[ویکی فقه] اعجاز بیانی قرآن. اعجاز قرآن کریم دارای ابعاد مختلفی است؛ از جمله: اعجاز علمی، اعجاز به خبر از آینده و ... یکی از این جنبه ها اعجاز بیانی است.
آیات تحدی در قرآن، تمام انسان ها و جنیان را به مبارزه طلبیده است. یکی از موارد تحدی قرآن، مسأله فصاحت و بلاغت آن است؛ زیرا قرآن زمانی نازل شد که عرب در باب فصاحت و بلاغت به کمال خود رسیده بود، در چنین فضایی بود که آیات قرآن به پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نازل شد و مردم عرب را با آن قدرت فصاحت و بلاغتی که داشتند، به تحدی با قرآن دعوت کرد. زیبایی و رسایی و شیوایی آیات به حدی اعجاب آور است که تمام شاعران و سخنوران و ادیبان را به بهت واداشت و آنها مجبور شدند به ناتوانایی خود در مقابل قرآن اعتراف کنند.
نمونه های اعترافات دشمنان قرآن
۱.ولید بن مغیره مخزومی شخصی است که در میان عرب به حسن تدبیر مشهور بود. او را، گل سرسبز قریش می نامیدند. پس از نزول آیات اولیه سوره مبارکه غافر، پیامبر در مسجد حضور یافت و این آیات را در حالی که ولید در نزدیکی آن حضرت بود، قرائت فرمود. پیامبر (ص) چون توجه ولید به آیات را مشاهده نمود، بار دیگر نیز آیات را قرائت فرمود. ولید بن مغیره از مسجد خارج شد و در مجلسی از طائفه بنی مخزوم حاضر شد و این گونه سخن گفت به خدا سوگند از محمد سخنی شنیدم که نه به گفتار انسانها شباهت دارد و نه به سخن جنیان، گفتار او حلاوت خاصی دارد و بس زیباست. بالای آن (نظیر درختان) پرثمر و پائین آن (مانند ریشه های درختان کهن) پرمایه است، گفتاری است که بر همه چیز پیروز می شود و چیزی بر آن پیروز نخواهد شد. ۲.ابن ابی العوجاء و ابوشاکر الدیصانی و عبدالملک البصری و ابن المقفع در مسجد الحرام جمع شده بودند و حجاج را مسخره می کردند و به اسلام و قرآن طعنه می زدند، ابن ابی العوجاء گفت ما چهار نفر هستیم، بیائید هر یک از ما یک چهارم قرآن را نقض کند و اگر قرآن را نقض کردیم، دین محمد را هم باطل کرده ایم و اسلام از بین می رود. لذا توافق کردند که در سال آینده در همین مکان جمع شوند و آثار خود را بیاورند، سال آینده آمدند ولی چیزی همراه خود نیاوردند. ابن ابی العوجاء گفت از آن موقع که از این جا رفته ام در این آیه که می گوید «فَلَمَّا اسْتَیأَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نجیاً»، ، فکر کردم و نتوانستم در فصاحت و بلاغت، مثل آن بیاورم و این آیه مرا به خود مشغول کرده بود.عبدالملک گفت من هم از آن موقع که از پیش شما رفتم در این آیه تفکر می کردم «یا أَیهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ یخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِنْ یسْلُبْهُمُ الذُّبابُ شَیئاً لا یسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ»، و نتوانستم با آن مقابله کنم.ابو شاکر هم گفت از آن موقع که از این جا رفتم در این آیه تفکر می کردم «لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا»، و نتوانستم مثل آن را بیاورم.ابن مقفع گفت این قرآن از جنس کلام بشر نیست و از آن موقع که رفته ام در این آیه تفکر می کردم «وَ قِیلَ یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَک وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی وَ غِیضَ الْماءُ وَ قُضِی الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِی وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ»، ۳.طفیل بن عمرو رومی که مردی شاعرپیشه و با اندیشه و از اشراف عرب بشمار می رفت، عازم خانه خدا گردید. کسانی از قریش به گرد او آمدند تا او را از حضور و شنیدن سخن پیامبر باز دارند. او می گوید محمد را در مسجد یافتم، سخن او را شنیدم و خوشم آمد. به دنبال او روانه شدم و با خود گفتم وای بر تو، گوش فرا ده اگر سخن راست گفت، بپذیر و اگر نادرست بود ناشنیده بگیر. در خانه به خدمت او شتافتم و عرضه داشتم آن چه داری بر من عرضه کن. او اسلام را بر من عرضه کرد و آیاتی از قرآن برای من تلاوت نمود. به خدا سوگند سخنی چنین شیوا و جالب نشنیده بودم و مطالب ارجمندتر از آن نیافته بودم، از این رو اسلام آوردم و شهادت به حق را از دل و جان بر زبان جاری ساختم. این موارد تنها نمونه هایی از اعترافات و اظهار عجز ادیبان و سخنوران عرب در برابر قرآن است.
تعریف فصاحت و بلاغت
...
آیات تحدی در قرآن، تمام انسان ها و جنیان را به مبارزه طلبیده است. یکی از موارد تحدی قرآن، مسأله فصاحت و بلاغت آن است؛ زیرا قرآن زمانی نازل شد که عرب در باب فصاحت و بلاغت به کمال خود رسیده بود، در چنین فضایی بود که آیات قرآن به پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نازل شد و مردم عرب را با آن قدرت فصاحت و بلاغتی که داشتند، به تحدی با قرآن دعوت کرد. زیبایی و رسایی و شیوایی آیات به حدی اعجاب آور است که تمام شاعران و سخنوران و ادیبان را به بهت واداشت و آنها مجبور شدند به ناتوانایی خود در مقابل قرآن اعتراف کنند.
نمونه های اعترافات دشمنان قرآن
۱.ولید بن مغیره مخزومی شخصی است که در میان عرب به حسن تدبیر مشهور بود. او را، گل سرسبز قریش می نامیدند. پس از نزول آیات اولیه سوره مبارکه غافر، پیامبر در مسجد حضور یافت و این آیات را در حالی که ولید در نزدیکی آن حضرت بود، قرائت فرمود. پیامبر (ص) چون توجه ولید به آیات را مشاهده نمود، بار دیگر نیز آیات را قرائت فرمود. ولید بن مغیره از مسجد خارج شد و در مجلسی از طائفه بنی مخزوم حاضر شد و این گونه سخن گفت به خدا سوگند از محمد سخنی شنیدم که نه به گفتار انسانها شباهت دارد و نه به سخن جنیان، گفتار او حلاوت خاصی دارد و بس زیباست. بالای آن (نظیر درختان) پرثمر و پائین آن (مانند ریشه های درختان کهن) پرمایه است، گفتاری است که بر همه چیز پیروز می شود و چیزی بر آن پیروز نخواهد شد. ۲.ابن ابی العوجاء و ابوشاکر الدیصانی و عبدالملک البصری و ابن المقفع در مسجد الحرام جمع شده بودند و حجاج را مسخره می کردند و به اسلام و قرآن طعنه می زدند، ابن ابی العوجاء گفت ما چهار نفر هستیم، بیائید هر یک از ما یک چهارم قرآن را نقض کند و اگر قرآن را نقض کردیم، دین محمد را هم باطل کرده ایم و اسلام از بین می رود. لذا توافق کردند که در سال آینده در همین مکان جمع شوند و آثار خود را بیاورند، سال آینده آمدند ولی چیزی همراه خود نیاوردند. ابن ابی العوجاء گفت از آن موقع که از این جا رفته ام در این آیه که می گوید «فَلَمَّا اسْتَیأَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نجیاً»، ، فکر کردم و نتوانستم در فصاحت و بلاغت، مثل آن بیاورم و این آیه مرا به خود مشغول کرده بود.عبدالملک گفت من هم از آن موقع که از پیش شما رفتم در این آیه تفکر می کردم «یا أَیهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ یخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِنْ یسْلُبْهُمُ الذُّبابُ شَیئاً لا یسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ»، و نتوانستم با آن مقابله کنم.ابو شاکر هم گفت از آن موقع که از این جا رفتم در این آیه تفکر می کردم «لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا»، و نتوانستم مثل آن را بیاورم.ابن مقفع گفت این قرآن از جنس کلام بشر نیست و از آن موقع که رفته ام در این آیه تفکر می کردم «وَ قِیلَ یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَک وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی وَ غِیضَ الْماءُ وَ قُضِی الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِی وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ»، ۳.طفیل بن عمرو رومی که مردی شاعرپیشه و با اندیشه و از اشراف عرب بشمار می رفت، عازم خانه خدا گردید. کسانی از قریش به گرد او آمدند تا او را از حضور و شنیدن سخن پیامبر باز دارند. او می گوید محمد را در مسجد یافتم، سخن او را شنیدم و خوشم آمد. به دنبال او روانه شدم و با خود گفتم وای بر تو، گوش فرا ده اگر سخن راست گفت، بپذیر و اگر نادرست بود ناشنیده بگیر. در خانه به خدمت او شتافتم و عرضه داشتم آن چه داری بر من عرضه کن. او اسلام را بر من عرضه کرد و آیاتی از قرآن برای من تلاوت نمود. به خدا سوگند سخنی چنین شیوا و جالب نشنیده بودم و مطالب ارجمندتر از آن نیافته بودم، از این رو اسلام آوردم و شهادت به حق را از دل و جان بر زبان جاری ساختم. این موارد تنها نمونه هایی از اعترافات و اظهار عجز ادیبان و سخنوران عرب در برابر قرآن است.
تعریف فصاحت و بلاغت
...
wikifeqh: اعجاز_بیانی_قرآن
[ویکی نور] اعجاز بیانی قرآن. اعجاز بیانی قرآن نوشتۀ دکتر عایشه عبدالرحمن بنت الشاطئ با ترجمه حسین صابری است.این کتاب چهره ای تازه از بیان و بلاغت قرآن و اسرار آن را معرفی می کند و نشان می دهد که چگونه در این کتاب الهی هرچیز در جای خویش قرار دارد و همین برجسته ترین راز بلاغت قرآن است.
مؤلف در مقدمه کتاب به بیان سیر اجمالی آراء و نظریات و تألیفاتی که در این عرصه خود را نشان داده اند و همچنین به معرفی کتاب خود می پردازد.مؤلف مسائل معجزه، اعجاز و تحدّی قرآنی، وجوه اعجاز و بیان قرآن و تلاشهای علمای بلاغت در زمینۀ پرده برداشتن از اعجاز قرآن و وجوه آن را مورد بحث قرار می دهد و خود نظریۀ اعجاز به بیان و بلاغت را برمی گزیند و آن را تقویت و تبیین می کند.سپس در سه بخش حروف مقطعه و الفاظ و واژه ها و سرانجام اسالیب قرآنی نظریه خود را تعقیب می نماید و سرانجام مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد تا نشان دهد که چگونه هر تلاشی برای جایگزین کردن حرفی با حروف قرآنی،یا واژه ای با واژۀ قرآنی و یا اسلوبی با اسلوب قرآنی-هرچند که در جایی دیگر از همین کتاب الهی نیز به کار رفته باشد-تلاشی ناموفق و ناکام است و چگونه در قرآن کریم هرچیز در جای خویش قرار گرفته و هر تفسیر لغوی یا هر توجیه نحوی جز تلاشی برای تقریب به ذهن نیست.
نویسنده در بیان هدف و انگیزه نگارش این کتاب می نویسد:اعجاز بیانی اقتضا می کند که هر مفسری در راه آوردن همانندی برای واژه های قرآنی و در جای آن،درمانده و ناتوان گردد؛بلکه در این نیز ناتوانیم که برای واژه قرآنی بدیلی از دیگر کلمات این کتاب الهی که در موضعی دیگر و در سیاقی دیگر آمده است بیابیم.
این کتاب مشتمل بر یادداشتی از مترجم،یادداشتی از مؤلف،یک مقدمه و سه گفتار ذیل می باشد:در گفتار اول عناوین:معجزه،جدل و مبارزه جویی و نمایش اعجاز، وجوه اعجاز و بیان قرآنی، علمای بلاغت و اعجاز بیانی مورد بحث واقع می شود.و در گفتار دوم «نظریه ای در اعجاز بیانی» به عناوینی چون:حروف مقطعه و راز نهفته در حروف،دلالتهای الفاظ و راز کلمات(رؤیا و حلم، آنس و ابصر، نأی و بعد و...) و اسلوبهای قرآنی و راز نهفته در چگونگی تعبیر برمی خوریم.
در گفتار سوم مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای آن درج شده است.
مؤلف در مقدمه کتاب به بیان سیر اجمالی آراء و نظریات و تألیفاتی که در این عرصه خود را نشان داده اند و همچنین به معرفی کتاب خود می پردازد.مؤلف مسائل معجزه، اعجاز و تحدّی قرآنی، وجوه اعجاز و بیان قرآن و تلاشهای علمای بلاغت در زمینۀ پرده برداشتن از اعجاز قرآن و وجوه آن را مورد بحث قرار می دهد و خود نظریۀ اعجاز به بیان و بلاغت را برمی گزیند و آن را تقویت و تبیین می کند.سپس در سه بخش حروف مقطعه و الفاظ و واژه ها و سرانجام اسالیب قرآنی نظریه خود را تعقیب می نماید و سرانجام مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد تا نشان دهد که چگونه هر تلاشی برای جایگزین کردن حرفی با حروف قرآنی،یا واژه ای با واژۀ قرآنی و یا اسلوبی با اسلوب قرآنی-هرچند که در جایی دیگر از همین کتاب الهی نیز به کار رفته باشد-تلاشی ناموفق و ناکام است و چگونه در قرآن کریم هرچیز در جای خویش قرار گرفته و هر تفسیر لغوی یا هر توجیه نحوی جز تلاشی برای تقریب به ذهن نیست.
نویسنده در بیان هدف و انگیزه نگارش این کتاب می نویسد:اعجاز بیانی اقتضا می کند که هر مفسری در راه آوردن همانندی برای واژه های قرآنی و در جای آن،درمانده و ناتوان گردد؛بلکه در این نیز ناتوانیم که برای واژه قرآنی بدیلی از دیگر کلمات این کتاب الهی که در موضعی دیگر و در سیاقی دیگر آمده است بیابیم.
این کتاب مشتمل بر یادداشتی از مترجم،یادداشتی از مؤلف،یک مقدمه و سه گفتار ذیل می باشد:در گفتار اول عناوین:معجزه،جدل و مبارزه جویی و نمایش اعجاز، وجوه اعجاز و بیان قرآنی، علمای بلاغت و اعجاز بیانی مورد بحث واقع می شود.و در گفتار دوم «نظریه ای در اعجاز بیانی» به عناوینی چون:حروف مقطعه و راز نهفته در حروف،دلالتهای الفاظ و راز کلمات(رؤیا و حلم، آنس و ابصر، نأی و بعد و...) و اسلوبهای قرآنی و راز نهفته در چگونگی تعبیر برمی خوریم.
در گفتار سوم مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای آن درج شده است.
wikinoor: اعجاز_بیانی_قرآن
[ویکی فقه] اعجاز بیانی قرآن (علوم قرآنی). اعجاز بیانی قرآن به معجزه بودن قرآن از جهت فصاحت و بلاغت و صنایع ادبی اطلاق می شود.
«اعجاز بیانی» یکی از وجوه اعجاز قرآن است که در برخی از منابع علوم قرآنی از آن با عنوان های اعجاز ادبی، اعجاز اسلوب بیانی ، اعجاز اسلوبی، اعجاز لغوی، اعجاز فصاحت، اعجاز بلاغی و اعجاز لفظی قرآن تعبیر شده است.
ویژگی های اعجاز بیانی قرآن
برخی از ویژگی های اعجاز بیانی قرآن به این شرح است:۱. فصیح بودن الفاظ و وافی بودن کلمات برای بیان مقصود و مطابقت آن با مقتضای حال و مقام؛۲. به کارگیری صنایع ادبی و ظرافت های بیانی مانند استعاره ، تمثیل ، کنایه ، ارداف ، طباق و…؛۳. فراگیری واژه ها و محدود نبودن ظرفیت آن؛۴. هماهنگی لفظ و معنا، و آهنگ واژه ها با معانی آن؛۵. رعایت ادب و عفت در گزینش واژه ها، مثل واژه هایی که کنایه از آمیزش و عمل جنسی است؛ مانند: رفث، مس، لمس و مراوده که در داستان حضرت یوسف و زلیخا از عشوه گری های زلیخا به «مراوده» تعبیر شده است ؛۶. دقت در انتخاب و بیان کلمات و ترسیم صحنه های حساس به گونه بسیار جالب و شیوا؛۷. حکمت آموز بودن گزینش واژه ها و تقابل آن؛ مانند: (... اشداء علی الکفار رحماء بینهم...) . واژه «شدت» مقابل «لینت» است، نه در مقابل «رحمت»؛ اما خداوند واژه «رحمت» را مقابل «شدت» آورده تا به انگیزه «لینت» اشاره کرده باشد که رحمت است، نه فریب و نفاق.و در آیات بسیاری، جهل مقابل هدایت و به جای ضلالت آمده است تا انگیزه ضلالت را بیان کند.
«اعجاز بیانی» یکی از وجوه اعجاز قرآن است که در برخی از منابع علوم قرآنی از آن با عنوان های اعجاز ادبی، اعجاز اسلوب بیانی ، اعجاز اسلوبی، اعجاز لغوی، اعجاز فصاحت، اعجاز بلاغی و اعجاز لفظی قرآن تعبیر شده است.
ویژگی های اعجاز بیانی قرآن
برخی از ویژگی های اعجاز بیانی قرآن به این شرح است:۱. فصیح بودن الفاظ و وافی بودن کلمات برای بیان مقصود و مطابقت آن با مقتضای حال و مقام؛۲. به کارگیری صنایع ادبی و ظرافت های بیانی مانند استعاره ، تمثیل ، کنایه ، ارداف ، طباق و…؛۳. فراگیری واژه ها و محدود نبودن ظرفیت آن؛۴. هماهنگی لفظ و معنا، و آهنگ واژه ها با معانی آن؛۵. رعایت ادب و عفت در گزینش واژه ها، مثل واژه هایی که کنایه از آمیزش و عمل جنسی است؛ مانند: رفث، مس، لمس و مراوده که در داستان حضرت یوسف و زلیخا از عشوه گری های زلیخا به «مراوده» تعبیر شده است ؛۶. دقت در انتخاب و بیان کلمات و ترسیم صحنه های حساس به گونه بسیار جالب و شیوا؛۷. حکمت آموز بودن گزینش واژه ها و تقابل آن؛ مانند: (... اشداء علی الکفار رحماء بینهم...) . واژه «شدت» مقابل «لینت» است، نه در مقابل «رحمت»؛ اما خداوند واژه «رحمت» را مقابل «شدت» آورده تا به انگیزه «لینت» اشاره کرده باشد که رحمت است، نه فریب و نفاق.و در آیات بسیاری، جهل مقابل هدایت و به جای ضلالت آمده است تا انگیزه ضلالت را بیان کند.
wikifeqh: اعجاز_لفظی_قرآن
[ویکی فقه] اعجاز بیانی قرآن (کتاب). «اعجاز بیانی قرآن» نوشته دکتر عایشه عبد الرحمن بنت الشاطئ با ترجمه حسین صابری است. این کتاب چهره ای تازه از بیان و بلاغت قرآن و اسرار آن را معرفی می کند.
نویسنده در این کتاب نشان می دهد که چگونه در این کتاب الهی هرچیز در جای خویش قرار دارد و همین برجسته ترین راز بلاغت قرآن است. وی در مقدمه کتاب به بیان سیر اجمالی آراء و نظریات و تالیفاتی که در این عرصه خود را نشان داده اند و همچنین به معرفی کتاب خود می پردازد. مؤلف مسائل معجزه، اعجاز و تحدی قرآنی، وجوه اعجاز و بیان قرآن و تلاشهای علمای بلاغت در زمینه پرده برداشتن از اعجاز قرآن و وجوه آن را مورد بحث قرار می دهد و خود نظریه اعجاز به بیان و بلاغت را برمی گزیند و آن را تقویت و تبیین می کند. سپس در سه بخش حروف مقطعه و الفاظ و واژه ها و سرانجام اسالیب قرآنی نظریه خود را تعقیب می نماید و سرانجام مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد تا نشان دهد که چگونه هر تلاشی برای جایگزین کردن حرفی با حروف قرآنی، یا واژه ای با واژه قرآنی و یا اسلوبی با اسلوب قرآنی- هرچند که در جایی دیگر از همین کتاب الهی نیز به کار رفته باشد- تلاشی ناموفق و ناکام است و چگونه در قرآن کریم هرچیز در جای خویش قرار گرفته و هر تفسیر لغوی یا هر توجیه نحوی جز تلاشی برای تقریب به ذهن نیست.
انگیزه نویسنده
نویسنده در بیان هدف و انگیزه نگارش این کتاب می نویسد: اعجاز بیانی اقتضا می کند که هر مفسری در راه آوردن همانندی برای واژه های قرآنی و در جای آن، درمانده و ناتوان گردد؛ بلکه در این نیز ناتوانیم که برای واژه قرآنی بدیلی از دیگر کلمات این کتاب الهی که در موضعی دیگر و در سیاقی دیگر آمده است بیابیم.
ساختار کتاب
این کتاب مشتمل بر یادداشتی از مترجم، یادداشتی از مؤلف، یک مقدمه و سه گفتار ذیل می باشد: در گفتار اول عناوین: معجزه، جدل و مبارزه جویی و نمایش اعجاز، وجوه اعجاز و بیان قرآنی، علمای بلاغت و اعجاز بیانی مورد بحث واقع می شود. و در گفتار دوم «نظریه ای در اعجاز بیانی» به عناوینی چون: حروف مقطعه و راز نهفته در حروف، دلالتهای الفاظ و راز کلمات (رؤیا و حلم، آنس و ابصر، نای و بعد و...) و اسلوبهای قرآنی و راز نهفته در چگونگی تعبیر برمی خوریم. در گفتار سوم مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای آن درج شده است.
نسخه شناسی
...
نویسنده در این کتاب نشان می دهد که چگونه در این کتاب الهی هرچیز در جای خویش قرار دارد و همین برجسته ترین راز بلاغت قرآن است. وی در مقدمه کتاب به بیان سیر اجمالی آراء و نظریات و تالیفاتی که در این عرصه خود را نشان داده اند و همچنین به معرفی کتاب خود می پردازد. مؤلف مسائل معجزه، اعجاز و تحدی قرآنی، وجوه اعجاز و بیان قرآن و تلاشهای علمای بلاغت در زمینه پرده برداشتن از اعجاز قرآن و وجوه آن را مورد بحث قرار می دهد و خود نظریه اعجاز به بیان و بلاغت را برمی گزیند و آن را تقویت و تبیین می کند. سپس در سه بخش حروف مقطعه و الفاظ و واژه ها و سرانجام اسالیب قرآنی نظریه خود را تعقیب می نماید و سرانجام مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد تا نشان دهد که چگونه هر تلاشی برای جایگزین کردن حرفی با حروف قرآنی، یا واژه ای با واژه قرآنی و یا اسلوبی با اسلوب قرآنی- هرچند که در جایی دیگر از همین کتاب الهی نیز به کار رفته باشد- تلاشی ناموفق و ناکام است و چگونه در قرآن کریم هرچیز در جای خویش قرار گرفته و هر تفسیر لغوی یا هر توجیه نحوی جز تلاشی برای تقریب به ذهن نیست.
انگیزه نویسنده
نویسنده در بیان هدف و انگیزه نگارش این کتاب می نویسد: اعجاز بیانی اقتضا می کند که هر مفسری در راه آوردن همانندی برای واژه های قرآنی و در جای آن، درمانده و ناتوان گردد؛ بلکه در این نیز ناتوانیم که برای واژه قرآنی بدیلی از دیگر کلمات این کتاب الهی که در موضعی دیگر و در سیاقی دیگر آمده است بیابیم.
ساختار کتاب
این کتاب مشتمل بر یادداشتی از مترجم، یادداشتی از مؤلف، یک مقدمه و سه گفتار ذیل می باشد: در گفتار اول عناوین: معجزه، جدل و مبارزه جویی و نمایش اعجاز، وجوه اعجاز و بیان قرآنی، علمای بلاغت و اعجاز بیانی مورد بحث واقع می شود. و در گفتار دوم «نظریه ای در اعجاز بیانی» به عناوینی چون: حروف مقطعه و راز نهفته در حروف، دلالتهای الفاظ و راز کلمات (رؤیا و حلم، آنس و ابصر، نای و بعد و...) و اسلوبهای قرآنی و راز نهفته در چگونگی تعبیر برمی خوریم. در گفتار سوم مسائل ابن ازرق و تفسیر ابن عباس از واژه های قرآنی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای آن درج شده است.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: اعجاز_بیانی_قرآن _(کتاب)