اشکال دارویی شکل های گوناگون جیره های دارویی برای وارد کردن دارو به بدن بیمار هستند.
دلیل تفاوت این اشکال در مصرف دارو نوع بیماری و نیاز درمان می باشد. فردی که سردرد دارد می تواند از یک قرص استامینوفن برای خوب شدن استفاده کند تا ساعاتی بعد خوب شود اما فردی که کلیه درد دارد باید آمپول مورفین و مسکن بزند چون این درد تا ۱۰ دقیقهٔ دیگر باعث بیهوشی او می شود.
بر اساس روش های مختلف مصرف دارو اشکال دارویی گوناگون ساخته شده اند.
• روش خوراکی: به شکل جامد مانند قرص و کپسول، به شکل مایع مانند شربت و الگزیر.
• روش تزریقی: مانند آمپول و ویال.
• روش استنشاقی: مانند افشانه و بخور.
• روش موضعی: مانند پماد، کرم، قطره و شامپو.
• روش پوستی: مانند چسب پوستی.
• روش داخل رکتال: مانند شیاف.
هر روش، دارای مزایا و معایبی است، مثلاً روش تزریقی، اغلب دردناک است و فراهم نمودن شرایط استریل گاه دشوار، ولی روشی مطمئن است.
اشکال دارویی جامد خوراکی از پر مصرف ترین اشکال دارویی می باشند. راحتی حمل، راحتی مصرف، ارزانی قیمت، پایداری فراورده و عدم نیاز به کارکنان کارآزموده از مزایای این اشکال می باشد که شامل موارد زیر می باشد:
پودرها یا گردها ذرات ریز یک ماده دارویی هستند که فعالیت خاصی بر روی آن ها انجام نگرفته است. پودرها را گاهی برای مصارف خارجی به کار می برند. برای مصارف خوراکی عموماً آن ها را برای مصرف در مایع حل می کنند. از معایب این روش مصرف می توان عدم امکان پوشاندن طعم دارو و عدم حفاظت دارو در برابر عوامل ناپایدارکننده مثل رطوبت و اکسیژن را نام برد. همچنین پودرهایی که با آب دوستی زیادی ندارند را نمی توان به راحتی در آب حل نمود. مثالی از این مورد مانند داروی سولفات باریم که یک داروی حاجب می باشد.
گرانول ها از بهم چسبیده شدن ذرات پودرها به وجود می آیند. از مزایای آن ها پایداری بیشتر و حلالیت راحت تر است. اگرچه در این شکل دارویی نیز طعم دارو کاملاً حس می شود. به بسته گرانول ها ساشه نیز گفته می شود. مانند داروی سوربیتول که یک داروی ملین است.
کپسول ها پوسته های ساخته شده از ژلاتین هستند که ماده دارویی را می توان در آن ها جای داد. عموماً در مقایسه با قرص ها ماده موثره بیشتری را می توان در کپسول ها جای داد. بر حسب نوع ساخت، کپسول ها به دو نوع سخت و نرم تقسیم می شوند. ژلاتین پوسته کپسول در آب سرد نامحلول است اما می تواند تا ده برابر وزن خود آب جذب کند. از این رو در مجاورت با مایعات دهان خیلی سریع نرم و لیز می شود و به همین دلیل بلع آن ها آسانتر از قرصها می باشد. ژلاتین در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد ذوب می شود، از این رو پس از بلعیده شدن در معده ژلاتین ذوب شده و ماده دارویی آن آزاد می شود. ژلاتین ذوب شده نیز هضم می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدلیل تفاوت این اشکال در مصرف دارو نوع بیماری و نیاز درمان می باشد. فردی که سردرد دارد می تواند از یک قرص استامینوفن برای خوب شدن استفاده کند تا ساعاتی بعد خوب شود اما فردی که کلیه درد دارد باید آمپول مورفین و مسکن بزند چون این درد تا ۱۰ دقیقهٔ دیگر باعث بیهوشی او می شود.
بر اساس روش های مختلف مصرف دارو اشکال دارویی گوناگون ساخته شده اند.
• روش خوراکی: به شکل جامد مانند قرص و کپسول، به شکل مایع مانند شربت و الگزیر.
• روش تزریقی: مانند آمپول و ویال.
• روش استنشاقی: مانند افشانه و بخور.
• روش موضعی: مانند پماد، کرم، قطره و شامپو.
• روش پوستی: مانند چسب پوستی.
• روش داخل رکتال: مانند شیاف.
هر روش، دارای مزایا و معایبی است، مثلاً روش تزریقی، اغلب دردناک است و فراهم نمودن شرایط استریل گاه دشوار، ولی روشی مطمئن است.
اشکال دارویی جامد خوراکی از پر مصرف ترین اشکال دارویی می باشند. راحتی حمل، راحتی مصرف، ارزانی قیمت، پایداری فراورده و عدم نیاز به کارکنان کارآزموده از مزایای این اشکال می باشد که شامل موارد زیر می باشد:
پودرها یا گردها ذرات ریز یک ماده دارویی هستند که فعالیت خاصی بر روی آن ها انجام نگرفته است. پودرها را گاهی برای مصارف خارجی به کار می برند. برای مصارف خوراکی عموماً آن ها را برای مصرف در مایع حل می کنند. از معایب این روش مصرف می توان عدم امکان پوشاندن طعم دارو و عدم حفاظت دارو در برابر عوامل ناپایدارکننده مثل رطوبت و اکسیژن را نام برد. همچنین پودرهایی که با آب دوستی زیادی ندارند را نمی توان به راحتی در آب حل نمود. مثالی از این مورد مانند داروی سولفات باریم که یک داروی حاجب می باشد.
گرانول ها از بهم چسبیده شدن ذرات پودرها به وجود می آیند. از مزایای آن ها پایداری بیشتر و حلالیت راحت تر است. اگرچه در این شکل دارویی نیز طعم دارو کاملاً حس می شود. به بسته گرانول ها ساشه نیز گفته می شود. مانند داروی سوربیتول که یک داروی ملین است.
کپسول ها پوسته های ساخته شده از ژلاتین هستند که ماده دارویی را می توان در آن ها جای داد. عموماً در مقایسه با قرص ها ماده موثره بیشتری را می توان در کپسول ها جای داد. بر حسب نوع ساخت، کپسول ها به دو نوع سخت و نرم تقسیم می شوند. ژلاتین پوسته کپسول در آب سرد نامحلول است اما می تواند تا ده برابر وزن خود آب جذب کند. از این رو در مجاورت با مایعات دهان خیلی سریع نرم و لیز می شود و به همین دلیل بلع آن ها آسانتر از قرصها می باشد. ژلاتین در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد ذوب می شود، از این رو پس از بلعیده شدن در معده ژلاتین ذوب شده و ماده دارویی آن آزاد می شود. ژلاتین ذوب شده نیز هضم می شود.
wiki: اشکال دارویی