التفسیر الکاشف

[ویکی شیعه] التفسیر الکاشف، تفسیر کامل قرآن به زبان عربی، اثر عالم شیعه محمد جواد مغنیه، در ۷ جلد. این تفسیر با رویکرد تربیتی و با گرایش تقریب گرایانه تألیف شده است.
شیخ محمد جواد مُغنیه فرزند شیخ محمود از عالمان و مفسران شیعه در قرن چهاردهم قمری است. او در لبنان متولد شد و تحصیلات خود را در موطن خویش آغاز کرد و سپس به نجف رفت. پس از بازگشت به لبنان، منصب قضاوت و ریاست دادگستری را در آنجا عهده دار شد. شیخ جواد مغنیه دارای تألیفات بسیاری در علوم مختلف بوده و صاحب دو تفسیر الکاشف و المبین است. او در سال ۱۴۰۰ق درگذشت و در حرم امام علی(ع) دفن شد.
انگیزه او از این تفسیر، برطرف کردن نیاز مسلمانان به فهم کتاب الهی برای هدایت و نجات از ضلالت و گمراهی بیان شده و شیوه تربیتی و ارشادی این تفسیر، ناشی از همین هدف است. وی هدف اصلی خود را از ارائه این تفسیر، پاسخگویی به نیازهای جهان معاصر و اقناع نسل جدید و جوان می داند. مقدمه این تفسیر، حاوی مطالبی درباره عظمت قرآن، توقعات و نیازهای عصر و نسل جدید است.

[ویکی نور] التفسیر الکاشف، تألیف محمدجواد مغنیه (متولد 1322ق)، از جمله تفاسیر ارزشمند شیعی و از آخرین آثار نویسنده است. الکاشف، چون با هدف آشنا ساختن نسل جوان و جویای واقعیت شکل گرفته، بسیار روان و درخور فهم این گروه است. نگارش این تفسیر به عربی در سال 1390ق پایان پذیرفته است ...
کتاب با یک مقدمه (در بیان اهداف و شیوه نگارش) و یک تمهید (در معنای استعاذه) آغاز شده است، سپس در هفت جلد به شیوه تفسیر ترتیبی، آیات از اول تا به آخر قرآن کریم تفسیر شده است. مهم ترین ویژگی این تفسیر، نثر شیوا و روان آن است که بر تمام تفسیر حاکم است و خواننده سخن نویسنده را به آسانی متوجه می شود ...
مغنیه در این تفسیر، ابتدا به تعداد آیات و مکی و مدنی بودن سوره اشاره و سپس در ذیل بسیاری از آیات، مباحثی را تحت عنوان «اللغة»، «الإعراب»، «المعنی» و «وجه المناسبة» ذکر کرده است. در بحث «اللغة» واژه های غیر مأنوس آیه یا آیات را شرح می دهد و از تفسیر طبرسی، طبری و رازی سود می جوید و از روایات نیز به عنوان مؤید نظریه خویش بهره می گیرد.
در بحث «الإعراب» نقش نحوی برخی از واژه های مشکل قرآن را بیان می کند و از تفاسیری چون مجمع البیان، کشاف و بحر المحیط نقل قول می نماید. در بحث «المعنی» برداشت خود از آیه را خلاصه و مفید طرح می کند و بحث های تخصصی را با عنوانی مستقل، جداگانه به بحث و بررسی می گذارد ...
افزون بر منابع یادشده، مغنیه از منابع اصول، تاریخ، علوم تجربی و انسانی نیز در تفسیر سود می برد؛ از آن جمله در دانش اصول از رسائل شیخ انصاری و... و در تاریخ از مروج الذهب و محمد رسول الله و الأخبار المصریة و... و در بخش روایات از سنن ترمذی، وسائل الشیعة، کافی و... سود می برد و در کنار همه این کتاب ها از مجلات و روزنامه ها نیز در تبیین هرچه بهتر آیات بهره می گیرد ...