیخ علی الکرکی، و قد سمعت منه مشافهة ایضا ما یدل علی القدح فی فضله بل فی تدینه حیث انه ینقل لی انه رای مجموعة بخط الشیخ ابراهیم هذا و قد ذکر فیها افتراءات علی الشیخ علی و یقول: این فضله من فضل الشیخ علی و علمه و تبحره. یعنی شیخ ابراهیم از نظر مرتبۀ علمی در سطح محقق کرکی نبوده و توان بحث علمی را با وی نداشته است و به طور شفاهی از او شنیدم که او در فضل بلکه دیانت شیخ ابراهیم خدشه وارد می کرد زیرا وی مجموعه ای که به خط شیخ ابراهیم بوده را دیده بوده که در آن تهمت هایی به محقق کرکی زده شده است. سپس صاحب لؤلؤ البحرین پس از نقل این مطلب می نویسد: من وقف علی ما نقلناه عن الرسالة المتقدمة و ما حذفناه مما هو من هذا القبیل و اشنع، عرف صحة ما ذکره شیخنا المذکور. هر کس بر آنچه ما از کتاب ریاض العلماء نقل کردیم و آنچه نظیر آن است و همین طور اهانت هایی که به محقق کرکی شده اطلاع پیدا کند صحت آنچه را علامۀ مجلسی نقل کرده است تایید می کند.
مؤلف که نام کتاب خود را چراغ فروزنده (کنایه از خورشید ) برای برطرف کردن غبار و تیرگی کتاب قاطعة اللجاج نهاده است با انتقاد شدید از مطالب آن کتاب به سبک فقه استدلالی و دلائل عدم جواز ( حرمت ) گرفتن خراج را بیان نموده است. این کتاب باصطلاح شرح بالقول (قوله... اقول) می باشد. اگرچه شیخ ابراهیم قطیفی از شاگردان محقق کرکی بوده و از وی اجازه نقل روایت دریافت نموده است، اما همچنان که صاحب حدائق شیخ یوسف بحرانی در لؤلؤ البحرین آورده است، وی با محقق کرکی برخورد و درگیری داشته است و در موارد زیادی حرمت استادش را نگاه نداشته است. ملا عبدالله افندی به نقل از علامۀ مجلسی در ریاض العلماء دربارۀ وی می نویسد: انه لم یکن کثیر فضل و ان لیس له مرتبة المعارضة مع الشیخ علی الکرکی، و قد سمعت منه مشافهة ایضا ما یدل علی القدح فی فضله بل فی تدینه حیث انه ینقل لی انه رای مجموعة بخط الشیخ ابراهیم هذا و قد ذکر فیها افتراءات علی الشیخ علی و یقول: این فضله من فضل الشیخ علی و علمه و تبحره. یعنی شیخ ابراهیم از نظر مرتبۀ علمی در سطح محقق کرکی نبوده و توان بحث علمی را با وی نداشته است و به طور شفاهی از او شنیدم که او در فضل بلکه دیانت شیخ ابراهیم خدشه وارد می کرد زیرا وی مجموعه ای که به خط شیخ ابراهیم بوده را دیده بوده که در آن تهمت هایی به محقق کرکی زده شده است. سپس صاحب لؤلؤ البحرین پس از نقل این مطلب می نویسد: من وقف علی ما نقلناه عن الرسالة المتقدمة و ما حذفناه مما هو من هذا القبیل و اشنع، عرف صحة ما ذکره شیخنا المذکور. هر کس بر آنچه ما از کتاب ریاض العلماء نقل کردیم و آنچه نظیر آن است و همین طور اهانت هایی که به محقق کرکی شده اطلاع پیدا کند صحت آنچه را علامۀ مجلسی نقل کرده است تایید می کند.
[ویکی فقه] السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعه اللجاج (کتاب). السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج فی حل الخراج، مؤلف شیخ ابراهیم بن سلیمان قطیفی ، معروف به فاضل قطیفی (م بعد از ۹۵۱ ق) است. این کتاب در رد نظریه محقق کرکی مبنی بر حلال بودن گرفتن خراج در حکومت اسلامی در زمان غیبت معصوم علیه السّلام می باشد.
مؤلف که نام کتاب خود را چراغ فروزنده (کنایه از خورشید ) برای برطرف کردن غبار و تیرگی کتاب قاطعة اللجاج نهاده است با انتقاد شدید از مطالب آن کتاب به سبک فقه استدلالی و دلائل عدم جواز ( حرمت ) گرفتن خراج را بیان نموده است. این کتاب باصطلاح شرح بالقول (قوله... اقول) می باشد. اگرچه شیخ ابراهیم قطیفی از شاگردان محقق کرکی بوده و از وی اجازه نقل روایت دریافت نموده است، اما همچنان که صاحب حدائق شیخ یوسف بحرانی در لؤلؤ البحرین آورده است، وی با محقق کرکی برخورد و درگیری داشته است و در موارد زیادی حرمت استادش را نگاه نداشته است. ملا عبدالله افندی به نقل از علامۀ مجلسی در ریاض العلماء دربارۀ وی می نویسد: انه لم یکن کثیر فضل و ان لیس له مرتبة المعارضة مع الشیخ علی الکرکی، و قد سمعت منه مشافهة ایضا ما یدل علی القدح فی فضله بل فی تدینه حیث انه ینقل لی انه رای مجموعة بخط الشیخ ابراهیم هذا و قد ذکر فیها افتراءات علی الشیخ علی و یقول: این فضله من فضل الشیخ علی و علمه و تبحره. یعنی شیخ ابراهیم از نظر مرتبۀ علمی در سطح محقق کرکی نبوده و توان بحث علمی را با وی نداشته است و به طور شفاهی از او شنیدم که او در فضل بلکه دیانت شیخ ابراهیم خدشه وارد می کرد زیرا وی مجموعه ای که به خط شیخ ابراهیم بوده را دیده بوده که در آن تهمت هایی به محقق کرکی زده شده است. سپس صاحب لؤلؤ البحرین پس از نقل این مطلب می نویسد: من وقف علی ما نقلناه عن الرسالة المتقدمة و ما حذفناه مما هو من هذا القبیل و اشنع، عرف صحة ما ذکره شیخنا المذکور. هر کس بر آنچه ما از کتاب ریاض العلماء نقل کردیم و آنچه نظیر آن است و همین طور اهانت هایی که به محقق کرکی شده اطلاع پیدا کند صحت آنچه را علامۀ مجلسی نقل کرده است تایید می کند.
تاریخ تالیف
در مقدمۀ کتاب مؤلف می نویسد: من کتاب قاطعة اللجاج را یکبار در شهر سمنان دیدم و در مطالب آن زیاد دقت نکردم و اگر چه از من خواستند که جواب آن را بنویسم، اما عذر آوردم تا این که پس از مدتی با تامل و دقت در مطالب آن و پس از استخاره، به تالیف کتاب السراج الوهاج پرداختم. در الذریعة سال تالیف آن را ۹۲۴ ذکر نموده است که حدود ۸ سال پس از تالیف قاطعة اللجاج است.
تاریخ انتشار
این کتاب اولین بار در سال ۱۳۱۳ ق همراه با خراجیات محقق کرکی چاپ شده است و سپس همراه با الخراجیة محقق اردبیلی (م ۹۹۳ ق) و الخراجیة فاضل شیبانی در ضمن مجموعۀ کلمات المحققین در سال ۱۳۱۵ ق و ۱۴۰۲ ق چاپ شده است. (ذ/ ۷/ ۱۴۴، ۱۷/ ۷، ۱۸/ ۱۱۸). کتاب موجود در سال ۱۴۱۳ ق توسط مؤسسۀ نشر اسلامی تابع جامعۀ مدرسین چاپ شده است.
ترتیب مطالب
...
مؤلف که نام کتاب خود را چراغ فروزنده (کنایه از خورشید ) برای برطرف کردن غبار و تیرگی کتاب قاطعة اللجاج نهاده است با انتقاد شدید از مطالب آن کتاب به سبک فقه استدلالی و دلائل عدم جواز ( حرمت ) گرفتن خراج را بیان نموده است. این کتاب باصطلاح شرح بالقول (قوله... اقول) می باشد. اگرچه شیخ ابراهیم قطیفی از شاگردان محقق کرکی بوده و از وی اجازه نقل روایت دریافت نموده است، اما همچنان که صاحب حدائق شیخ یوسف بحرانی در لؤلؤ البحرین آورده است، وی با محقق کرکی برخورد و درگیری داشته است و در موارد زیادی حرمت استادش را نگاه نداشته است. ملا عبدالله افندی به نقل از علامۀ مجلسی در ریاض العلماء دربارۀ وی می نویسد: انه لم یکن کثیر فضل و ان لیس له مرتبة المعارضة مع الشیخ علی الکرکی، و قد سمعت منه مشافهة ایضا ما یدل علی القدح فی فضله بل فی تدینه حیث انه ینقل لی انه رای مجموعة بخط الشیخ ابراهیم هذا و قد ذکر فیها افتراءات علی الشیخ علی و یقول: این فضله من فضل الشیخ علی و علمه و تبحره. یعنی شیخ ابراهیم از نظر مرتبۀ علمی در سطح محقق کرکی نبوده و توان بحث علمی را با وی نداشته است و به طور شفاهی از او شنیدم که او در فضل بلکه دیانت شیخ ابراهیم خدشه وارد می کرد زیرا وی مجموعه ای که به خط شیخ ابراهیم بوده را دیده بوده که در آن تهمت هایی به محقق کرکی زده شده است. سپس صاحب لؤلؤ البحرین پس از نقل این مطلب می نویسد: من وقف علی ما نقلناه عن الرسالة المتقدمة و ما حذفناه مما هو من هذا القبیل و اشنع، عرف صحة ما ذکره شیخنا المذکور. هر کس بر آنچه ما از کتاب ریاض العلماء نقل کردیم و آنچه نظیر آن است و همین طور اهانت هایی که به محقق کرکی شده اطلاع پیدا کند صحت آنچه را علامۀ مجلسی نقل کرده است تایید می کند.
تاریخ تالیف
در مقدمۀ کتاب مؤلف می نویسد: من کتاب قاطعة اللجاج را یکبار در شهر سمنان دیدم و در مطالب آن زیاد دقت نکردم و اگر چه از من خواستند که جواب آن را بنویسم، اما عذر آوردم تا این که پس از مدتی با تامل و دقت در مطالب آن و پس از استخاره، به تالیف کتاب السراج الوهاج پرداختم. در الذریعة سال تالیف آن را ۹۲۴ ذکر نموده است که حدود ۸ سال پس از تالیف قاطعة اللجاج است.
تاریخ انتشار
این کتاب اولین بار در سال ۱۳۱۳ ق همراه با خراجیات محقق کرکی چاپ شده است و سپس همراه با الخراجیة محقق اردبیلی (م ۹۹۳ ق) و الخراجیة فاضل شیبانی در ضمن مجموعۀ کلمات المحققین در سال ۱۳۱۵ ق و ۱۴۰۲ ق چاپ شده است. (ذ/ ۷/ ۱۴۴، ۱۷/ ۷، ۱۸/ ۱۱۸). کتاب موجود در سال ۱۴۱۳ ق توسط مؤسسۀ نشر اسلامی تابع جامعۀ مدرسین چاپ شده است.
ترتیب مطالب
...