[ویکی فقه] آشنایی با حوزه علمیه. حوزه های علمیه به مراکز تعلیم و تربیت دانشمندان و مراکز تولید علم و دانش در جهان اسلام اطلاق می شود. در گذشته حوزه های علمیه جهان اسلام، دانشگاه های بزرگ جهان اسلام را تشکیل می دادند، و تمام دانش ها دراین مراکز تدریس می شد، چون مراکز علمی منحصر در این مراکز بود.
از گذشته در حوزه های علمیه جهان اسلام، علاوه بر تدریس علوم و تالیف کتب علمی به تزکیه و تربیت و پرورش همزمان روحی انسان و تعالی و پیشرفت معنوی او نیز توجه اساسی معطوف می شد، چنانکه دانش جویان برخاسته از این نهاد عظیم علمی علاوه بر اینکه در دانش ها و علوم مختلف تبحر پیدا می کردند از جهت اخلاق و تعالی روحی و مراحل سیر سلوک نیز به درجات برتر ارتقاء می یافتند و به مصداق درجه علمای ربانی و الهی صعود می نمودند.بوعلی سینا دانشمند بی نظیر جهان بشریت که از همین حوزه های علمی برخاسته است و آوازه علمی او برای هیچ کس پوشیده نیست و آثار علمی او همچنان در طول تاریخ تاکنون دانشمندان بزرگ جهان را متحیر نموده و چشمان تیز بین را خیره نموده است، خود می گوید وقتی در حلّ مشکل علمی وا می ماندم برای حلّ آن به راز و نیاز با پروردگار می پرداختم و دو رکعت نماز بپا می داشتم؛ این بینش توحیدی بود که طالبان علمی همچون ابوعلی سینا و سایر دانش آموختگان وارسته حوزه های علمی جهان اسلام را در فراز قله های علمی دست نیافتنی نگه داشته است که غیر از صاحبان علم واقعی (انبیای الهی و ائمه (علیهم السّلام) و اوحدی از اولیاء الهی) به سهولت نتواسته اند به این قلل مرتفع و سبز صعود کنند.
تزکیه در قرآن
در قرآن مکرر بیان شده است که وظیفه انبیای الهی تعلیم همراه با تزکیه و تربیت نفوس و ارتقاء معنوی بوده است. «یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه»
جمعه/سوره۶۲، آیه۲.
امیرمؤمنان حضرت علی (علیه السّلام) و صحابه بزرگ و عدالت خواه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در گرداگرد وجود علی (علیه السّلام) استمرار دهندگان و تکمیل کنندگان حوزه ها پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) بوده اند و این خط سبز تا دوران غیبت کبری بر محوریت امام معصوم ریشه های محکم و استوار خویش را در نقاط مختلف جهان اسلام گسترانیده است. چنانکه تمام رهبران و مدرسان بزرگ فرق اسلامی در محضر برخی از ائمه (علیهم السّلام) شاگردی نموده و به تاسیس سایر حوزه های جهان اسلام اقدام نموده اند. بنابراین تمام حوزه های علمی و دانشگاه های بزرگ در جهان اسلام و حتی بنابر اعتراف دانشمندان غرب در جهان غرب
ر. ک. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، چاپ چهارم، علمی فرهنگی، ۱۳۷۳ ج۴ ص۴۳۳
...
از گذشته در حوزه های علمیه جهان اسلام، علاوه بر تدریس علوم و تالیف کتب علمی به تزکیه و تربیت و پرورش همزمان روحی انسان و تعالی و پیشرفت معنوی او نیز توجه اساسی معطوف می شد، چنانکه دانش جویان برخاسته از این نهاد عظیم علمی علاوه بر اینکه در دانش ها و علوم مختلف تبحر پیدا می کردند از جهت اخلاق و تعالی روحی و مراحل سیر سلوک نیز به درجات برتر ارتقاء می یافتند و به مصداق درجه علمای ربانی و الهی صعود می نمودند.بوعلی سینا دانشمند بی نظیر جهان بشریت که از همین حوزه های علمی برخاسته است و آوازه علمی او برای هیچ کس پوشیده نیست و آثار علمی او همچنان در طول تاریخ تاکنون دانشمندان بزرگ جهان را متحیر نموده و چشمان تیز بین را خیره نموده است، خود می گوید وقتی در حلّ مشکل علمی وا می ماندم برای حلّ آن به راز و نیاز با پروردگار می پرداختم و دو رکعت نماز بپا می داشتم؛ این بینش توحیدی بود که طالبان علمی همچون ابوعلی سینا و سایر دانش آموختگان وارسته حوزه های علمی جهان اسلام را در فراز قله های علمی دست نیافتنی نگه داشته است که غیر از صاحبان علم واقعی (انبیای الهی و ائمه (علیهم السّلام) و اوحدی از اولیاء الهی) به سهولت نتواسته اند به این قلل مرتفع و سبز صعود کنند.
تزکیه در قرآن
در قرآن مکرر بیان شده است که وظیفه انبیای الهی تعلیم همراه با تزکیه و تربیت نفوس و ارتقاء معنوی بوده است. «یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه»
جمعه/سوره۶۲، آیه۲.
امیرمؤمنان حضرت علی (علیه السّلام) و صحابه بزرگ و عدالت خواه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در گرداگرد وجود علی (علیه السّلام) استمرار دهندگان و تکمیل کنندگان حوزه ها پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) بوده اند و این خط سبز تا دوران غیبت کبری بر محوریت امام معصوم ریشه های محکم و استوار خویش را در نقاط مختلف جهان اسلام گسترانیده است. چنانکه تمام رهبران و مدرسان بزرگ فرق اسلامی در محضر برخی از ائمه (علیهم السّلام) شاگردی نموده و به تاسیس سایر حوزه های جهان اسلام اقدام نموده اند. بنابراین تمام حوزه های علمی و دانشگاه های بزرگ در جهان اسلام و حتی بنابر اعتراف دانشمندان غرب در جهان غرب
ر. ک. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، چاپ چهارم، علمی فرهنگی، ۱۳۷۳ ج۴ ص۴۳۳
...
wikifeqh: آشنایی_با_حوزه_علمیه