اق سرای

آق سرای. آق سرای ( به ترکی استانبولی: Aksaray ) شهری است در کشور ترکیه که در استان آق سرای واقع شده است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی ۱۶۱٬۳۲۳ نفر و بر اساس برآوردهای سال ۲۰۰۹ میلادی ۱۷۱٬۴۲۳ نفر می باشد. [ ۱] [ ۲]
واژه آق سرای به معنای سرای سپید ترکیبی است از واژه ترکی آق و واژه فارسی سرای. [ ۳]

آق سرای. (یا: آکسارای، به معنی کاخ یا سرای سپید) شهری بین کوه های جنوبی و شمالی آناتولی مرکزی، واقع در ترکیۀ کنونی. ارتفاع شهر از سطح دریا ۹۸۰ متر و بلندترین قلۀ کوه های آن (حَسَن داغی) ۳,۲۶۸ متر است. اقتصاد شهر بر پایۀ کشاورزی است. آثاری از سکونت انسان در هزارۀ ششم و هفتم پ م نزدیک این شهر یافته اند. بقایایی از تمدن حتّی ها (ح ۱۷۰۰پ م) نیز در آن جا کشف شده است. با حملۀ اعراب به قسطنطنیه، مسیحیان به این ناحیه کوچیدند (قرن ۷م). پس از فتح شهر به دست سلجوقیان (۱۱۴۲م) نام یونانی شهر، آرخِلائیس، به طاق سرا و بعد از بنای قصری از مرمر سفید برای قلیچ ارسلان دوم، به آق سرای تبدیل شد. عثمانیان در ۱۴۷۰م بر این شهر مسلط شدند و بسیاری از ساکنان آن جا را به استانبول کوچاندند. محلۀ آکسارای استانبول کنونی نام خود را از آن گرفته است. آرامگاه قلیچ ارسلان دوم (۱۲۶۴ـ۱۲۶۵م). مساجد، کاروان سراها و بناهای تاریخی متعدد دورۀ اسلامی و کلیساها و صومعه هایی از عهد مسیحیان در آق سرای باقی مانده است. سیف فرغانی نیز در حملۀ مغول به ایران، به تبریز گریخت و سپس به آق سرای رفت و در آن جا خانقاهی بنا کرد.