اصول ریاضی فلسفه طبیعی

اصولِ ریاضیِ فلسفهٔ طبیعی ( به لاتین: Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica ) ( انگلیسی:mathematical principles of natural philosophy ) که به اختصار ( اصول ) نام دارد، [ ۱] یک کتاب سه جلدی نوشته شده توسط ایزاک نیوتن است که در ۵ ژوئیه ۱۶۸۷ منتشر شد. [ ۲] [ ۳] این کتاب شامل قوانین نیوتن در مکانیک کلاسیک به همراه قانون جهانی گرانش نیوتن و قوانین کپلر در حرکت سیارات بود. این کتاب از مهم ترین کتاب های نوشته شده در تاریخ بشر است.
نیوتن این کتاب را به زبان لاتین نوشت. جلد اول این کتاب، حدود ۵۰۰ صفحه و ۳۴۰ شکل بسیار پیچیده دارد. این کتاب را نیوتن به درخواست ادموند هالی نوشت و این مسئله را در مقدمه کتاب ذکر کرد[ ۴]
• قبل از چاپ کتاب رابرت هوک ادعا کرد که کشف بسیاری ار این مطالب از آن اوست و او سال ها قبل آنها را اثبات کرده است.
• بعدها معلوم شد که ادعاهای رابرت هوک کاملاً بی اساس بود، زیرا وقتی ادموند هالی از او درخواست کرد که مدرکی دال بر صحت گفته هایش ارائه دهد، او حرفی برای گفتن نداشت.
• نیوتن قبل از نگارش این کتاب به عنوان یکی از اعضای ارشد کالج ترینیتی، فعال تر از سابق شده بود.
• نیوتن کار در زمینه کتاب خود را در مارس ۱۶۸۷ به اتمام رسانده بودو همفری نیوتن ( یکی از دوستان آیزاک نیوتن ) در حال نوشتن نسخه ای از آن برای ناشران بود.
نسخه فارسی کتاب اصول ریاضی فلسفه طبیعی توسط نشر نی منتشر شده است. [ ۵]

اصول ریاضی فلسفۀ طبیعی (Principia Mathematica)
(پرینکیپیا مَتِه مَتیکا) کتابی در تطبیق محاسبۀ ریاضی در پژوهش نمودهای طبیعی، نوشتۀ آیزاک نیوتون، منتشرشده در ۱۶۸۷ در لندن. این اثر مشتمل بر سه کتاب است. نیوتون در مقدمه دسته ای از تعریف ها و علوم متعارف دربارۀ ماده و حرکت را ارائه کرده، و در کتاب اول از حرکت مستقیم الخط و منحنی الخط اجسام کروی و غیرکروی و نیز از حرکت در امتداد قطع مخروطیِ برون مرکز و هم مرکز سخن به میان آورده است. او در این کتاب به این نتیجۀ نبوغ آمیز می رسد که مسیر جسم متحرک جذب شدۀ به طرف یک مرکز ثابت با نیرویی که متناسب با عکس مجذور فاصله است، یک قطع مخروطی (دایره، بیضی، سهمی، هذلولی) است. کتاب دوم دربارۀ حرکت در محیط دارای مقاومت است و از هیدروستاتیک و هیدرودینامیک و کاربردهای آن ها در نظریۀ کشندها (جزر و مدها) و در صوت شناسی بحث شده است. نیوتون در کتاب سوم با عنوان «منظومۀ جهان»، از چهار قاعدۀ فلسفی سخن گفته است که اساس همۀ پژوهش ها در حوزۀ علوم فیزیکی به شمار می رود. او نظریۀ جاذبۀ عمومی را، به موجب قوانین کلی حرکت، بر روی پایه های ریاضی بنا نهاده و به کمک مفهوم جرم و اصل کلی گرانش عمومی (این که همۀ اجسام متناسب با جرم و به نسبت عکس مجذور فاصله یکدیگر را جذب می کنند)، اصول حرکات سیاره ها را بر گِرد خورشید بیان کرده است.